Του Σπύρου Δημητρέλη
Σε σχεδόν ολική… τύφλωση των φορολογικών ελέγχων οδήγησε η κατάργηση του τραπεζικού απορρήτου για την Εφορία. Όσοι φορολογούμενοι αποκτούν εισόδημα το οποίο δεν δηλώνεται δεν το καταθέτουν πλέον στην τράπεζα, καθώς ο βασικός τρόπος φορολογικού ελέγχου είναι το άνοιγμα τραπεζικών λογαριασμών και η σύγκριση των καταθέσεων με τα εισοδήματα που δήλωσε ο φορολογούμενος. Τα στοιχεία για την πορεία της αποτελεσματικότητας της φορολογικής διοίκησης, τα οποία επεξεργάστηκε το “Κ”, δείχνουν κατάρρευση των ποσών που βεβαιώνονται από τους φορολογικούς ελέγχους της λεγόμενης “αδικαιολόγητης προσαύξησης περιουσίας”.
Η μείωση οφείλεται κατά κύριο λόγο στο γεγονός ότι στους τραπεζικούς λογαριασμούς των ελεγχομένων που ανοίγονται από το Κέντρο Ελέγχου Φορολογούμενων Μεγάλου Πλούτου για τις χρήσεις μετά το 2012 διαπιστώνεται ότι υπάρχουν πλέον… ψίχουλα. Αντίθετα, όταν ανοίγουν οι τραπεζικοί λογαριασμοί για χρήσεις πριν από το 2012, εντοπίζονται σημαντικά ποσά. Ωστόσο, ο συνδυασμός των ελέγχων που έχουν ήδη γίνει σε αυτές τις παλιές χρήσεις μαζί με τις δικαστικές αποφάσεις που οδήγησαν στην παραγραφή παλαιότερων φορολογικών υποθέσεων λόγω της παρέλευσης του συνταγματικού ορίου της 5ετίας οδήγησε στη μεγάλη μείωση των βεβαιούμενων ποσών. Τα στοιχεία είναι αποκαλυπτικά:
– Το έτος 2015 το Κέντρο Ελέγχου Φορολογουμένων Μεγάλου Πλούτου πραγματοποίησε 488 ελέγχους σε ισάριθμους φορολογούμενους μεγάλου πλούτου. Από το σύνολο των ελέγχων που ολοκληρώθηκαν βεβαιώθηκε το ποσό των 417,17 εκατ ευρώ. Δηλαδή κατά μέσο όρο για κάθε υπόθεση βεβαιώθηκαν πρόσθετοι φόροι και προσαυξήσεις ύψους 854.856 ευρώ. Κατά το έτος 2015 οι έλεγχοι που διενεργούσε το ΚΕΦΟΜΕΠ αφορούσαν κατά κύριο λόγο υποθέσεις πριν από το 2011.
– Το έτος 2016 το Κέντρο Ελέγχου Φορολογουμένων Μεγάλου Πλούτου πραγματοποίησε 252 ελέγχους σε ισάριθμους φορολογούμενους μεγάλου πλούτου. Από το σύνολο των ελέγχων που ολοκληρώθηκαν βεβαιώθηκε το ποσό των 506,85 εκατ ευρώ. Δηλαδή κατά μέσο όρο για κάθε υπόθεση βεβαιώθηκαν πρόσθετοι φόροι και προσαυξήσεις ύψους 2.011.309 ευρώ. Πρόκειται για μια μεγάλη αύξηση των βεβαιούμενων ποσών, λόγω κυρίως της ολοκλήρωσης ελέγχων σε πολύ μεγάλες φορολογικές υποθέσεις έπειτα από άνοιγμα τραπεζικών λογαριασμών.
– Το έτος 2017 ξεκίνησε η μεγάλη πτώση των βεβαιούμενων ποσών από τους φορολογικούς ελέγχους για “αδικαιολόγητη προσαύξηση περιουσίας”. Σύμφωνα με τα στοιχεία, το Κέντρο Ελέγχου Φορολογουμένων Μεγάλου Πλούτου πραγματοποίησε 953 ελέγχους σε ισάριθμους φορολογούμενους μεγάλου πλούτου. Από το σύνολο των ελέγχων που ολοκληρώθηκαν βεβαιώθηκε το ποσό των 590,84 εκατ ευρώ. Δηλαδή κατά μέσο όρο για κάθε υπόθεση βεβαιώθηκαν πρόσθετοι φόροι και προσαυξήσεις ύψους 619.979 ευρώ.
– Στο οκτάμηνο Ιανουαρίου-Αυγούστου 2018 επέρχεται κατάρρευση των ποσών που βεβαιώνονται από τους φορολογικούς ελέγχους του ΚΕΦΟΜΕΠ. Συγκεκριμένα, στο οκτάμηνο ολοκληρώθηκαν 240 έλεγχοι σε φορολογούμενους μεγάλου πλούτου. Από αυτούς τους ελέγχους βεβαιώθηκαν συνολικά ποσά μόλις 13,29 εκατ. ευρώ. Δηλαδή το μέσο βεβαιούμενο ποσό από κάθε έλεγχο κατέρρευσε στα 55.375 ευρώ. Πρόκειται για μια μείωση σε σχέση με τον προηγούμενο χρόνο κατά περίπου 91%!
Όπως σημειώνουν έμπειρα στελέχη της φορολογικής διοίκησης, η μείωση αυτή δεν θα είναι προσωρινή, καθώς, “όταν ανοίγουμε πλέον τραπεζικούς λογαριασμούς φορολογουμένων με υψηλή επικινδυνότητα για φοροδιαφυγή, όπως, για παράδειγμα, εύπορων ελευθέρων επαγγελματιών, βρίσκουμε μόνο τα ποσά για τα οποία έχουν εκδώσει παραστατικά και τα οποία έχουν δηλωθεί στις φορολογικές τους δηλώσεις”. Και συνεχίζουν οι ίδιες πηγές: “Το μαύρο χρήμα πλέον διακρατείται σε μετρητά και σε πολλές περιπτώσεις φυγαδεύεται στο εξωτερικό σε τραπεζικούς λογαριασμούς χωρών οι οποίες δεν έχουν υπογράψει συμφωνία ανταλλαγής πληροφοριών με την Ελλάδα και τον ΟΟΣΑ”.
Σχέδιο
Για να μπορέσει να αντιμετωπίσει την “τύφλωση” των φορολογικών ελέγχων λόγω της αύξησης της χρήσης μετρητών, το υπουργείο Οικονομικών έχει εκπονήσει ένα σχέδιο για τον περιορισμό τους. Τα βασικά σημεία του σχεδίου για τον περιορισμό των μετρητών περιλαμβάνουν:
– Τη μείωση του ορίου αξίας συναλλαγής πάνω από την οποία είναι υποχρεωτική η πληρωμή με τραπεζικό μέσο, όπως είναι η πιστωτική ή χρεωστική κάρτα ή η πίστωση τραπεζικού λογαριασμού του επαγγελματία ή της επιχείρησης. Σήμερα το όριο είναι 500 ευρώ και έχει ληφθεί η απόφαση να μειωθεί στα 300 ευρώ ή και χαμηλότερα.
– Την αύξηση των υποχρεωτικών δαπανών με κάρτα προκειμένου να χορηγηθεί το αφορολόγητο όριο σε μισθωτούς και συνταξιούχους. Τα σημερινά όρια θεωρούνται πολύ χαμηλά και “πιάνονται” από τους μισθωτούς και συνταξιούχους μέσα στο πρώτο δίμηνο ή τρίμηνο κάθε έτους. Ειδικότερα, εξετάζεται το ελάχιστο όριο δαπανών με κάρτα να αυξηθεί:
– Στο 15% για εισόδημα έως 10.000 ευρώ (από 10% που είναι σήμερα).
– Στο 20% για εισόδημα από 10.001 ευρώ έως 30.000 ευρώ (από 15% σήμερα).
– Στο 25% για εισόδημα από 30.001 ευρώ και άνω, με το ανώτατο ποσό που θα πρέπει να συγκεντρώσει ο φορολογούμενος να ανέρχεται στα 30.000 ευρώ (από 20% που είναι σήμερα).
Να σημειωθεί ότι οι φορολογούμενοι που διαθέτουν τραπεζικούς λογαριασμούς στο εξωτερικό δεν βρίσκονται πλέον υπό καθεστώς ανωνυμίας για τις ελληνικές φορολογικές Αρχές. Με περισσότερες από 90 χώρες η Ελλάδα έχει υπογράψει, στο πλαίσιο πρωτοβουλίας του ΟΟΣΑ, συμφωνία για ανταλλαγή πληροφοριών και ήδη τα σχετικά στοιχεία βρίσκονται στη διάθεση των φορολογικών Αρχών για αξιοποίηση και έλεγχο.
www.capital.gr