Έμεινες άνεργος; Δες μια προς μια τις… υποχρεώσεις σου
Στο ΦΕΚ ένα προς ένα τα 10 δικαιώματα και οι 15 υποχρεώσεις των ανέργων απέναντι στον ΟΑΕΔ
O άνεργος, εφόσον πληροί τις προϋποθέσεις, έχει το δικαίωμα να εισπράττει το επίδομα ανεργίας. Έχει όμως και την υποχρέωση να εργαστεί εφόσον ο ΟΑΕΔ του προτείνει μια θέση εργασίας η οποία επίσης θα πρέπει να πληροί συγκεκριμένες προδιαγραφές. Τι σημαίνει η παραβίαση των υποχρεώσεων του ανέργου; Ακόμη και διαγραφή από τα μητρώα του ΟΑΕΔ. Υποχρεώσεις των ανέργων αλλά και δικαιώματα -15 και 10 στον αριθμό αντίστοιχα- περιγράφονται σε απόφαση που δημοσιεύτηκε στο ΦΕΚ προκειμένου να κωδικοποιηθούν οι κανόνες. Το πλήρες κείμενο με τα “πρέπει” των δύο πλευρών, έχει ως εξής:
- Να δηλώνει αληθή και πλήρη στοιχεία και να προσκομίζει τα αναγκαία αποδεικτικά και έγγραφα που του ζητούνται.
- Να συνεργάζεται με τον Εργασιακό Σύμβουλο (Ε.Σ.), μετά την έγγραφη πρόσκληση του, για την κατάρτιση του Ατομικού Σχεδίου Δράσης (Α.Σ.Δ.). Εξαιρούνται οι εκπαιδευτικοί, οι οικοδόμοι και οι εργαζόμενοι των περιπτώσεων β και γ της παρ. 2 του άρθρου 4 του ν. 1545/1985 που καθίστανται βραχυχρόνια άνεργοι, για τους οποίους η κατάρτιση Α.Σ.Δ. είναι προαιρετική.
- Να αποτυπώνει στο Α.Σ.Δ. τους επαγγελματικούς στόχους του και να συμφωνεί με τον Ε.Σ. τις διαδοχικές ενέργειες που απαιτούνται για την εργασιακή και επαγγελματική του ένταξη.
- Να αναζητά ενεργά εργασία.
- Να συναινεί σε κατάλληλες θέσεις εργασίας, σύμφωνα με το Α.Σ.Δ. και εφόσον πληρούνται προϋποθέσεις όπως το ύψος της αμοιβής, η διάρκεια της απασχόλησης, ο χρόνος και τα ωράρια εργασίας, η απόσταση του χώρου εργασίας και οι συνθήκες εργασίας. Ο άνεργος δεν υποχρεούται να αποδέχεται θέσεις μερικής ή εκ περιτροπής απασχόλησης ή προσωρινής εργασίας. Έχουν δικαίωμα απόρριψης θέσης όσοι αποδεδειγμένα πρόκειται να προσληφθούν σε μια μονιμότερη θέση εργασίας ή να ξεκινήσουν εκπαίδευση, αυτοαπασχόληση ή στρατιωτική θητεία (εντός του επόμενου εξαμήνου) ή να συνταξιοδοτηθούν (εντός του επόμενου έτους).
- Στο πλαίσιο του συμφωνημένου Α.Σ.Δ. εάν δεν έχουν παρέλθει δώδεκα (12) πλήρεις και συνεχόμενοι μήνες ανεργίας, να συναινεί σε θέσεις εργασίας με αποδοχές τουλάχιστον ίσες με το 100% των αποδοχών της τελευταίας θέσης εργασίας του. Σε κάθε περίπτωση, οι αποδοχές που αντιστοιχούν στο εν λόγω ποσοστό δεν μπορεί να είναι χαμηλότερες από τα εκάστοτε νόμιμα κατώτατα όρια νια τον κλάδο και το επάγγελμα.
- Στο πλαίσιο του συμφωνημένου Α.Σ.Δ. εάν έχουν παρέλθει δώδεκα (12) πλήρεις και συνεχόμενοι μήνες ανεργίας, να συναινεί σε θέσεις εργασίας με αποδοχές τουλάχιστον ίσες με το 90% των αποδοχών της τελευταίας θέσης εργασίας του. Σε κάθε περίπτωση, οι αποδοχές που αντιστοιχούν στο εν λόγω ποσοστό δεν μπορεί να είναι χαμηλότερες από τα εκάστοτε κατώτατα νόμιμα όρια νια τον κλάδο και το επάγγελμα.
- Στο πλαίσιο του συμφωνημένου Α.Σ.Δ., εάν έχουν παρέλθει δεκαοκτώ (18) πλήρεις και συνεχόμενοι μήνες ανεργίας, να συναινεί σε θέσεις εργασίας με αποδοχές τουλάχιστον ίσες με το 80% των αποδοχών της τελευταίας θέσης εργασίας του. Σε κάθε περίπτωση, οι αποδοχές που αντιστοιχούν στο εν λόγω ποσοστό δεν μπορεί να είναι χαμηλότερες από τα εκάστοτε κατώτατα νόμιμα όρια νια τον κλάδο και το επάγγελμα.
- Εφόσον πρόκειται για άνεργο που δεν είχε απασχοληθεί ποτέ ως μισθωτός στο παρελθόν ή είχε απασχοληθεί ως μισθωτός μη πλήρους απασχόλησης, να συναινεί σε κατάλληλες θέσεις εργασίας των οποίων οι αποδοχές είναι τουλάχιστον ίσες με τα εκάστοτε νόμιμα κατώτατα όρια σύμφωνα με τον κλάδο και το επάγγελμα.
- Να συμμετέχει στα προτεινόμενα από τον οργανισμό προγράμματα συμβουλευτικής, κατάρτισης, απόκτησης εργασιακής εμπειρίας, απόκτησης δεξιοτήτων, προσόντων και ενίσχυσης της πιθανότητας ανάληψης μιας θέσης εργασίας που συμφωνούνται στο πλαίσιο του Α.Σ.Δ. και στα οποία ο άνεργος έχει δωρεάν πρόσβαση.
- Εάν έχουν παρέλθει δεκαοκτώ (18) πλήρεις και συνεχόμενοι μήνες από την κατάρτιση του Α.Σ.Δ. και δεν έχει ανεύρει εργασία, είτε μέσω ατομικών του ενεργειών, είτε μέσω σχετικής υπόδειξης από τον Ε.Σ. ή εάν έχει εμπλουτιστεί το βιογραφικό του, να προβαίνει σε συνεργασία με τον Ε.Σ. σε επικαιροποίηση του Α.Σ.Δ., μετά την οποία ο Ε.Σ. μπορεί να του υποδείξει νέα κατάλληλη θέση εργασίας, στην οποία θα πρέπει να συναινεί σύμφωνα με τις παραγράφους 8, 9 και 10.
- Να ενημερώνει τον Ε.Σ. ή τον αντικαταστάτη του ή τον προϊστάμενο τους, με κάθε πρόσφορο μέσο: α) αν βρει εργασία έστω και προσωρινή ή συντρέχει άλλος λόγος διαγραφής του από το Μητρώο Ανέργων ή αναστολής ή διακοπής της τυχόν επιδότησης του, εντός οκτώ (8) ημερών και οπωσδήποτε πριν από την επομένη ανανέωση του δελτίου ανεργίας ή την έκδοση βεβαιώσεων ανεργίας ή τη λήξη του μήνα επιδότησης, β) πριν από την αναχώρηση σε περίπτωση μετάβασης στο εξωτερικό για χρονικό διάστημα που υπερβαίνει τις είκοσι (20) ημέρες ανά ημερολογιακό έτος.
- Σε περίπτωση αλλαγής του τόπου κατοικίας του ή διαμονής του, να δηλώσει εντός είκοσι (20) ημερών και οπωσδήποτε κατά την επόμενη ανανέωση του δελτίου ανεργίας ή την επόμενη αυτοπρόσωπη του εμφάνιση, τη νέα του διεύθυνση, είτε ηλεκτρονικά, είτε υποβάλλοντας υπεύθυνη δήλωση του, επισυνάπτοντας ταυτόχρονα τα σχετικά δικαιολογητικά, στο κατάστημα του Οργανισμού, που είναι κατά τόπο αρμόδιο για τη νέα του διεύθυνση.
- Εφόσον λαμβάνει τακτική επιδότηση ανεργίας, να εμφανίζεται αυτοπροσώπως σύμφωνα με το ισχύον θεσμικό πλαίσιο.
- Για την τήρηση των υποχρεώσεών του, να συνεργάζεται με τα ορισμένα από τον οργανισμό ελεγκτικά όργανα και να ανταποκρίνεται εντός δέκα (10) ημερών, είτε με την προσέλευση του στο τοπικό κατάστημα όταν προσκαλείται είτε με την προσκόμιση ή αποστολή εγγράφων και λοιπών στοιχείων, όταν του ζητείται, με παράταση της προθεσμίας στις δικαιολογημένες περιπτώσεις κωλύματος»
Εκτός από υποχρεώσεις οι άνεργοι έχουν και δικαιώματα. Ιδού λοιπόν ο κατάλογος με τις υποχρεώσεις του ΟΑΕΔ απέναντι στους ανέργους
- Να εγγράφει στο μητρώο ανέργων κάθε άνεργο που συγκεντρώνει τα χαρακτηριστικά του ανέργου, σύμφωνα με το ισχύον θεσμικό πλαίσιο.
- Να παρέχει στον άνεργο επίδομα ή βοήθημα ανεργίας, εφόσον συντρέχουν στο πρόσωπο του οι προϋποθέσεις λήψης.
- Να παρέχει στον άνεργο πρόσβαση σε εξατομικευμένες υπηρεσίες προώθησης στην απασχόληση, μέσω της διαδικασίας κατάρτισης Ατομικού Σχεδίου Δράσης (Α.Σ.Δ.).
- Να παρέχει στον άνεργο πρόσβαση σε κενές θέσεις εργασίας που είναι σε θέση να υποδείξει ο Οργανισμός σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο.
- Να παρέχει στον άνεργο πρόσβαση σε ποιοτικές συμβουλευτικές υπηρεσίες.
- Βάσει του συμφωνημένου Α.Σ.Δ., να παρέχει στον άνεργο ενημέρωση και πρόσβαση σε προγράμματα ενεργητικών πολιτικών στην αγορά εργασίας.
- Να παρέχει στον άνεργο πρόσβαση σε κοινωνικές παροχές και ευνοϊκές ρυθμίσεις υποχρεώσεων, στο πλαίσιο της ασκούμενης κοινωνικής πολιτικής.
- Να εξασφαλίζει στον άνεργο διαφάνεια και πληροφόρηση στην ενημέρωση του για τα δικαιώματα του και για τις υπάρχουσες υπέρ αυτού κρατικές παροχές και διευκολύνσεις, ισότητα μεταχείρισης και ισότητα ευκαιριών, καθώς και ποιότητα παροχών.
- Να παρέχει στον άνεργο στοχευμένες υπηρεσίες ανάλογα με τις διαφοροποιημένες ανάγκες ένταξης ή επανένταξης των ανέργων στην αγορά εργασίας και την απασχόληση και σύμφωνα με τη συνταγματική αρχή της αναλογικότητας.
- Να αναζητεί και να συγκεντρώνει τις προσφερόμενες από τις επιχειρήσεις θέσεις εργασίας με σκοπό την υπόδειξη και τοποθέτηση εγγεγραμμένων στο Μητρώο του ανέργων.