Στον αέρα το “Ελάχιστο Εγγυημένο Εισόδημα” ελλείψει πόρων
Του Δημήτρη Κατσαγάνη
Νέα “κόκκινη γραμμή” διαμορφώνει η κυβέρνηση έναντι των δανειστών.
Σύμφωνα με πληροφορίες του Capital.gr η ελληνική πλευρά βάζει βέτο στην ενσωμάτωση των πόρων οι οποίοι δίδονται σήμερα σε προνοιακά επιδόματα (προπαντός στα αναπηρικά και οικογενειακά επιδόματα) στο πακέτο χρηματοδότησης του κυοφορούμενου πανελλαδικού σχήματος του “Ελάχιστου Εγγυημένου Εισοδήματος” (σ.σ. πρόγραμμα στήριξης οικογενειών που βρίσκονται κάτω από το όριο της φτώχειας) για το οποίο απαιτούνται 900 εκατ. ευρώ σε ετήσια βάση.
Η “ενσωμάτωση” πόρων που δίνονται σήμερα για προνοιακά επιδόματα στο εν λόγω σχήμα, ζητούν οι δανειστές, να γίνει με διπλό τρόπο:
-Με την εισαγωγή πιο αυστηρών εισοδηματικών κριτηρίων για τη λήψη των προνοιακών επιδομάτων (όπως πχ έγινε ήδη με το επίδομα θέρμανσης από όπου εξοικονομήθηκαν 100 εκατ. ευρώ). Έτσι, τα προνοιακά επιδόματα θα δίδονται σε λιγότερους δικαιούχους και θα εξοικονομούνται πόροι για το ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα.
-Με το να συμπεριληφθούν στο εισόδημα που δηλώνουν οι δικαιούχοι τους, με βάση το οποίο θα ενταχθούν ή όχι στο κυοφορούμενο πρόγραμμα του “Ελάχιστου Εγγυημένου Εισοδήματος”. Με αυτόν τον τρόπο θα αποκλείονται από την ένταξη στο πρόγραμμα του ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος όσοι -χάρη στα προνοιακά επιδόματα τα οποία λαμβάνουν- έχουν μεγαλύτερο οικογενειακό εισόδημα από εκείνο που θα προβλέπουν οι “ρήτρες” ένταξης στο εν λόγω πρόγραμμα.
Υπενθυμίζεται πως η μνημονιακή συμφωνία του Αυγούστου 2015, προβλέπει ότι μέχρι το Δεκέμβριο 2015 έπρεπε να υπάρξει “συνολική επανεξέταση του συστήματος κοινωνικής πρόνοιας, συμπεριλαμβανομένων των παροχών τόσο σε μετρητά όσο και σε είδος”, των “φορολογικών πλεονεκτημάτων” (σ.σ. φοροαπαλλαγών), των “παροχών κοινωνικής ασφάλισης” και “άλλων παροχών σε ολόκληρο τον τομέα της γενικής κυβέρνησης”.
Η επανεξέταση των προνοιακών επιδομάτων, σύμφωνα με το μνημόνιο:
-Έχει στόχο την “εξοικονόμηση ύψους ½ τοις εκατό του ΑΕΠ (σ.σ. 900 εκατ. ευρώ επί συνόλου 3,6 δισ. ευρώ ή 2,1% του ΑΕΠ που κοστίζουν τα προνοιακά επιδόματα στον κρατικό προϋπολογισμό ετησίως) σε ετήσια βάση”.
-“Θα αποτελέσει το υπόβαθρο για τον επανασχεδιασμό ενός στοχοθετημένου συστήματος πρόνοιας, συμπεριλαμβανομένης της δημοσιονομικά ουδέτερης εθνικής εφαρμογής του Ελάχιστου Εγγυημένου Εισοδήματος”.
Στόχος, σύμφωνα με το Μνημόνιο, είναι η “η πλήρης εθνική εφαρμογή” του Ελάχιστου Εγγυημένου Εισοδήματος μέχρι τα τέλη του 2016″.
Αυτό σημαίνει, όπως εξηγούν κύκλοι του υπουργείου Εργασίας στο Capital.gr, ότι οι αναγκαίοι χρηματικοί πόροι για τη χρηματοδότηση του Ελάχιστου Εγγυημένου Εισοδήματος θα προέλθουν αποκλειστικά από τους ήδη υπάρχοντες εθνικούς δημοσιονομικούς πόρους (δηλαδή με τη μεταφορά πόρων από διάφορους τομείς της πρόνοιας-ασφάλισης και συνολικότερα της γενικής κυβέρνησης) και όχι από άλλους.
Ωστόσο, η κυβέρνηση, αρνείται εν πολλοίς οποιαδήποτε περικοπή -με οποιονδήποτε τρόπο στα ήδη καταβαλλόμενα προνοιακά επιδόματα (παροχές σε χρήμα-είδος, φοροαπαλλαγές, άλλα ασφαλιστικά επιδόματα) έτσι ώστε να προκύψει εξοικονόμηση 1/2 του ΑΕΠ ή 900 εκατ. ευρώ με βάση την οποία θα λάβει σάρκα και οστά η πανελλαδική εφαρμογή του Ελάχιστου Εγγυημένου Εισοδήματος από το 2017. Η πρώτη φάση της εφαρμογής του εκτιμάται ότι θα μπορούσε να ξεκινήσει μεταξύ Απριλίου – Ιουλίου 2016.
Πηγές του Capital.gr στο υπ. Εργασίας αναφέρουν, μάλιστα, πως η χρηματοδότηση του Ελάχιστου Εγγυημένου Εισοδήματος -το οποίο θα “τρέξει” πανελλαδικά από τις αρχές του 2017, αφού θεσπιστεί το σχέδιο για το νέο εθνικό σύστημα πρόνοιας το Δεκέμβριο του 2016, σύμφωνα με το κυβερνητικό σχεδιασμό- θα προκύψει από νέους πόρους, δηλαδή πρακτικά από τη μελλοντική αύξηση των φορολογικών εσόδων.
Συνεπώς, η κυβέρνηση πρέπει να βρει επιπλέον 900 εκατ. ευρώ για να χρηματοδοτήσει το Ελάχιστο Εγγυημένο Εισόδημα, πέραν των 3,6 δισ. ευρώ τα οποία κοστίζουν με βάση τα σημερινά δεδομένα τα προνοιακά επιδόματα. Όπως αναφέρουν κύκλοι του υπουργείου Εργασίας η κρατική δαπάνη πχ για τα αναπηρικά επιδόματα είναι χαμηλή σχετικά με τα ευρωπαϊκά δεδομένα (700 εκατ. ευρώ ή 0,4% του ΑΕΠ), ενώ μία περικοπή των οικογενειακών επιδομάτων (675 εκατ. ευρώ) θα σήμαινε απαξίωση του δημογραφικού προβλήματος της χώρας.