Καταργούνται σταδιακά τα τεκμήρια από το 2022

Τη σταδιακή κατάργηση των τεκμηρίων διαβίωσης έχει αποφασίσει η κυβέρνηση, με στόχο έως το 2023 να ανήκουν στη φορολογική ιστορία της χώρας, ύστερα από 44 χρόνια.

Του Προκόπη Χατζηνικολάου

Τη σταδιακή κατάργηση των τεκμηρίων διαβίωσης έχει αποφασίσει η κυβέρνηση, με στόχο έως το 2023 να ανήκουν στη φορολογική ιστορία της χώρας, ύστερα από 44 χρόνια. Όπως αναφέρει πηγή του υπουργείου Οικονομικών για να αντιμετωπιστούν φαινόμενα φοροδιαφυγής, θα ενισχυθούν οι έμμεσες τεχνικές ελέγχου και οι ηλεκτρονικές συναλλαγές με επέκταση τους σε όλο το φάσμα της οικονομικής δραστηριότητας. Στόχος είναι, σε συνδυασμό με τη μείωση της φορολογίας, να αποκαλύπτονται τα πραγματικά εισοδήματα των φορολογούμενων.

O αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών Θ. Σκυλακακης ανέφερε τις προηγούμενες μέρες ότι τα τεκμήρια είναι ένα πολύ μικρό κομμάτι της φορολογητέας ύλης και είναι κάτι που θα θέλαμε να περιορίσουμε και να πιάσουμε πολύ περισσότερο την φοροδιαφυγή.

Πάντως, σήμερα δεν επιχειρείται ο εντοπισμός αδήλωτης φορολογητέας ύλης, αλλά η φορολόγηση της περιουσίας που ήδη φορολογείται. Για παράδειγμα σήμερα οι ιδιοκτήτες ακινήτων πληρώνουν ΕΝΦΙΑ και στην περίπτωση που η περιουσία τους ξεπερνάει τις 250.000 ευρώ πληρώνει και συμπληρωματικό φόρο. Αλλά αυτό δεν αρκεί στους ασκούντες την οικονομική πολιτική. Έρχονται μέσω των τεκμηρίων και επαναφορολογούν το περιουσιακό στοιχείο.

Μέσω των ηλεκτρονικών και όλων των ηλεκτρονικών συστημάτων που έχουν ήδη μπει στη ζωή μας η εφορία μπορεί ευκολότερα να εντοπίσει αδήλωτα εισοδήματα σημειώνει η ίδια πηγή επισημαίνοντας ότι πλέον μπορούν να εντοπιστούν οι περιπτώσεις φορολογουμένων που ξοδεύουν περισσότερα, δηλώνουν λιγότερα, ενώ ταυτόχρονα συντηρούν περιουσίες μεγάλης αξίας.

Πάντως, με βάση τα στοιχεία της ΑΑΔΕ κάθε χρόνο όλο και περισσότεροι πέφτουν στην παγίδα των τεκμηρίων. Σύμφωνα με τα στοιχεία, μεταξύ άλλων:

• 394.461 εισοδηματίες φορολογήθηκαν για μεγαλύτερα εισοδήματα ύψους 1,97 δισ. ευρώ.

• 206.340 ελεύθεροι επαγγελματίες πλήρωσαν επιπλέον φόρους για εισοδήματα 917 εκατ. ευρώ.

• 115.570 αγρότες έπεσαν στην παγίδα των τεκμηρίων.

 Με βάση τον αρχικό σχεδιασμό της κυβέρνησης τα τεκμαρτά εισοδήματα θα διαμορφωθούν από το 2022 ως ως εξής:

• Τεκμαρτό εισόδημα άγαμου: από 3.000 ευρώ σήμερα στα 1.500 ευρώ

• Τεκμαρτό εισόδημα παντρεμένου ζευγαριού: από 5.000 ευρώ θα μειωθεί στα 2.500 ευρώ

• Τεκμήριο αυτοκινήτου: Από 4.000 ευρώ που ξεκινούν τα τεκμήρια για τα χαμηλού κυβισμού αυτοκίνητα το κατώφλι θα διαμορφωθεί στα 2.000 ευρώ

• Τεκμήριο σπιτιού: Σήμερα κατά μέσο όρο ανέρχεται στα 3.500 ευρώ. Το ποσό θα περιορισθεί 1.750 ευρώ κατά μέσο όρο.

Σημειώνεται ότι τα τεκμήρια εμφανίστηκαν το 1977 (εφαρμόστηκαν το 1978) εξαιτίας της αδυναμίας τους κράτους να δημιουργήσει φορολογική συνείδηση και να περιορίσει ταυτόχρονα την φοροδιαφυγή. Ωστόσο, για πρώτη φορά συναντάμε τα τεκμήρια το 1955  στην ελληνική φορολογική νομοθεσία Συγκεκριμένα, ο νομοθέτης το 1955 καθιέρωσε την αρχή ότι πρέπει να φορολογούνται τα πραγματικά εισοδήματα και όχι με βάση τα τεκμήρια διαβίωσης, υποστηρίζοντας ωστόσο ότι αυτά μπορούν να εφαρμοστούν μόνο στις εξαιρετικές περιπτώσεις που ο τρόπος διαβίωσης του φορολογούμενου είναι τέτοιος ώστε να μαρτυρεί την ύπαρξη αφανούς πηγής εισοδήματος.