Δείτε πως διαμορφώνονται οι νέες φορολογικές ποινές – Παραδείγματα

Tης Μαρίας Πουρνιά

Η ψήφιση του ν.4337/2015 επέφερε αρκετές αλλαγές και προσθήκες στα φλέγοντα άρθρα των προστίμων του Κώδικα Φορολογικών Διαδικασιών και αφορά ελέγχους και πρόστιμα που έλαβαν χώρα μετά την κατάθεση του νέου νόμου και για παραβάσεις φορολογικών ετών μετά την 31η Δεκεμβρίου 2013.

Οι νέες αυτές διατάξεις έχουν εφαρμογή εφόσον συνεπάγονται ευνοϊκότερο καθεστώς από τις προηγούμενες για τον υπόχρεο (άρθρο 7 παρ. 1 ν.4337/2015). Αξίζει να σημειώσουμε την δυνατότητα που δίνει στον φορολογούμενο ο νόμος για εκκρεμείς ενώπιον δικαστηρίων ή της διεύθυνσης επίλυσης διαφορών υποθέσεις, να υπαγάγει την περίπτωσή του στο νέο καθεστώς και με ανέκκλητη δήλωσή του να αποδεχτεί να υπαχθεί στις νέες διατάξεις και να καταβάλει εντός δύο εργάσιμων ημερών (από την αποδοχή υπαγωγής) την νεοπροσδιορισθείσα οφειλή του. Στην ανάλυση μας επεξηγούμε και παραθέτουμε παραδείγματα για την σημερινή ισχύ των άρθρων 53 – 54 – 58 – 58α και 59 του ν.4174/2013.

Ο γενικός κανόνας είναι πως:
– Εάν η δήλωση υποβληθεί έως την έκδοση της εντολής ελέγχου, εφαρμόζονται οι διατάξεις του άρθρου 54
– Εάν η δήλωση υποβληθεί μετά την έκδοση της εντολής ελέγχου εφαρμόζονται οι διατάξεις των άρθρων 58, 58Α και 59, κατά περίπτωση

* Τόκοι εκπρόθεσμης καταβολής – άρθρο 53 ν.4174/2013

Σε κάθε περίπτωση μη καταβολής φόρου υπολογίζεται από την επόμενη μέρα της λήξης της ημερομηνίας καταβολής, τόκος επί του οφειλόμενου ποσού. Ο Υπουργός Οικονομικών με απόφασή του, ορίζει τα επιτόκια υπολογισμού τόκων. Το ετήσιο επιτόκιο που έχει καθοριστεί είναι 8,76%, το αντίστοιχο μηνιαίο επιτόκιο είναι 0,73% (8,76% / 12 μήνες) και ισχύει μέχρι 31/12/2017.

* Διαδικαστικές παραβάσεις – άρθρο 54 ν.4174/2013

Ο ν. 4337/2015 επέφερε αλλαγές στο άρθρο 54 το οποίο εφαρμόζεται πλέον και για την φορολογία κεφαλαίου και αναλύεται ως έξης:

1) Φορολογούμενος ο οποίος δεν είναι υπόχρεος στην τήρηση λογιστικών βιβλίων

Επιβάλλεται πρόστιμο 100 ευρώ στις ακόλουθες περιπτώσεις:
–    δεν υποβάλλει ή υποβάλλει εκπρόθεσμα φορολογική δήλωση ή υποβάλει ελλιπή δήλωση πληροφοριακού χαρακτήρα ή φορολογική δήλωση από την οποία δεν προκύπτει φορολογική υποχρέωση καταβολής φόρου, π.χ. εκπρόθεσμη υποβολή Ε9 ή ακόμα και εκπρόθεσμη υποβολή δήλωσης φόρου εισοδήματος από την οποία προκύπτει μηδενικός φόρος ή επιστροφή,
–    δεν υποβάλλει ή υποβάλει εκπρόθεσμα δήλωση παρακράτησης φόρου,
–    δεν ανταποκριθεί σε αίτημα της Φορολογικής Διοίκησης για παροχή πληροφοριών ή στοιχείων,

Επιβάλλεται πρόστιμο 2.500 ευρώ στις ακόλουθες περιπτώσεις:

–    δεν συνεργαστεί στη διάρκεια φορολογικού ελέγχου π.χ. μη προσκόμιση στοιχείων σε φορολογικό έλεγχο
–    δεν προβαίνει σε εγγραφή στο φορολογικό μητρώο ή εγγράφεται στο φορολογικό μητρώο περισσότερες φορές
–    δεν συμμορφώνεται με τις υποχρεώσεις του κατά το άρθρο 13 – Βιβλία και Στοιχεία του ν. 4174/2013, π.χ. μη έκδοση στοιχείου

2) Φορολογούμενος που τηρεί βιβλία με απλοποιημένα λογιστικά πρότυπα (Απλογραφικά βιβλία) πρώην β’ κατηγορίας βιβλία

Επιβάλλεται πρόστιμο 100 ευρώ στις ακόλουθες περιπτώσεις:

–    δεν υποβάλλει ή υποβάλλει εκπρόθεσμα ή υποβάλει ελλιπή δήλωση πληροφοριακού χαρακτήρα ή φορολογική δήλωση από την οποία δεν προκύπτει φορολογική υποχρέωση καταβολής φόρου π.χ. εκπρόθεσμη κατάθεση τριμηνιαίων καταστάσεων συμφωνητικών

Επιβάλλεται πρόστιμο 250 ευρώ στις ακόλουθες περιπτώσεις:

–    δεν υποβάλλει ή υποβάλλει εκπρόθεσμα φορολογική δήλωση π.χ. εκπρόθεσμη υποβολή φορολογικής δήλωσης
–    δεν υποβάλλει ή υποβάλει εκπρόθεσμα δήλωση παρακράτησης φόρου π.χ. μη υποβολή φόρου μισθωτών υπηρεσιών
–    δεν ανταποκριθεί σε αίτημα της Φορολογικής Διοίκησης για παροχή πληροφοριών ή στοιχείων
–    δεν γνωστοποιήσει στη Φορολογική Διοίκηση το διορισμό του φορολογικού εκπροσώπου του

Επιβάλλεται πρόστιμο 2.500 ευρώ στις ακόλουθες περιπτώσεις:

–    δεν συνεργαστεί στη διάρκεια φορολογικού ελέγχου
–    δεν προβαίνει σε εγγραφή στο φορολογικό μητρώο ή εγγράφεται στο φορολογικό μητρώο περισσότερες φορές
–    δεν συμμορφώνεται με τις υποχρεώσεις του κατά το άρθρο 13 – Βιβλία και Στοιχεία του ν. 4174/2013, π.χ. μη έκδοση στοιχείου.

3) Φορολογούμενος που τηρεί βιβλία με πλήρη λογιστικά πρότυπα (Διπλογραφικά βιβλία) πρώην Γ’ κατηγορίας βιβλία

Επιβάλλεται πρόστιμο 100 ευρώ στις ακόλουθες περιπτώσεις:

–    δεν υποβάλλει ή υποβάλλει εκπρόθεσμα ή υποβάλει ελλιπή δήλωση πληροφοριακού χαρακτήρα ή φορολογική δήλωση από την οποία δεν προκύπτει φορολογική υποχρέωση καταβολής φόρου, π.χ. εκπρόθεσμη αλλαγή στο μητρώο έναρξης ενδοκοινοτικών συναλλαγών

Επιβάλλεται πρόστιμο 500 ευρώ στις ακόλουθες περιπτώσεις:

–    δεν υποβάλλει ή υποβάλλει εκπρόθεσμα φορολογική δήλωση π.χ. μη υποβολή φορολογικής δήλωσης
–    δεν υποβάλλει ή υποβάλει εκπρόθεσμα δήλωση παρακράτησης φόρου π.χ. εκπρόθεσμη υποβολή παρακρατούμενων φόρων από επιχειρηματική δραστηριότητα
–    δεν ανταποκριθεί σε αίτημα της Φορολογικής Διοίκησης για παροχή πληροφοριών ή στοιχείων
–    δεν γνωστοποιήσει στη Φορολογική Διοίκηση το διορισμό του φορολογικού εκπροσώπου του

Επιβάλλεται πρόστιμο 2.500 ευρώ στις ακόλουθες περιπτώσεις:

–    δεν συνεργαστεί στη διάρκεια φορολογικού ελέγχου
–    δεν προβαίνει σε εγγραφή στο φορολογικό μητρώο ή εγγράφεται στο φορολογικό μητρώο περισσότερες φορές
–    δεν συμμορφώνεται με τις υποχρεώσεις του κατά το άρθρο 13  – Βιβλία και Στοιχεία του ν.4174/2013, π.χ. μη έκδοση στοιχείου.

•    Δεν επιβάλλονται τα πρόστιμα του παρόντος άρθρου, σε περίπτωση υποβολής εκπρόθεσμης τροποποιητικής δήλωσης ΦΠΑ ή δήλωσης παρακρατούμενου φόρου, εφόσον η σχετική αρχική δήλωση έχει υποβληθεί εμπρόθεσμα.
•     Σε περίπτωση διαπίστωσης, στο πλαίσιο ελέγχου, εκ νέου διάπραξης της ίδιας παράβασης, εντός πενταετίας από την έκδοση της αρχικής πράξης, τα σύμφωνα με το παρόν άρθρο πρόστιμα επιβάλλονται στο διπλάσιο και, στην περίπτωση κάθε επόμενης ίδιας παράβασης, στο τετραπλάσιο του αρχικώς επιβληθέντος προστίμου.

Μια σημαντική αλλαγή που επέφερε η ψήφιση του ν.4337/2015 είναι ότι τα άρθρα 58 – 58α και 59 του ν.4174/2013 ισχύουν μόνο εφόσον διαπιστωθούν από έλεγχο με βάση την περίπτωση 7 του άρθρου 62 ν.4174/2013. Με βάση την ίδια περίπτωση δεν επιβάλλεται το άρθρο 58 ταυτόχρονα με την επιβολή των άρθρων 58α και 59.

* Πρόστιμο ανακριβούς ή μη υποβολής δήλωσης – άρθρο 58 ν.4174/2013 

Τα πρόστιμα για τις παραβάσεις του άρθρου 58 αναλύονται ως εξής:

Α) Υποβολή δήλωσης με διαφορά στον φόρο που καταβλήθηκε:

–    δέκα τοις εκατό (10%) του ποσού της διαφοράς, εάν το εν λόγω ποσό ανέρχεται σε ποσοστό από πέντε (5%) έως είκοσι (20%) τοις εκατό του φόρου που προκύπτει με βάση τη φορολογική δήλωση,
π.χ.  υποβολή δήλωσης με βεβαίωση φόρου 1.000,00 ευρώ, κατά την διενέργεια έλεγχου προκύπτει βεβαίωση φόρου 1.150,00 ευρώ, το πρόστιμο ανέρχεται στο ύψος 15,00 ευρώ (150,00 Χ 10%).
–    είκοσι πέντε τοις εκατό (25%) του ποσού της διαφοράς, αν το εν λόγω ποσό ανέρχεται σε ποσοστό από είκοσι τοις εκατό (20%) έως πενήντα τοις εκατό (50%) του φόρου που προκύπτει με βάση τη φορολογική δήλωση,

π.χ.  υποβολή δήλωσης με βεβαίωση φόρου 1.000,00 ευρώ, κατά την διενέργεια έλεγχου προκύπτει βεβαίωση φόρου 1.400,00 ευρώ, το πρόστιμο ανέρχεται στο ύψος 100,00 ευρώ (400,00 Χ 25%).
–    πενήντα τοις εκατό (50%) του ποσού της διαφοράς, αν το εν λόγω ποσό υπερβαίνει σε ποσοστό το πενήντα τοις εκατό (50%) του φόρου που προκύπτει με βάση τη φορολογική δήλωση.

π.χ.  υποβολή δήλωσης με βεβαίωση φόρου 1.000,00 ευρώ, κατά την διενέργεια έλεγχου προκύπτει βεβαίωση φόρου 1.600,00 ευρώ, το πρόστιμο ανέρχεται στο ύψος 300,00 ευρώ (600,00 Χ 50%).

Β) Μη υποβολή δήλωσης με καταβολή φόρου

–    επιβάλλεται πρόστιμο ίσο με ποσοστό πενήντα τοις εκατό (50%) επί του ποσού του φόρου που αναλογεί στη μη υποβληθείσα δήλωση.

π.χ.  μη υποβολή δήλωσης με υποχρέωση φόρου 2.000,00 ευρώ, μετά την διενέργεια έλεγχου, το πρόστιμο ανέρχεται στο ύψος 1.000,00 ευρώ (2.000,00 Χ 50%).

* Πρόστιμα για παραβάσεις σχετικές με τον Φόρο Προστιθέμενης Αξίας – άρθρο 58α     v.4174/2013

Τα πρόστιμα για τις παραβάσεις του άρθρου 58α αναλύονται ως εξής:

1.    Σε περίπτωση μη έκδοσης φορολογικού στοιχείου ή έκδοσης ή λήψης ανακριβούς στοιχείου για πράξη που επιβαρύνεται με ΦΠΑ,

–    επιβάλλεται πρόστιμο πενήντα τοις εκατό (50%) επί του φόρου που θα προέκυπτε από το μη εκδοθέν στοιχείο, ή επί της διαφοράς, αντίστοιχα.
π.χ. μη έκδοση τιμολογίου ύψους 10.000 ευρώ ΦΠΑ 2.300 επιβληθέν πρόστιμο 2.300 Χ 50% = 1.150 ευρώ

2.    Σε περίπτωση υποβολής ανακριβών δηλώσεων ή μη υποβολή δηλώσεων, υποβολή δηλώσεων, με συνέπεια τη μη απόδοση ή τη μειωμένη απόδοση ή την επιπλέον έκπτωση ή επιστροφή ΦΠΑ,

–    επιβάλλεται πρόστιμο ίσο με ποσοστό πενήντα τοις εκατό (50%) επί του ποσού του φόρου που θα προέκυπτε από την μη υποβληθείσα δήλωση ή επί της διαφοράς, αντίστοιχα.

3.    Σε περίπτωση άσκησης οικονομικής δραστηριότητας χωρίς να έχει υποβληθεί δήλωση έναρξης εργασιών, παρά την ύπαρξη σχετικής υποχρέωσης,

–    επιβάλλεται πρόστιμο ίσο με ποσοστό πενήντα τοις εκατό (50%) επί του ποσού του ΦΠΑ που θα έπρεπε να είχε αποδοθεί για όλη τη διάρκεια λειτουργίας της οικονομικής δραστηριότητας.

4.    Σε κάθε πρόσωπο μη υπόχρεο σε υποβολή δηλώσεων ΦΠΑ που εκδίδει φορολογικά στοιχεία με ΦΠΑ, χωρίς να έχει τέτοια υποχρέωση,

–    επιβάλλεται πρόστιμο ίσο με ποσοστό πενήντα τοις εκατό (50%) επί του αναγραφόμενου φόρου που δεν αποδόθηκε.

* Πρόστιμα σχετικά με τους παρακρατούμενους φόρους – άρθρο 59 ν.4174/2013

Για τις παραβάσεις του άρθρου 59 σχετικές με παρακρατούμενους φόρους οι οποίες διαπιστώνονται κατόπιν ελέγχου, επιβάλλονται τα ακόλουθα πρόστιμα:

1.    Σε περίπτωση μη υποβολής δήλωσης παρακρατούμενου φόρου από την οποία θα προέκυπτε υποχρέωση απόδοσης φόρου,
–    επιβάλλεται πρόστιμο ποσοστού πενήντα τοις εκατό (50%) επί του ποσού του φόρου που αναλογεί στη μη υποβληθείσα δήλωση.
2.    Σε περίπτωση υποβολής ανακριβούς δήλωσης παρακρατούμενου φόρου,
–     επιβάλλεται πρόστιμο ποσοστού πενήντα τοις εκατό (50%) επί της διαφοράς του φόρου.

Παραδείγματα

1. Υποχρέωση υποβολής Φόρου Μισθωτών Υπηρεσιών φορολογικής περιόδου Σεπτέμβριος 2015 ύψους 2000 ευρώ. Η οντότητα τηρεί απλογραφικά βιβλία. 
Η δήλωση έπρεπε να υποβληθεί 30 Νοεμβρίου 2015 και εκ παραδρομής υποβάλλεται 31 Ιανουαρίου 2016 (62 μέρες καθυστέρηση ή 2 μήνες καθυστέρηση)

Τα πρόστιμα που θα επιβληθούν είναι τα κάτωθι:

1)    Τόκος εκπρόθεσμης υποβολής (άρθρο 55)
υπολογισμός (2.000,00 Χ 8,76% Χ 2/12) =                                         29,20
2)    Αυτοτελές πρόστιμο εκπρόθεσμης υποβολής (άρθρο 54)           250,00

 Συνολικό ποσό προστίμων = 279,20

2.    Στο παράδειγμά μας στην περίπτωση που η οντότητα τηρεί διπλογραφικά βιβλία τα πρόστιμα της περίπτωσης 1 (της εκπρόθεσμης κατάθεσης) υπολογίζονται ως εξής:

3)    Τόκος εκπρόθεσμης υποβολής (άρθρο 55)
υπολογισμός (2.000,00 Χ 8,76% Χ 2/12) =                                         29,20
4)    Αυτοτελές πρόστιμο εκπρόθεσμης υποβολής (άρθρο 54)           500,00

 Συνολικό ποσό προστίμων = 529,20

* Η κα Μαρία Πουρνιά είναι Partner και Διευθύντρια του τμήματος Φορολογίας Φυσικών Προσώπων της Artion ΑΕ

www.artion.gr πηγη