Του Σπύρου Δημητρέλη
Αν οι φορολογούμενοι ήλπιζαν ότι τα χειρότερα με τους φόρους έχουν περάσει, οι αριθμοί και οι πίνακες του τρίτου κρατικού προϋπολογισμού που κατέθεσε η κυβέρνηση των ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ στη Βουλή, αποδεικνύουν ότι οι ελπίδες αυτές είναι φρούδες.
Το 2018, οι φορολογούμενοι καλούνται να πληρώσουν τους περισσότερους φόρους από το 2011 και μετά. Και μάλιστα καλούνται να το κάνουν αυτό παρά το γεγονός ότι τα συνολικά εισοδήματα στην οικονομία, δηλαδή το Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν έχει μειωθεί πάνω από 20%. Οι αριθμοί αποτελούν την απόλυτη αντανάκλαση της εξοντωτικής υπερφορολόγησης που έχει επιβληθεί στην οικονομία και στην αγορά, πνίγοντας τις όποιες προοπτικές υπάρχουν για ταχεία και βιώσιμη ανάκαμψη της οικονομίας.
Οι αριθμοί είναι αποκαλυπτικοί. Το 2018 οι φορολογούμενοι πρόκειται να πληρώσουν συνολικά σε φόρους το ποσό των 48,156 δισ. ευρώ έναντι 47,205 που εκτιμάται ότι θα πληρώσουν συνολικά φέτος.
Πρόκειται δηλαδή για μια αύξηση της τάξης των 951 εκατ. ευρώ ή 2%. Ακόμη και αν υποτεθεί ότι η αύξηση των φορολογικών εσόδων συμβαδίζει πλήρως με την αύξηση του εθνικού εισοδήματος, δηλαδή η ελαστικότητα ανάπτυξης και φορολογικών εσόδων είναι ένα, προκύπτει και πάλι ότι υπάρχει καθαρή αύξηση του φορολογικού βάρους στην οικονομία. Και αυτό διότι μπορεί τα φορολογικά έσοδα να αυξάνονται κατά 2%, η οικονομία προβλέπεται ότι θα μεγεθυνθεί κατά 1,6%.
Τα 48,156 δισ. ευρώ που καλούνται να πληρώσουν σε φόρους το 2018 οι φορολογούμενοι και συγκεκριμένα η αύξηση κατά 951 εκατ. ευρώ προέρχεται κυρίως, όπως άλλωστε αναλύεται και στο κείμενο του προϋπολογισμού, από τα φορολογικά μέτρα που έχουν ήδη θεσπιστεί και είναι:
– Η κατάργηση της έκπτωσης 1,5% στην παρακράτηση φόρου εισοδήματος μισθωτών και συνταξιούχων.
– Η κατάργηση της έκπτωσης φόρου εισοδήματος για ιατρικές δαπάνες.
– Η κατάργηση των μειωμένων συντελεστών ΦΠΑ σε 32 νησιά του Αιγαίου.
– Η επιβολή ειδικού τέλους στις διανυκτερεύσεις σε τουριστικά καταλύματα.
– Η κατάργηση του μειωμένου ειδικού φόρου κατανάλωσης στα οινοπνευματώδη ποτά στα Δωδεκάνησα.
– Επιβολή φόρου στις βραχυχρόνιες μισθώσεις κατοικιών μέσω των ιντερνετικών πλατφορμών, όπως την Airbnb.
Για να βρει περισσότερα φορολογικά έσοδα σε μια χρονιά θα πρέπει κάποιος να ανατρέξει πίσω στο 2011 όταν τα φορολογικά έσοδα ήταν 48,951 δισ. ευρώ. Αυτό που επίσης θα παρατηρήσει αν δει τη χρονολογική σειρά είναι ότι τα φορολογικά έσοδα μειώνονται έως και το 2015, από το 2016 και μετά κάνουν άλμα λόγω της νέας φορολογικής καταιγίδας που ξέσπασε με το τρίτο ελληνικό πρόγραμμα.
Τα συμπεράσματα από την ανάλυση των φορολογικών εσόδων δεν είναι πολύ ελπιδοφόρα για τους φορολογούμενους ούτε και όσον αφορά το δίκαιο της κατανομής τους. Από τα 1000 ευρώ φόρους που εισπράττει το δημόσιο τα 569 ευρώ εισπράττονται από τους έμμεσους φόρους -που κατά κανόνα θεωρούνται περισσότερο άδικοι αφού επιβάλλονται ανεξάρτητα από τον ύψος του πραγματικού εισοδήματος κάθε φορολογούμενου- και τα υπόλοιπα 431 ευρώ από τους άμεσους φόρους (εισοδήματος, ΕΝΦΙΑ κλπ).
Μάλιστα αυτή η σχέση άμεσων και έμμεσων φόρων είναι μεταξύ των χειρότερων των τελευταίων ετών. Είναι χαρακτηριστικό ότι είναι η δεύτερη χειρότερη από το 2010.