Σύλλογοι Γονέων: Φορολογικές και λοιπές υποχρεώσεις
Αλέκος Κεχαγιάς
Λογιστής-φοροτεχνικός
Περί Συλλόγων Γονέων
Όσοι έχουν συμμετάσχει σε κάποιο ΔΣ Συλλόγου Γονέων γνωρίζουν πολύ καλά ότι οι πολίτες που συμμετέχουν δίνουν ότι καλύτερο έχουν, είτε αυτό αφορά διάθεση προσφοράς στα κοινά, ενέργεια, χρόνο, ιδέες είτε χρήματα και γνωριμίες. Όμως, αυτούς τους γονείς που ενδιαφέρονται για τα πράγματα του σχολείου – για να βοηθήσουν όλα τα παιδιά και όλους τους δασκάλους – έχουμε καταφέρει σαν κοινωνία να τους βάζουμε πάντα και συνεχόμενα τρικλοποδιές, λες και θέλουμε να παρεμποδίσουμε την συμμετοχή τους στα κοινά του σχολείου. Αντί να δίνεται από το κράτος κίνητρο συμμετοχής μία σειρά από διατάξεις βάζουν συνεχώς εμπόδια. Αντί το κάθε υπουργείο να διευκολύνει, να ενημερώνει τους γονείς αυτούς, μέχρι σήμερα δεν είδαμε για παράδειγμα από το υπουργείο οικονομικών έναν οδηγό στο taxis για τις φορολογικές υποχρεώσεις των συλλόγων γονέων.
Ειδικά λοιπόν στο πεδίο αυτό υπάρχει τεράστιος χώρος που επιδέχεται μεταρρύθμιση, η οποία, επί της ευκαιρίας, δεν χρειάζεται να κατευθύνεται μόνο στην μεγάλη πολιτική. Ας «κατέβει» και στην καθημερινότητα λίγο, ας κοιτάξουν και προς τα κάτω οι έχοντες την εξουσία. Υπάρχουν πολλές διατάξεις που απαιτούν την προσαρμογή στο σήμερα, που πρέπει να απλοποιηθούν, που είναι ανάγκη να διευκολύνουν, που τελικά θα ανεβάσουν επίπεδο της δημοκρατίας.
Στο σημείωμα αυτό θα ασχοληθούμε με τα φορολογικά θέματα που απασχολούν το ΔΣ ενός συλλόγου γονέων και με τις πιθανές λύσεις που θα μπορούσαν να προταθούν.
Α. Περί υποχρέωσης υποβολής φορολογικής δήλωσης
Στο αρ 68 του κώδικα φορολογίας εισοδήματος ν. 4172/2013 υπάρχει η παρακάτω παράγραφος: «5. Οι Σύλλογοι Γονέων και Κηδεμόνων που δεν αποκτούν έσοδα υποκείμενα σε φόρο εισοδήματος, αλλά αποκλειστικά και μόνο έσοδα που πραγματοποιούνται κατά την επιδίωξη της εκπλήρωσης του σκοπού τους, δεν υποχρεούνται σε υποβολή δήλωσης φορολογίας εισοδήματος…..».
Όπως είναι η σύνταξη της παραγράφου αυτής υποχρεώνει τους συλλόγους όταν έχουν έστω και 0,01 ευρώ τόκους από τον τραπεζικό λογαριασμό του ταμείου τους αν συντάσσουν και να υποβάλουν φορολογική δήλωση.
Πρόταση:
Να προστεθεί φράση που να συμπεριλαμβάνει τους τόκους στην εξαίρεση από την υποχρέωση υποβολής δήλωσης ή να θέτει ένα λογικό απαλλακτικό όριο αν υπάρχουν τόκοι.
Δηλαδή η συγκεκριμένη παράγραφος να μπορούσε να γίνει: «5. Οι Σύλλογοι Γονέων και Κηδεμόνων που δεν αποκτούν έσοδα υποκείμενα σε φόρο εισοδήματος, αλλά αποκλειστικά και μόνο έσοδα που πραγματοποιούνται κατά την επιδίωξη της εκπλήρωσης του σκοπού τους ή τόκους ταμειακών διαθεσίμων έως εκατό ευρώ ανά έτος, δεν υποχρεούνται σε υποβολή δήλωσης φορολογίας εισοδήματος…..».
Β. Περί υποχρέωσης λήψης ΑΦΜ και μεταβολής του υπεύθυνου προέδρου.
Πολλοί σύλλογοι δεν έχουν ΑΦΜ και αν σήμερα προσέλθουν στις Δ.Ο.Υ. για να λάβουν ΑΦΜ θα έρθουν αντιμέτωποι με μεγάλα πρόστιμα.
Επίσης, κάθε φορά που αλλάζει ο πρόεδρος θα πρέπει να γίνεται δήλωση μεταβολής στο Μητρώο της Δ.Ο.Υ. σε 10 ημέρες, διαφορετικά υπάρχει πρόστιμο 100,00 ευρώ. Το πρόστιμο αυτό είναι ίδιο με μία ΑΕ που δεν θα δηλώσει την μεταβολή του προέδρου της.
Συχνά οι σύλλογοι γονέων πέφτουν σε αδράνεια και μετά την ενεργοποίηση τους δεν ενημερώνεται το τμήμα μητρώου των Δ.Ο.Υ. για τις όποιες αλλαγές στην σύνθεση του ΔΣ και τον νέο πρόεδρο. Άλλωστε δεν υπάρχει και καμία ενημέρωση από την πλευρά του υπουργείου οικονομικών για τις φορολογικές υποχρεώσεις των συλλόγων.
Πρόταση:
Να δοθεί με νομοθετική διάταξη χρονικό διάστημα πχ έξι μήνες για να λάβουν όλοι οι σύλλογοι ΑΦΜ χωρίς κυρώσεις με την σημερινή σύνθεση του ΔΣ.
Επίσης, όλοι οι σύλλογοι Γονέων να μπορούν να επικαιροποιούν τα στοιχεία τους στο τμήμα μητρώου των Δ.Ο.Υ. χωρίς χρονικούς περιορισμούς. Δηλαδή να μπορούν να δηλώνουν τα χρονικά διαστήματα που ήταν κάποιος πρόεδρος του συλλόγου ανεξάρτητα του πότε θα γίνει αυτή η δήλωση μεταβολής του προέδρου. Βέβαια το καλύτερο θα ήταν στις περιπτώσεις των Συλλόγων γονέων να υπάρχει μία απλή επιστολή (με fax ή e-mail) από τον Δ/ντη του σχολείου προς την Δ.Ο.Υ. που να αναφέρει το όνομα και ΑΦΜ του νέου προέδρου ώστε να μην χρειάζεται η μετάβαση στην Δ.Ο.Υ. κάθε φορά που υπάρχει αλλαγή προέδρου. Με τον τρόπο αυτό θα υπάρχει και επιπλέον επισημοποίηση από τον Δ/ντη του σχολείου που είναι και ο βασικότερος και καταλληλότερος στην επιβεβαίωση του νέου προέδρου.
Γ. Περί αλλαγής στην ευθύνη του Προέδρου του ΔΣ
Σύμφωνα με το αρ 50 του ν. 4174/2013 ο πρόεδρος του συλλόγου έχει τις ίδιες ευθύνες με τον πρόεδρο μίας ΑΕ ή ενός ΝΠΔΔ. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα πολλοί γονείς να αποφεύγουν να αναλάβουν την θέση του προέδρου.
Πρόταση:
Οι πρόεδροι των συλλόγων γονέων να εξομοιωθούν με τις προβλέψεις του Αρ 8 του ν.4174/2013 δηλαδή να θεωρούνται φορολογικοί αντιπρόσωποι του συλλόγου.
Αν όμως ο σύλλογος έχει δραστηριότητες που τον υποχρεώνουν σε υποβολή φορολογικής δήλωσης τότε να έχει ο πρόεδρος τις ευθύνες του αρ 50.
Δ. Περί χαρτοσήμου
Με τον Κώδικα Τελών Χαρτοσήμου και ειδικότερα με το αρ 31 αυτού, υπάρχει σήμερα σε ισχύ το ΝΔ 60 του 1946, που επαναβεβαιώθηκε και με την απόφαση Σ.882/120 ΦΕΚ 109/18-3/1982, που προβλέπει την επιβολή χαρτοσήμου 1,2% σε όλες τις συνδρομές των γονέων προς τον σύλλογο γονέων.
Πρόταση:
Να καταργηθεί και μάλιστα με αναδρομική ισχύ αυτή η διάταξη γιατί και άδικη είναι και ελάχιστοι έως μηδαμινοί σύλλογοι την έχουν εκπληρώσει.
Ε. Περί καταστατικών
Τα περισσότερα καταστατικά των συλλόγων γονέων δεν ανταποκρίνονται στην σημερινή πραγματικότητα. Στα άρθρα τους τα σχετικά με το σκοπό και τα μέσα εκπλήρωσης του δεν υπάρχουν αναφορές στις σύγχρονες μεθόδους παρέμβασης στα εκπαιδευτικά και πολιτιστικά πράγματα. ‘Έτσι, οι γονείς κινούνται εκτός νομικού πλαισίου χωρίς να το γνωρίζουν και κατ’ επέκταση είναι και φορολογικά εκτεθειμένοι.
Πρόταση:
Με διάταξη των υπουργείων παιδείας, δικαιοσύνης και οικονομικών να θεωρούνται εκ του νόμου δυνατά να αξιοποιηθούν μία σειρά από νέα εργαλεία παρέμβασης και οικονομικής ενίσχυσης όπως για παράδειγμα οι επί της ευκαιρίας των Χριστουγέννων μικρές αγορές πώλησης μικροαντικειμένων, η πώληση ημερολογίων για ορισμένο χρονικό διάστημα, τα έσοδα από τους χορούς της Αποκριάς κ.α.
ΣΤ. Περί γραφειοκρατίας
Να εκδώσει άμεσα το υπουργείο οικονομικών ένα οδηγό φορολογικών θεμάτων απόλυτα προσαρμοσμένο στα ζητήματα που απασχολούν ένα σύλλογο γονέων.
Να αναπτύξει μέσα στο taxis ειδική εφαρμογή στην οποία ο σύλλογος γονέων θα γνωστοποιεί ηλεκτρονικά τις υποχρεώσεις του, τις δραστηριότητες του. Να αποτελέσει αυτή η σελίδα την αρχή επάνω στην οποία η φορολογική διοίκηση θα συμβουλεύει τους πολίτες και ταυτόχρονα θα τους εμπιστεύεται, θα αποδέχεται τις πληροφορίες που θα της δίνουν και δεν θα τους θεωρεί εξ αρχής και εκ ορισμού απατεώνες. Ας αρχίσει το κράτος να εμπιστεύεται τους συλλόγους γονέων.
Ζ. Περί υποβολής δήλωσης πόθεν έσχες από τα μέλη του ΔΣ των συλλόγων.
Εκ της ιδιότητος τους συμμετέχουν στη Σχολική Επιτροπή που διαχειρίζεται χρήματα και εκ του λόγου αυτού υποχρεούνται να υποβάλουν δήλωση πόθεν έσχες στην οποία θα συμπεριλάβουν και τους συγγενείς τους.
Πρόταση:
Οι γονείς που είναι μέλη των σχολικών επιτροπών να απαλλαχθούν από την υποχρέωση αυτή ή η απαλλαγή να υπάρχει αν τα όρια των οικονομικών συναλλαγών είναι κάτω από ένα λογικό όριο.
Πηγή: Taxheaven