H φορολόγηση των μερισμάτων από Kυπριακές εταιρείες
Ένα από τα ζητήματα που απασχολεί αρκετούς φορολογούμενους την τελευταία περίοδο είναι και αυτό της φορολόγησης των μερισμάτων που λαμβάνουν οι φορολογικοί κάτοικοι Ελλάδας από Κυπριακές εταιρείες. Η αναζήτηση ευνοϊκότερου φορολογικού περιβάλλοντος από πολλές επιχειρήσεις, έχει σαν αποτέλεσμα την αναθέρμανση του ενδιαφέροντος για την εγκατάσταση τους μεταξύ άλλων και στο έδαφος της Κυπριακής Δημοκρατίας. Παρά την επιφύλαξη που σε παλαιότερες δημοσιεύσεις έχουμε διατυπώσει περί της διερεύνησης της πιθανής παραβίασης των περί φοροαποφυγής διατάξεων, σε αρκετές περιπτώσεις η εγκατάσταση αυτή μπορεί να δικαιολογείται από εμπορικούς ή άλλους λόγους. Ανεξάρτητα ωστόσο από αυτό, είναι καλό να γνωρίζουμε τον τρόπο με τον οποίο φορολογείται το μέρισμα στις περιπτώσεις αυτές.
Σημαντική βοήθεια ως προς τη διερεύνηση του ισχύοντος καθεστώτος παρέχει το έγγραφο ΔΟΣ Α 1051902 ΕΞ 2016/31.3.2016 Εφαρμογή της Σύμβασης Αποφυγής Διπλής Φορολογίας μεταξύ Ελλάδας- Κύπρου της Γ.Γ.Δ.Ε. Σύμφωνα με αυτό και σε σχέση με την εφαρμογή της Σ.Α.Δ.Φ. μεταξύ της Ελλάδας και της Κύπρου (Α.Ν. 573/1968, Φ.Ε.Κ. 223/27-9-1968/τ. Α’) ισχύουν μεταξύ άλλων τα εξής:
– Μερίσματα που καταβάλλονται από εταιρεία κάτοικο Κύπρου σε κάτοικο Ελλάδας μπορούν να φορολογηθούν στην Ελλάδα (παρ. 1, άρθρου 9). Εντούτοις, αυτά τα μερίσματα μπορούν να φορολογηθούν στην Κύπρο, σύμφωνα με τη νομοθεσία της, αλλά ο φορολογικός συντελεστής που θα επιβληθεί με αυτό τον τρόπο δεν μπορεί να υπερβαίνει το 25% του ακαθάριστου ποσού των μερισμάτων.
– Οι προαναφερόμενες διατάξεις δεν εφαρμόζονται εάν ο δικαιούχος των μερισμάτων, κάτοικος Ελλάδας, διατηρεί στην Κύπρο μόνιμη εγκατάσταση με την οποία ο κάτοχος των μετοχών, δυνάμει των οποίων καταβάλλονται τα μερίσματα, συνδέεται στενά. Στην περίπτωση αυτή εφαρμόζονται οι διατάξεις του Άρθρου 6 σχετικά με κέρδη επιχειρήσεων (παρ. 4).
– Η αποφυγή της διπλής φορολογίας στις περιπτώσεις όπου και τα δύο Συμβαλλόμενα Κράτη έχουν δικαίωμα φορολόγησης, επιτυγχάνεται σύμφωνα με το Άρθρο 21 της υπό εξέταση Σύμβασης. Η παρ. 2 του εν λόγω Άρθρου ορίζει ότι, τηρουμένων των διατάξεων της ελληνικής φορολογικής νομοθεσίας σχετικά με την πίστωση φόρου που καταβάλλεται στην αλλοδαπή έναντι του Ελληνικού φόρου, ο κυπριακός φόρος, που καταβάλλεται είτε άμεσα είτε έμμεσα δια παρακρατήσεως σε σχέση με εισόδημα που προέρχεται από πηγές εντός Κύπρου, θα παρέχεται ως πίστωση έναντι του Ελληνικού φόρου του καταβλητέου επί του εισοδήματος αυτού. Εάν το εισόδημα αυτό είναι σύνηθες μέρισμα καταβαλλόμενο από εταιρεία κάτοικο Κύπρου, η πίστωση θα λαμβάνει υπόψη (πλέον του κυπριακού φόρου σε σχέση με το μέρισμα) τον κυπριακό φόρο τον καταβλητέο από την εταιρεία σε σχέση με τα κέρδη της.
– Εάν το εισόδημα αυτό είναι μέρισμα που καταβάλλεται σε προνομιούχες μετοχές και αντιπροσωπεύει και ένα μέρισμα με σταθερό συντελεστή και πρόσθετη συμμετοχή στα κέρδη, ο κυπριακός φόρος που καταβάλλεται από την εταιρεία θα λαμβάνεται υπόψη κατά το μέρος που το μέρισμα υπερβαίνει τον σταθερό αυτό συντελεστή. Σημειώνεται επίσης ότι, σύμφωνα με την παρ. 4 του ίδιου Άρθρου, ο όρος «καταβλητέος Κυπριακός φόρος» θεωρείται ότι περιλαμβάνει τον κυπριακό φόρο ο οποίος θα έπρεπε να παρακρατείται από οποιοδήποτε μέρισμα που καταβάλλεται από κέρδη που απαλλάσσονται ή εξαιρούνται από τον κυπριακό φόρο λόγω παροχής φορολογικών κινήτρων.
Κατόπιν των παραπάνω καταλήγει το παραπάνω έγγραφο στην περίπτωση τακτικού μερίσματος, η πίστωση του καταβλητέου κυπριακού φόρου έναντι του ελληνικού φόρου ως προς το εισόδημα αυτό θα λαμβάνει υπόψη τον κυπριακό φόρο σε σχέση με το μέρισμα και τον κυπριακό φόρο που καταβάλλεται από την εταιρεία σε σχέση με τα κέρδη της, τηρουμένων των διατάξεων της εσωτερικής μας νομοθεσίας περί πιστώσεως του φόρου αλλοδαπής.
Προκειμένου να ληφθεί υπόψη ο φόρος που έχει καταβληθεί από την εταιρεία σε σχέση με τα κέρδη της, θα πρέπει το καθαρό ποσό του μερίσματος που έλαβε ο φορολογούμενος να αναχθεί σε μικτό με την προσθήκη του αναλογούντος φόρου. Επιπλέον θα ληφθεί υπόψη ο τυχόν παρακρατηθείς φόρος επί των μερισμάτων, ο οποίος όμως στην περίπτωση της Κύπρου δεν υφίσταται όσον αφορά φορολογικούς κατοίκους αλλοδαπής, αφού αντί αυτού επιβάλλεται ειδική αμυντική εισφορά με συντελεστή 17% που δεν αφορά τους φορολογικούς κατοίκους της Ελλάδας.
Έτσι εάν για παράδειγμα φορολογικός κάτοικος Ελλάδας λάβει μέρισμα, καθαρό από Κυπριακή εταιρεία ποσού 100.000 ευρώ με την αναγωγή σε μικτό θα είναι:
100.000 / (100% – 12,50%[1]) = 114.285,71
Το ποσό των 14.285,71 αντιπροσωπεύει τον εταιρικό φόρο.
Έτσι από το φόρο που θα υπολογιστεί στην Ελλάδα 114.285,71 × 15% = 17.142,86 θα αφαιρεθεί (πιστωθεί) ο παραπάνω φόρος και θα απομείνει για καταβολή το ποσό των 17.142,86 – 14.285,71 = 2.857,15 ευρώ. Η πραγματική φορολογική επιβάρυνση δηλαδή του φορολογούμενου επί του ποσού των 100.000 ευρώ θα είναι 2,86% περίπου.
Πάντως τελειώνοντας θα πρέπει για μια ακόμα φορά να επισημάνουμε, ότι οι επιχειρήσεις θα πρέπει πάντα να λαμβάνουν υπόψη πριν καταλήξουν σε οριστικές αποφάσεις το γεγονός ότι η μετεγκατάσταση όταν δε συντρέχει άλλος λόγος πλην της απόκτησης φορολογικού πλεονεκτήματος, συνιστά περίπτωση φοροαποφυγής και στην περίπτωση αυτή οι κυρώσεις και οι φόροι που θα επιβληθούν σε περίπτωση ελέγχου, υπερβαίνουν κατά πολύ το όποιο βραχυπρόθεσμο όφελος.
ΒΑΓΓΕΛΗΣ ΜΙΧΕΛΙΝΑΚΗΣ
ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ
ΛΟΓΙΣΤΗΣ ΦΟΡΟΤΕΧΝΙΚΟΣ
[1] Το 12,50% είναι ο συντελεστής φορολόγησης των εταιρικών κερδών που ισχύει σήμερα στην Κύπρο