Επενδύσεις: Τι πρέπει να προσέξουμε για το 2016
Του Απόστολου Σκουμπούρη
Ένας μήνας… δρόμος έχει μείνει για να τελειώσει το 2015 και να ξεκινήσει το… αινιγματικό 2016, οπότε οι «μηχανές» αναζήτησης επενδυτικών λύσεων, καταφυγίων και επιλογών θωράκισης έχουν ξεκινήσει στις τάξεις των διαχειριστών κεφαλαίων και των επενδυτικών εταιρειών.
Οι κίνδυνοι, τα στοιχήματα και οι προκλήσεις για το 2016 είναι πολλά, ίσως πολύ περισσότεροι και σαφώς πιο δαιδαλώδεις από προηγούμενα έτη.
Μπορεί το επικίνδυνα κλιμακούμενο πρόβλημα του μεταναστευτικού και η έξαρση του γεωπολιτικού κινδύνου να «σκοτώσει» τις αγορές και να περιορίσει καταλυτικά τα ρίσκα στα χρηματιστήρια και στις επενδύσεις; Μπορεί ο πόλεμος επιτοκίων μεταξύ Fed και ΕΚΤ και ο… κύκλος των νομισματικών διαφοροποιήσεων να λειτουργήσει καταλυτικά και να «κρίνει» τη… παλάντζα της ελκυστικότητας των μετοχών υπέρ της Ευρώπης το 2016;
Δύναται το παγκόσμιο επενδυτικό σύστημα που πλέον είναι συγκοινωνούν δοχείο και «επικοινωνεί» on line να διαχειριστεί πιο ψύχραιμα ένα τρομοκρατικό χτύπημα, μια μεγάλη καταστροφή ή μια γεωπολιτική κρίση απ’ ότι στο παρελθόν;
Δύναται η τεράστια ρευστότητα και η υπερδιογκωμένη επενδυτική βιομηχανία να «υπαγορεύει» την επόμενη ημέρα και να επιβάλει τη δική της… αλήθεια;
Τελικά, ποιος είναι ο κυρίαρχος «εχθρός» των αγορών για το 2016; Ποιο ή ποια είναι τα επενδυτικά «καταφύγια» και οι επενδυτικές άμυνες;
Τέσσερις παράγοντες της αγοράς, εκφράζουν τις απόψεις τους και παίρνουν θέση για το 2016
Θ. Κρίντας (Attica Wealth Management): Το 2016 απαιτείται σύστημα 3-2-1
Για το 2016 απαιτείται σύστημα… 3-2-1 όπως χαρακτηριστικά τονίζει στο liberal.gr o διευθύνων σύμβουλος της Attica Wealth Management ΑΕΔΑΚ Θεόδωρος Κρίντας. Πρόκειται για μελέτη της Attica Wealth Management που αναφέρεται στους 3 φόβους για το 2016, στα 2 καταφύγια και σε 1 (καταλυτική) παρατήρηση.
Ο πρώτος φόβος τονίζει, είναι ο κινεζικός κίνδυνος. Η μείωση του ρυθμού ανάπτυξης της Κίνας, ασφαλώς και επηρεάζει τα πάντα, λόγω του μεγέθους αλλά και των προοπτικών της. Τονίζει ότι μια ταχύτητα (ανάπτυξης) 7% ετησίως δεν είναι βιώσιμη, οπότε θα σταθεροποιηθεί στο 3%, με ότι συνεπάγεται αυτό.
Ο δεύτερος φόβος είναι το γεωπολιτικό. Το κύμα μετανάστευσης τόσο στην Ευρώπη όσο και ευρύτερα θα είναι κυρίαρχο θέμα για το 2016 και θα συνεχίσει να δημιουργεί προβλήματα και εντάσεις.
Ο τρίτος κίνδυνος, είναι ο νομισματικός κίνδυνος. Έγκεινται στο να συνεχίσει η ισχυροποίηση του δολαρίου άρα να μην μπορεί η Fed να αυξήσει τα επιτόκια, αυτό να μειώσει την ανταγωνιστικότητα των ΗΠΑ και μοιραία να αρχίσει ένα μπρα-ντε-φέρ και ένας «πόλεμος» ανατίμησης του δολαρίου έναντι του ευρώ.
Σε ότι αφορά τα επενδυτικά καταφύγια, είναι δύο:
1) Παγκόσμια διαφοροποίηση επενδύουμε στα πάντα, παντού, κατόπιν αναζήτησης. Επενδύουμε δηλαδή σε πολλά assets, σε όλο τον κόσμο, κάνουμε δηλαδή πολύ μεγάλη διασπορά κινδύνου. Ο κ. Κρίντας αναφέρεται σε όλων των ειδών τις επενδύσεις, μετοχές, νομίσματα, commodities κ.λπ. χωρίς περιχαρακώσεις, ανάλογα με την εκάστοτε ελκυστικότητα, κάτι που – λόγω της ευρείας διασποράς – θωρακίζει αμυντικά τα χαρτοφυλάκια.
2) Ό,τι κάνουμε, το κάνουμε με ασφάλεια. Κινούμαστε με σύνεση, δεν λαμβάνουμε θέσεις αυξημένου κινδύνου, ή σε άλλες – ίσως και προβεβλημένες – επενδυτικές επιλογές. «Γιατί να επενδύσω σε ένα start up του Nasdaq π.χ. και να μην επιλέξω την Apple», αναρωτιέται…
Παρατήρηση: Η παγκοσμιοποίηση έχει επισυμβεί πλήρως και αμετάκλητα. Ο πλανήτης είναι ενιαίος με ότι συνεπάγεται αυτό για τις αγορές που είναι συγκοινωνούντα δοχεία και «επικοινωνούν» ταχύτατα και άμεσα. Στην Attica Wealth Management ΑΕΔΑΚ έχουμε ονομάσει την «ασθένεια» που θα μας απασχολήσει τα επόμενα χρόνια ως… Globality, που σημαίνει υπερβολικός παγκόσμιος ανταγωνισμός.
Β. Χαρατσής (Beta AXE) Πόλεμος επιτοκίων μεταξύ Fed & ΕΚΤ, απαιτείται stock piking
Λιγότερο στο γεωπολιτικό ρίσκο και περισσότερο στο νομισματικό και επιτοκιακό «πόλεμο» μεταξύ Fed και ΕΚΤ εστιάζει ο διευθύνων σύμβουλος της Beta Χρηματιστηριακή Βαγγέλης Χαρατσής. Κατά τη γνώμη του το γεωπολιτικό, παρ’ ότι κανείς δεν είναι… προφήτης, θα επηρεάσει μόνο τοπικά και επιμέρους, χωρίς να αλλοιώνει τη μεγάλη εικόνα, η οποία εξαρτάται και υπαγορεύεται από τις πολιτικές των επιτοκίων των δύο κεντρικών τραπεζών.
Βλέπει μια «διάσταση» στις πολιτικές των Fed και ΕΚΤ με αντίρροπες αποφάσεις για τα επιτόκια, με την πρώτη να τα περιορίζει και τη δεύτερη να εφαρμόζει (πλέον) πιο χαλαρές πολιτικές, κάτι που θα επηρεάζει καταλυτικά και τον πόλεμο νομισμάτων, δηλαδή δολάριο και ευρώ.
Το ίδιο χαλαρωτικές πολιτικές επιλέγει και η Ασία. Τονίζει ότι έχουμε μπει σε μια μακροχρόνια ανοδική πορεία του δολαρίου, κάτι που θα κάνει πιο ελκυστικές τις ευρωπαϊκές και ασιατικές μετοχές. Παράλληλα, διακρίνει ότι αυτός ο «πόλεμος» θα λειτουργήσει επιβαρυντικά για τις αναδυόμενες αγορές που τα τελευταία χρόνια είχαν ευνοηθεί από τις εξελίξεις. Έρχεται η στιγμή να δουν την άλλη πλευρά του νομίσματος επισημαίνει.
Για τα commodities τονίζει ότι είναι εξαιρετικά δύσκολη μια εκτίμηση για την πορεία τους εντός του 2016, μέσα σ’ ένα τόσο διαταραγμένο και πολυσχιδές περιβάλλον. Ως επενδυτικά καταφύγια για το 2016, ο διευθύνων σύμβουλος της Beta τονίζει ότι θα είναι μετοχές με ισχυρά θεμελιώδη, επιλογές «ψαγμένες» και μελετημένες, «stock piking» όπως χαρακτηριστικά τονίζει.
Αλεξ. Σίνος (Solidus ΑΧΕΠΕΥ): Γεωπολιτικό στην πόρτα μας, αλλά και τεράστια ρευστότητα – Επιστροφή στις αξίες
Στον εξαιρετικά αυξημένο κίνδυνο του γεωπολιτικού κινδύνου που πλέον δεν είναι πέριξ ή γύρω από την Ευρώπη αλλά μετά τα τρομοκρατικά χτυπήματα στο Παρίσι, ήρθε στην καρδιά της Ηπείρου αναφέρεται ως τον ισχυρότερο κίνδυνο του 2016 ο διευθύνων σύμβουλος της Solidus ΑΧΕΠΕΥ Αλέξανδρος Σίνος. Πλέον, τονίζει, υπάρχουν ξεκάθαρα προβλήματα σταθερότητας και ασφάλειας μέσα στην Ευρώπη που ασφαλώς επηρεάζουν το επενδυτικό τοπίο και την ανάληψη ρίσκου.
Ο κ. Σίνος όμως παραδέχεται ότι – όπως δείχνει η εμπειρία των τελευταίων δύο – τριών ετών, το επενδυτικό σύστημα δεν επηρεάζεται τόσο καταλυτικά από τα θέματα τρομοκρατίας ή γεωπολιτικής αστάθειας όσο το έκανε πριν 10 ή 15 χρόνια. Δείχνει να έχει θωρακιστεί, ή… συμφιλιωθεί με τη νέα πραγματικότητα. Σ’ αυτό, ρόλο, σύμφωνα με το χρηματιστή παίζει και το γεγονός ότι στο χρηματοοικονομικό σύστημα υπάρχει τεράστια ρευστότητα που αναζητά επενδυτικές διεξόδους.
Μέσα σ’ αυτό το πρίσμα, εκτιμά ότι το «μοντέλο» που θα κυριαρχήσει το 2016 είναι η περαιτέρω πτώση των commodities (συμπεριλαμβανομένου και του πετρελαίου) και η επιστροφή σε… παραδοσιακές αξίες, σε μετοχές με ισχυρά θεμελιώδη, εγνωσμένης αξίας fundamentals και εξωστρέφεια. Αναφέρεται σε ισχυρά brands και σε… παλιές αξίες των αγορών, δηλαδή επιλογές μετοχών εταιρειών με εγνωσμένο αντικείμενο, μακριά από ακραίου ρίσκου επιλογές, ή παροδικές επενδυτικές τάσεις.
Αυτές είναι οι μετοχές που θα κυριαρχήσουν σύμφωνα με τον ίδιο. Αναφορικά με τα commodities o κ. Σίνος τονίζει ότι παγκόσμιο οικονομικό σύστημα δείχνει να μην τα θέλει ψηλά, ενώ γενικώς δεν προβλέπεται σημαντική ανάπτυξη του παγκόσμιου ΑΕΠ, που θα δικαιολογούσε ενίσχυση των τιμών του πετρελαίου, που κατά τη γνώμη του θα συνεχίσει να διολισθαίνει και το νέο έτος.
Αλ. Πουλαρίκας (Δυναμική ΑΧΕΠΕΥ): Γεωπολιτικός κίνδυνος και πολιτική σταθερότητα
Στον γεωπολιτικό κίνδυνο και στο αστάθμητο παράγοντα ενδεχόμενης κλιμάκωσης της διεθνούς κρίσης πλησίον της Ευρώπης που θα επηρεάσει καταλυτικά και την Ελλάδα αναφέρεται ο πρώην πρόεδρος της ΟΤΟΕ και διευθύνων σύμβουλος της Δυναμικής ΑΧΕΠΕΥ Αλέξανδρος Πουλαρίκας. Ο ίδιος επισημαίνει ότι όπως έχουν εξελιχθεί τα πράγματα, κανείς δεν μπορεί να αποκλείσει μια κλιμάκωση της αστάθειας, που ασφαλώς θα επηρεάσει σημαντικά και όλο το επενδυτικό τοπίο της Ευρώπης.
Σχετικά με τις επιλογές, ο κ. Πουλαρίκας πιστεύει ότι οι μετοχές και τα χρηματιστήρια θα εξακολουθήσουν και το 2016 θα είναι στην κορυφή του επενδυτικού ενδιαφέροντος, παρ’ όλες αυτές τις συνθήκες. Επισημαίνει ασφαλώς ότι απαιτείται πολύ μεγάλη προσοχή και εστιασμός σε επιλογές αμυντικών μετοχών, πάντα με ισχυρά θεμελιώδη στοιχεία.
Ο κ. Πουλαρίκας επίσης κάνει focus περισσότερο στην Ελλάδα και στα προβλήματά που έχει να αντιμετωπίσει εντός του 2016 τονίζοντας ότι δεν υπάρχουν άλλα περιθώρια καθυστερήσεων ή παλινδρομήσεων. Χαρακτηρίζει ως κυρίαρχο «στοίχημα» για το 2016 την πολιτική σταθερότητα καθώς από αυτήν ξεκινούν και καταλήγουν όλα.
Αν υπάρξει πολιτική σταθερότητα και αν γίνει σωστή μόχλευση των κεφαλαίων από το ΕΣΠΑ και από το πακέτο Γιούνκερ, τότε μπορούμε να δούμε «ξύπνημα» των δημιουργικών δυνάμεων. Θα πρέπει όλη η κυβέρνηση και το υπουργείο ανάπτυξης να εστιάσει στην όσο το δυνατόν καλύτερη αξιοποίηση αυτών των κεφαλαίων, καθώς από τις τράπεζες δεν προβλέπεται – ούτε το 2016 – να υπάρξει βοήθεια στις επιχειρήσεις. Τονίζει ότι μέσω Equities Funds μπορεί να γίνει οργανωμένη μόχλευση στα κεφάλαια του ΕΣΠΑ και τα διαθέσιμα κεφάλαια προς ανάπτυξη να «πολλαπλασιαστούν».
Επισημαίνει ότι πρέπει να προσεχθεί – επιτέλους – και το χρηματιστήριο όπου επιβάλλεται να αρθούν άμεσα οι περιορισμοί κεφαλαίων που δεν έχουν κανένα νόημα ύπαρξης πλέον. Κύριο μέλημα – μακροπρόθεσμο είναι πως θα γίνει ξανά η αγορά μοχλός ανάπτυξης, με βάθος, όγκους, τζίρους και δυνατότητες για όλους.
Εν κατακλείδι, ο κ. Πουλαρίκας είναι αισιόδοξος ότι η χώρα έχει την ευκαιρία να ελκύσει επενδύσεις και να δει φως στο τούνελ εντός του 2ου μισού του 2016. Είναι τέτοια η χρονική συγκυρία στη χώρα, επισημαίνει που μετά απ’ όλα όσα έχουν γίνει η οικονομία μοιάζει σαν πιεσμένο ελατήριο.
Με τις κατάλληλες κινήσεις, δύναται ελκύσουμε σημαντικές επενδύσεις σε πολλούς τομείς της πραγματικής οικονομίας. Τέτοιους, ο κ. Πουλαρίκας θεωρεί τομείς και κλάδους όπως τουρισμός, τρόφιμα, υποδομές, ενέργεια και real estate, όπου υπάρχουν σοβαρές – με μακροχρόνια στόχευση – επενδυτικές ευκαιρίες.