Στον “πάτο” της Ευρώπης παραμένει η Ελλάδα, όσον αφορά στην καταναλωτική εμπιστοσύνη, με την τελευταία έρευνα του ΙΟΒΕ να καταδεικνύει μάλιστα μείωση του ποσοστού των Ελλήνων που αποταμιεύουν.
Άλλωστε, όπως προκύπτει από το δελτίο οικονομικής συγκυρίας Νοεμβρίου του Ιδρύματος Οικονομικών και Βιομηχανικών Ερευνών (ΙΟΒΕ), οι αυξημένες φορολογικές υποχρεώσεις στο τέλος του έτους δεν αφήνουν πολλά περιθώρια, παρά επιδείνωση στις προβλέψεις για την οικονομική κατάσταση των νοικοκυριών, με το 60% των νοικοκυριών να αναμένει επιδείνωση της οικονομικής του κατάστασης.
Στο πλαίσιο αυτό, περιορίζεται και το ποσοστό των Ελλήνων που δύνανται να αποταμιεύσουν: Το 92% των νοικοκυριών δεν θεωρεί καθόλου πιθανή την αποταμίευση στο επόμενο 12μηνο. Την ίδια ώρα, το 65% μόλις τα βγάζει πέρα.
Αναλυτικότερα, σύμφωνα με το ΙΟΒΕ, ο δείκτης καταναλωτικής εμπιστοσύνης κινείται στα ίδια επίπεδα και τον Νοέμβριο, για δεύτερο κατά σειρά μήνα, στις -53,8 (από -54) μονάδες, παραμένοντας όμως στην υψηλότερη τιμή του από τον Ιούλιο του 2015. Από τις επιμέρους μεταβλητές του δείκτη, καταγράφεται μικρή επιδείνωση των ισοζυγίων στις προβλέψεις για την οικονομική κατάσταση του νοικοκυριού και την πρόθεση αποταμίευσης και βελτίωση στις προβλέψεις για την οικονομική κατάσταση της χώρας και την ανεργία. Οι ήπιες τάσεις στα ισοζύγια που αντισταθμίζονται μεταξύ τους, αντανακλούν το ότι δεν έλαβαν χώρα σημαντικές αλλαγές στην οικονομική πολιτική τον Νοέμβριο, αλλά ούτε και αναμένονται προσεχώς, ενισχύοντας την αίσθηση σταθερότητας στην οικονομία. Τα έκτακτα μέτρα ενίσχυσης όσων έχουν χαμηλά εισοδήματα επίσης συνέβαλαν στη διατήρηση της καταναλωτικής εμπιστοσύνης στο ίδιο επίπεδο. Από την άλλη πλευρά, υφίστανται αυξημένες φορολογικές υποχρεώσεις στο τέλος του έτους, οι οποίες όμως ήταν αναμενόμενες και έχουν προεξοφληθεί. Η Ελλάδα παραμένει η χώρα με το χαμηλότερο δείκτη καταναλωτικής εμπιστοσύνης μεταξύ των χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ενώ ακολουθούν η Βουλγαρία (-22,4 από -23,5), η Κροατία (-16,4 από -17,2), η Ρουμανία (-22,2 από -20,7) και η Ουγγαρία (-12,9 από – 13,1). Ο μέσος ευρωπαϊκός δείκτης σε επίπεδο ΕΕ διαμορφώνεται στις -0,7 (από -1,6) μονάδες και στην Ευρωζώνη στις +0,1 (από -1,1) μονάδα. Ανοδική τάση τον Νοέμβριο σημειώνεται σε 12 χώρες (από 9 τον Οκτώβριο), ενώ θετικό πρόσημο διατηρούν 13 χώρες: οι σκανδιναβικές (Δανία, Σουηδία, Φινλανδία), το Λουξεμβούργο, το Βέλγιο, η Τσεχία, η Γερμανία, η Μάλτα, η Ολλανδία, η Αυστρία, η Πορτογαλία, η Κύπρος και η Ιρλανδία. Αναλυτικά:
Επιδείνωση στις προβλέψεις για την οικονομική κατάσταση των νοικοκυριών
Οι προβλέψεις των καταναλωτών για την οικονομική κατάσταση του νοικοκυριού τους τους προσεχείς 12 μήνες επιδεινώνονται ελαφρώς τον Νοέμβριο, με το σχετικό δείκτη να διαμορφώνεται στις -46 (από -44) μονάδες. Το 60% (από 58%) των νοικοκυριών αναμένει ελαφρά ή αισθητή επιδείνωση της οικονομικής του κατάστασης, ενώ το 2% (από 5%) προβλέπει και πάλι μικρή βελτίωση. Οι αντίστοιχοι δείκτες σε ΕΕ και Ευρωζώνη διαμορφώθηκαν στις +1,1 και -0,4 μονάδες.
Βελτίωση στις προβλέψεις για την οικονομική κατάσταση της χώρας
Ο δείκτης των προβλέψεων των νοικοκυριών για την οικονομική κατάσταση της χώρας τους το προσεχές 12-μηνο βελτιώνεται τον Νοέμβριο και διαμορφώνεται στις -48,4 (από -51,2) μονάδες. Το 64% των καταναλωτών προβλέπει ελαφρά ή αισθητή επιδείνωση της οικονομικής κατάστασης της χώρας, έναντι του 9% το οποίο αναμένει ελαφρά βελτίωση. Οι αντίστοιχοι δείκτες σε ΕΕ και Ευρωζώνη διαμορφώθηκαν στις -1,2 και 4,5 μονάδες.
Χειροτερεύει η πρόθεση για αποταμίευση
Ο δείκτης της πρόθεσης για αποταμίευση τους προσεχείς 12 μήνες επιδεινώνεται και τον Νοέμβριο και διαμορφώνεται στις -79,5 (από -78,6) μονάδες. Το 92% (από 89%) των νοικοκυριών δεν θεωρεί καθόλου πιθανή την αποταμίευση στο επόμενο 12μηνο, ενώ το 8% (από 10%) τη θεωρεί αρκετά ή πολύ πιθανή. Οι σχετικοί δείκτες σε ΕΕ και Ευρωζώνη διαμορφώθηκαν στις -0,2 και -3,5 μονάδες αντίστοιχα.
Λιγότερο απαισιόδοξες προβλέψεις για την πορεία της ανεργίας
Ο δείκτης πρόβλεψης για την εξέλιξη της ανεργίας τους προσεχείς 12 μήνες μειώθηκε τον Νοέμβριο στις +41,3 (από +42,3) μονάδες. Το ποσοστό των νοικοκυριών που προβλέπει μικρή ή αισθητή άνοδο της ανεργίας διαμορφώθηκε στο 60% (από 61%), με το 13% των ερωτηθέντων να αναμένει Νοέμβριος 2017 ελαφρά ή αισθητή μείωσή της. Οι αντίστοιχοι δείκτες σε ΕΕ και Ευρωζώνη κινήθηκαν στις +6,3 και +4,8 μονάδες.
Εντείνονται ελαφρά οι πληθωριστικές προσδοκίες
Ελαφρώς ανοδικά κινούνται τον Νοέμβριο οι προβλέψεις μεταβολών στις τιμές τους προσεχείς 12 μήνες, με το σχετικό δείκτη να διαμορφώνεται στις +8,6 (από +7,1) μονάδες. Το 44% των νοικοκυριών προβλέπει άνοδο τιμών με ίδιο ή ταχύτερο ρυθμό και το 32% (από 33%) αναμένει σταθερότητα. Οι αντίστοιχοι δείκτες σε ΕΕ και Ευρωζώνη διαμορφώθηκαν στις +19 και +14,7 μονάδες.
Μείωση του ποσοστού των καταναλωτών που δηλώνουν ότι αποταμιεύουν
Ως προς τις εκτιμήσεις για την τρέχουσα οικονομική κατάσταση του νοικοκυριού, το ποσοστό των καταναλωτών που δηλώνει ότι “μόλις τα βγάζει πέρα” αυξάνεται τον Νοέμβριο στο 65% (από 60%), ενώ παραμένει στο 13% το ποσοστό όσων αναφέρουν ότι αντλούν από τις αποταμιεύσεις τους. Οι καταναλωτές που δηλώνουν ότι αποταμιεύουν λίγο ή πολύ μειώνονται στο 9% (από 12%) του συνόλου, ενώ όσοι δηλώνουν ότι “έχουν χρεωθεί” περιορίζονται στο 13% (από 15%).