Φοροαπόψεις 27/04/2017
Ανάδειξη και σχολιασμός επίκαιρων φορολογικών, εργατικών, ασφαλιστικών & οικονομικών θεμάτων
* Χρόνος φορολόγησης του εισοδήματος που προκύπτει από έμβασμα μεταξύ τραπεζικών λογαριασμών ίδιου δικαιούχου είναι ο χρόνος που κατατέθηκε το ποσό στον αποστέλλοντα λογαριασμό (εφόσον δεν υπάρχουν άλλα μέσα απόδειξης της πηγής του εισοδήματος) (ΣτΕ 435/2017): Όπως έχει παγιωθεί, η προσαύξηση της περιουσίας φορολογείται κατά το έτος που προκύπτει. Εφόσον δεν μπορεί να αποδειχθεί με άλλο τρόπο ο χρόνος που έγινε η προσαύξηση, τότε οι φορολογικές αρχές θεωρούν χρόνο προσαύξησης το έτος που εμφανίζεται αυτή για πρώτη φορά. Για παράδειγμα, χρήματα που εμφανίζονται σε τραπεζικό λογαριασμό, εφόσον δεν μπορεί να αποδειχθεί διαφορετικά από πότε έχουν προσαυξήσει με κάποιο τρόπο την περιουσία του ελεγχόμενου, τότε φορολογούνται κατά το έτος που εμφανίζονται πρώτη φορά στον τραπεζικό λογαριασμό. Η μεταφορά (με έμβασμα) χρηματικού ποσού από τραπεζικό λογαριασμό του φορολογούμενου, στον οποίο δεν υπάρχει συνδικαιούχος, σε άλλο τραπεζικό λογαριασμό του ίδιου προσώπου δεν αποτελεί προσαύξηση της περιουσίας του. Σε περίπτωση ελέγχου εμβάσματος,ως χρόνος προσαύξησης λαμβάνεται:
α) είτε ο χρόνος της αρχικής κατάθεσης του επίμαχου ποσού στον τραπεζικό λογαριασμό του δικαιούχου, που έστειλε το έμβασμα
β) είτε ο προγενέστερος αυτού χρόνος κατά τον οποίο προκύπτει ότι επήλθε η αντίστοιχη προσαύξηση της περιουσίας του (εφόσον υπάρχουν κατάλληλα αποδεικτικά έγγραφα)
* Βελτιώσεις-επεκτάσεις ακινήτου από μισθωτή κατόπιν συμφωνίας με τον εκμισθωτή, φορολογούνται ως εισόδημα (μίσθωμα σε είδος) εφόσον γίνονται αντί καταβολής μισθώματος: Όπως έχει διευκρινισθεί με την ΠΟΛ.1069/23.3.2015 εγκύκλιο, στην έννοια του εισοδήματος από ακίνητη περιουσία περιλαμβάνεται, μεταξύ άλλων, και το εισόδημα σε είδος που αποκτά ο κύριος, επικαρπωτής, κ.λπ. εκμισθούμενου ακινήτου, χωρίς καταβολή μισθώματος σε χρήμα βάσει όρου της σύμβασης μίσθωσης ή προφορικής συμφωνίας. Όταν δηλαδή υπάρχει συγκεκριμένη συμφωνία για ανταλλαγή μέρους του μισθώματος με βελτιώσεις, επεκτάσεις οικοδομών, με την ίδια ως άνω εγκύκλιο διευκρινίζεται ότι ως εισόδημα από ακίνητη περιουσία λογίζεται τόσο το συμφωνηθέν χρηματικό μίσθωμα όσο και το κόστος των βελτιώσεων, επεκτάσεων. Σε περίπτωση πρόωρης λύσης της σύμβασης μίσθωσης, το σύνολο του υπολειπόμενου ποσού των δαπανών που έχει καταβληθεί για τη βελτίωση ή επέκταση που απομένει προς κατανομή θα δηλωθεί εφάπαξ ως εισόδημα από ακίνητα στο φορολογικό έτος που επήλθε η λύση.
* Υπεραξία ακινήτου λόγω επεκτάσεων-βελτιώσεων μετά τη λήξη σύμβασης μίσθωσης (ΠΟΛ 1103/2015): Σε περίπτωση που ο μισθωτής προχωρήσει σε κάποια επέκταση-βελτίωση επί ακινήτου η οποία δεν έχει συμφωνηθεί ειδικά ότι γίνεται αντί καταβολής μισθώματος, τότε στο τέλος της μίσθωσης αυτής και εφόσον οι επεκτάσεις-βελτιώσεις παραμείνουν, θα υπολογιστεί η προκύπτουσα νέα αξία του ακινήτου κατόπιν των βελτιώσεων που πραγματοποίησε ο μισθωτής και ο εκμισθωτής (φυσικό πρόσωπο) θα φορολογηθεί με βάση την υπεραξία αυτή (εισόδημα από υπεραξία μεταβίβασης κεφαλαίου). Αν ο εκμισθωτής είναι νομικό πρόσωπο ή φυσικό πρόσωπο που μισθώνει στα πλαίσια της δραστηριότητάς του, τότε η υπεραξία θα φορολογηθεί ως εισόδημα από επιχειρηματική δραστηριότητα.
* Φορολόγηση αποθεματικών επιδοτήσεων κατά τη μετατροπή εταιρειών σε Α.Ε. και Ι.Κ.Ε. με τη χρήση των 2190/1920 και 4072/2012 (όχι με χρήση αναπτυξιακών): Δεν υπάρχει συγκεκριμένη νομοθετική πρόβλεψη που να αφορά τον χειρισμό αποθεματικών εταιρειών από επιδοτήσεις κατά την μετατροπή τους με βάση τους νόμους 2190/1920 και 4072/2012. Μετατροπή εταιρείας σε Α.Ε. και Ι.Κ.Ε. δεν επιφέρει την λύση της και ίδρυση νέας, αλλά μεταβάλλεται απλά ο νομικός της τύπος (ΠΟΛ 1255/2000, 1083/2009 και ΠΟΛ 1262/2013). Κατά την μετατροπή εταιρειών σε Ι.Κ.Ε. δεν απαιτείται χρήση της εκτιμητικής επιτροπής του άρθρου 9. Κατά την μετατροπή εταιρειών σε Α.Ε. απαιτείται η χρήση της εκτιμητικής επιτροπής του άρθρου 9. Δεδομένου λοιπόν ότι δεν υπάρχει ειδικότερη πρόβλεψη στον νόμο, θα πρέπει να λαμβάνονται υπόψη οι όροι των ΕΣΠΑ ή των λοιπών αναπτυξιακών κονδυλίων για να κριθεί η φορολογική μεταχείριση των αποθεματικών αυτών.
* Δεν επιστρέφονται χρήματα που κατασχέθηκαν από τραπεζικό λογαριασμό υπέρ Δ.Ο.Υ. λόγω σφάλματος της Τράπεζας (πλάνη ως προς το πρόσωπο): Η υπ αριθμ. 254/2016 γνωμοδότηση του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους (Α’ Τμήμα), η οποία έγινε αποδεκτή από την Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων, κρίνει ότι εφ όσον διενεργηθεί νόμιμη κατάσχεση στα χέρια πιστωτικού ιδρύματος για ασφαλιστικές-φορολογικές οφειλές ενός φορολογούμενου και η τράπεζα εκ παραδρομής προχωρήσει σε θετική δήλωση (ότι υπάρχει καταθετικός λογαριασμός με χρήματα με τα στοιχεία του οφειλέτη φορολογούμενου), τα χρήματα που θα εισπράξει το Δημόσιο δεν επιστρέφονται στην τράπεζα. Η Δ.Ο.Υ., δεν “νομιμοποιείται” να επιστρέψει στο πιστωτικό ίδρυμα το αποδοθέν σε αυτή ποσό, όταν αυτό, μετά την παρέλευση της σχετικής νόμιμης προθεσμίας (8 ημέρες), προβεί σε αρνητική δήλωση, επικαλούμενο ότι η προηγούμενη θετική δήλωσή του οφείλεται σε πλάνη του, ως προς το πρόσωπο του καθ ού η κατάσχεση προσώπου (οφειλέτη).
* Διατήρηση όρων εργασίας για εργαζόμενους συγχωνευόμενης/απορροφούμενης επιχείρησης: Το Ευρωπαϊκό δικαστήριο μετά από προδικαστικό ερώτημα του Σουηδικού δικαστηρίου, αποφάσισε ό,τι, σε περίπτωση μεταβίβασης/συγχώνευσης επιχείρησης, εφόσον δεν έχει γίνει καμία τροποποίηση στους όρους εργασίας εκ μέρους του διαδόχου και εφόσον οι ρυθμίσεις της συλλογικής συμβάσεως που ίσχυε έναντι του μεταβιβάσαντος έχουν πανομοιότυπο περιεχόμενο με αυτές της συλλογικής συμβάσεως που ισχύει έναντι του διαδόχου, δεν είναι δυνατό να επιβληθούν στους εργαζομένους όροι που να είναι λιγότερο ευμενείς από εκείνους που ήταν εφαρμοστέοι πριν από τη μεταβίβαση (π.χ. όροι σύμβασης εργασίας) (ΔΕΚ – Υπόθεση C‑336/15)
* Τμήμα καταπολέμησης αδήλωτης εργασίας – Μικτοί έλεγχοι αδήλωτης εργασίας – Μητρώο παραβατικότητας επιχειρήσεων: Κατατέθηκε στις 25-4-2017 από την Υπουργό Εργασίας κα Αχτσιόγλου τροπολογία με θέμα την ίδρυση τμήματος καταπολέμησης αδήλωτης εργασίας στο Ανώτατο Συμβούλιο Εργασίας. Το τμήμα θα λειτουργεί σε τριμερές επίπεδο, με τη συμμετοχή εκπροσώπων των εργαζομένων, των εργοδοτών και του Υπουργείου Εργασίας. Μάλιστα, στα πλαίσια της προσπάθειας καταπολέμησης αδήλωτης εργασίας, η Υπουργός Εργασίας ενημέρωσε επίσης ότι από τον επόμενο μήνα υλοποιείται πρόγραμμα μεικτών ελέγχων από τα σώματα Επιθεώρησης Εργασίας και Δίωξης Οικονομικού Εγκλήματος, το Περιφερειακό Ελεγκτικό Κέντρο Ασφάλισης (Π.Ε.Κ.Α.) του ΕΦΚΑ και την Οικονομική Αστυνομία, τα οποία θα προβούν σε συντονισμένους ελέγχους για την καταπολέμηση της αδήλωτης εργασίας στην Περιφέρεια Αττικής. Επιπρόσθετα, προαναγγέλθηκε πως θα υπάρξει διεύρυνση του Μητρώου Παραβατικότητας των Επιχειρήσεων ώστε επιχειρήσεις που έχουν προβεί σε σοβαρές παραβάσεις της εργατικής νομοθεσίας (π.χ. αδήλωτη εργασία κατ επανάληψη), να μην έχουν πλέον πρόσβαση σε δημόσιο χρήμα ή ευρωπαϊκά κονδύλια.
* Δεν εκπίπτουν μισθολογικές δαπάνες για τις οποίες δεν καταβλήθηκαν ασφαλιστικές εισφορές: Δεν επιτρέπεται να εκπέσουν από τα ακαθάριστα έσοδα αποδοχές του προσωπικού (μισθοί, ημερομίσθια κ.λπ.) για τις οποίες δεν καταβλήθηκαν ασφαλιστικές εισφορές, έστω και αν η καταβολή των εν λόγω αποδοχών στο προσωπικό εκ μέρους της επιχειρήσεως αποδεικνύεται από τα τηρηθέντα κατά το νόμο στοιχεία, εκτός αν στη συγκεκριμένη ,κάθε φορά περίπτωση δεν υπάρχει κατά νόμο υποχρέωση καταβολής εισφορών (ΣτΕ 1945/1996).
Η επιστημονική ομάδα της ΑΡΤΙΟΝ
Με την επιμέλεια του κυρίου Γεώργιου Δαλιάνη
www.artion.gr