Γνωρίζετε ότι…Το νέο ΕΣΠΑ (2014-2020) εμφανίζει αξιοσημείωτες διαφορές από το προηγούμενο ΕΣΠΑ (2007-2013) ως προς την «αρχιτεκτονική» του.
Σημαντικό ρόλο στο νέο ΕΣΠΑ θα διαδραματίσει η διευρυμένη χρήση των χρηματοδοτικών εργαλείων
Με το Πριγκιπάτο του Μονακό υπέγραψε η Ευρωπαϊκή Ενωση την περασμένη εβδομάδα σύμβαση ανταλλαγής πληροφοριών. Ως εκ τούτου, από το 2018 (για στοιχεία του 2017) τα κράτη-μέλη της Ε.Ε. θα λαμβάνουν πληροφορίες σχετικά με τους τραπεζικούς λογαριασμούς που διατηρούν οι φορολογικοί τους κάτοικοι στο Πριγκιπάτο. Οι τελικές υπογραφές για την οριστικοποίηση της συμφωνίας αναμένονται το καλοκαίρι του 2016. Το 2018 θα τεθεί σε ισχύ για το Πριγκιπάτο του Μονακό και η Σύμβαση ανταλλαγής πληροφοριών του ΟΟΣΑ.
Ενα νέο κίνητρο που το υπουργείο Οικονομίας εξετάζει να εντάξει στον νέο αναπτυξιακό νόμο είναι και η επιδότηση του μισθολογικού κόστους. Συγκεκριμένα, το Δημόσιο και σε εναρμόνιση με τα προβλεπόμενα στον ισχύοντα Γενικό Απαλλακτικό Κανονισμό 651/2014, πρόκειται να καλύπτει το μισθολογικό κόστος των νέων θέσεων εργασίας που θα δημιουργούνται και θα συνδέονται με το εγκεκριμένο επενδυτικό σχέδιο. Ως μισθολογικό κόστος ορίζεται «το συνολικό ποσό που πράγματι επιβαρύνει τον δικαιούχο της ενίσχυσης όσον αφορά τις αντίστοιχες θέσεις εργασίας, συμπεριλαμβανομένων των ακαθάριστων αποδοχών προ φόρων και υποχρεωτικών εισφορών, όπως οι εισφορές κοινωνικής ασφάλισης, οι δαπάνες παιδικής μέριμνας και οι δαπάνες φροντίδας γονέων στη διάρκεια καθορισμένης χρονικής περιόδου».
Το κίνητρο αυτό προβλέπεται να τυγχάνει εφαρμογής σε όλα τα επενδυτικά σχέδια πλην των πολύ μεγάλων (πάνω από 20 εκατ. ευρώ ή 100 νέες θέσεις εργασίας) καθώς και αυτών που απολαμβάνουν αποκλειστικά και μόνον το κίνητρο της φορολογικής απαλλαγής. Ετσι η χώρα μας αναμένεται να ακολουθήσει το παράδειγμα γειτονικών και μη χωρών όπως της Βουλγαρίας, της Τουρκίας, της Πορτογαλίας αλλά και της Σουηδίας, με επιμέρους βεβαίως διαφοροποιήσεις στη διάρκεια ισχύος του κινήτρου αλλά και στο ποσοστό κάλυψης του μισθολογικού κόστους.
Στο πλαίσιο αυτό, το σχέδιο του νέου αναπτυξιακού νόμου προβλέπει τη δυνατότητα υποβολής προτάσεων από επενδυτικά σχήματα (επιχειρήσεων και συνεργατικών σχηματισμών -clusters) με τη μορφή ολοκληρωμένων επενδυτικών προγραμμάτων και που ορίζονται ως το συνολικό πλαίσιο δράσεων με ολοκληρωμένη χωρική ή/και θεματική πρόταση ανάπτυξης με πολλαπλασιαστικά οφέλη. Στα εν λόγω σχήματα (τα οποία θα πρέπει να έχουν έναν ελάχιστο -πιθανολογείται δέκα- αριθμό συμμετεχόντων) δύναται να συμμετέχουν, χωρίς δυνατότητα ενίσχυσης, οργανισμοί έρευνας και διάδοσης γνώσης, μη κερδοσκοπικές οργανώσεις, φορείς τοπικής αυτοδιοίκησης αλλά και άλλοι σχετικοί οικονομικοί παράγοντες. Αυτά τα επενδυτικά σχήματα αναπτύσσονται σε περιφερειακό και διαπεριφερειακό επίπεδο και λαμβάνουν όλων των μορφών τα κίνητρα (επιχορήγηση, επιδότηση μισθολογικού κόστους, φορολογική απαλλαγή, επιδότηση χρηματοδοτικής μίσθωσης, κεφαλαιακή ενίσχυση (equity), επιστρεπτέα προκαταβολή, δάνεια/εγγυήσεις) με εξαίρεση τις μεγάλες επιχειρήσεις οι οποίες δεν ενισχύονται με το κίνητρο της επιχορήγησης.
Στην τελική ευθεία έχουν μπει όλοι οι εμπλεκόμενοι φορείς (Τράπεζα Ελλάδος, Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας και Πιστωτικά Ιδρύματα) έτσι ώστε να τεθεί άμεσα σε εφαρμογή ο νόμος 4354/2015 για τη διαχείριση των μη εξυπηρετούμενων δανείων μέσω εταιρειών διαχείρισης ή/και μεταβίβασης απαιτήσεων. Μέχρι το τέλος του μήνα αναμένεται η έκδοση της Πράξης του Διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος που θα προσδιορίζει το πλαίσιο αδειοδότησης των παραπάνω εταιρειών.
Το νέο ΕΣΠΑ (2014-2020) εμφανίζει αξιοσημείωτες διαφορές από το προηγούμενο ΕΣΠΑ (2007-2013) ως προς την «αρχιτεκτονική» του. Σημαντικό ρόλο στο νέο ΕΣΠΑ θα διαδραματίσει η διευρυμένη χρήση των χρηματοδοτικών εργαλείων μέσω των οποίων θα δίνονται επιδοτήσεις δανείου ή ειδικές επενδυτικές ενισχύσεις, μέσω τραπεζών ή μέσω ειδικών ταμείων. Ενισχύεται ο ρόλος των Περιφερειών, καθώς καλούνται να χρηματοδοτήσουν έργα σε ένα φάσμα τομέων όπως π.χ. ενισχύσεις επιχειρήσεων, απασχόληση, πρόνοια, και όχι μόνο σε έργα υποδομών.
Η βασική πολιτική αρμοδιότητα διαχείρισης του νέου ΕΣΠΑ έχει ανατεθεί στο υπουργείο Οικονομίας Ανάπτυξης & Τουρισμού, το οποίο οφείλει ωστόσο να συνεργάζεται συστηματικά με τα άλλα υπουργεία μέσα από ειδικές διαδικασίες. Θα υπάρξουν περισσότερες χρηματοδοτήσεις σε πεδία όπως η καινοτομική επιχειρηματικότητα, η ενεργειακή εξοικονόμηση κτιρίων, οι περιβαλλοντικές τεχνολογίες και η κοινωνική οικονομία. Αξιοποιούνται ηλεκτρονικές διαδικασίες αξιολόγησης προτάσεων μέσω ειδικού πληροφοριακού συστήματος. Δεν θα απαιτείται από τους δικαιούχους η προσκόμιση εγγυητικής επιστολής για την είσπραξη προκαταβολής.
Στο νέο ΕΣΠΑ, μεγάλη σημασία έχει η αντιμετώπιση των παρακάτω προκλήσεων: 1) Αποτελεσματικός συντονισμός μεταξύ αρμόδιων αρχών στο υπουργείο Οικονομίας, στα άλλα αρμόδια υπουργεία και στις περιφέρειες για τον σχεδιασμό νέων έργων. 2) Σχεδιασμός λειτουργικών προσκλήσεων έργων κυρίως από τις Διαχειριστικές Αρχές των Περιφερειών. 3) Αποδοτικές διαδικασίες αξιολόγησης προτάσεων (ηλεκτρονικά συστήματα, μητρώα αξιολογητών, αξιολόγηση αξιολογητών).
Ολοένα και περισσότερες επιχειρήσεις στρέφονται προς την αναδιάρθρωση του τραπεζικού δανεισμού τους. Οι τράπεζες συζητούν σχετικές ρυθμίσεις, εφόσον η επιχείρηση δεν έχει χαρακτηριστεί μη συνεργάσιμη (διατηρεί δηλαδή επικοινωνία με την τράπεζα) και τα δάνεια μη εξυπηρετούμενα (συνήθως καθυστέρηση πληρωμών μικρότερη των 90 ημερών). Μέσω της αναδιάρθρωσης του δανεισμού, δίνεται στην επιχείρηση η δυνατότητα ενίσχυσης της ρευστότητας και αποκατάστασης της ομαλής αποπληρωμής υποχρεώσεων. Από την άλλη πλευρά, η τράπεζα βελτιώνει τα χαρακτηριστικά αβεβαιότητας του δανείου, διατηρεί τις ενδεχόμενες εξασφαλίσεις (αντί της αναγκαστικής εκτέλεσης) και αποφεύγει τη μεταβίβαση της δανειακής απαίτησης. Η εταιρεία που αποφασίζει να μπει σε αυτή τη διαδικασία θα πρέπει να παρουσιάσει μια επισκόπηση ιστορικών χρηματοοικονομικών στοιχείων, επιχειρηματικό πλάνο που ενσωματώνει τις λειτουργικές προβλέψεις, καθώς και εναλλακτικά σενάρια αναδιάρθρωσης δανεισμού.