Δείτε πως διαμορφώνεται η επόμενη μέρα για τον κλάδο Υγείας και φαρμάκων
Για καταστροφή της εγχώριας παραγωγής φαρμάκων μιλούν πλέον παράγοντες της φαρμακοβιομηχανίες, μετά τις σαρωτικές αλλαγές που φέρνει η διαπραγμάτευση με τους θεσμούς. Σε δύο χρόνια από τώρα πιο συγκεκριμένα, όλα τα γενόσημα και τα φάρμακα εκτός πατέντας προστασίας (off patent) θα υποστούν μεγάλες μειώσεις στην τιμή τους και μόνο όσα κοστίζουν κάτω από ένα ευρώ θα καταφέρουν να διασωθούν.
Η αναταραχή στον κλάδο της βιομηχανίας είναι πρωτοφανής. Παράγοντες της βιομηχανίας κάνουν λόγο για “κατάρρευση” της εγχώριας βιομηχανίας αν οι τιμές των φαρμάκων χάσουν την προστασία τους, αλλά και για ανυπαρξία πολιτικής Υγείας, με τις μόνες παρεμβάσεις να γίνονται στο κομμάτι της τιμολόγησης και όχι για τον εξορθολογισμό των συνταγών που δίνουν οι γιατροί, ούτε στην αντιμετώπιση των φαινομένων προκλητής ζήτησης. Είναι μάλιστα ενδεικτικό πως μέχρι χθες αργά το απόγευμα οι φορείς του φαρμάκου δεν είχαν ενημερωθεί για τις αλλαγές που επίκεινται στην τιμολόγηση φαρμάκου, περιμένοντας διευκρινήσεις από την ηγεσία του υπουργείο Υγείας για τα μέτρα που συμφωνήθηκαν με τους δανειστές.
Τι θα ισχύσει από εδώ και στο εξής: στο δελτίο τιμών του πρώτου εξαμήνου του 2016, το όριο προστασίας θα είναι 9 ευρώ για τα off-patent και 5,5 ευρώ για τα γενόσημα. Στο δελτίο τιμών του δευτέρου εξαμήνου του 2016 το όριο προστασίας θα είναι 7 ευρώ για τα off-patent και 4 ευρώ για τα γενόσημα. Στο δελτίο τιμών του πρώτου εξαμήνου του 2017 το όριο προστασίας θα είναι 4,5 ευρώ για τα off-patent και 3 ευρώ για τα γενόσημα. Στην τιμολόγηση τέλος του δεύτερου εξαμήνου του 2017 το όριο προστασίας θα είναι 1 ευρώ για off-patent και γενόσημα. Η απόφαση αυτή αναμένεται να αποτελέσει τη χαριστική βολή για την ανάπτυξη του κλάδου, αφού θα μειώσει την αξία του μεγαλύτερου μέρους του προϊοντικού χαρτοφυλακίου.
Σύμφωνα με κύκλους του υπουργείου Υγείας, το αρχικό προαπαιτούμενο για την επίτευξη συμφωνίας ήταν η κατάργηση της προστασίας των off-patent και γενοσήμων φαρμάκων, σύμφωνα με την οποία η τιμή των πρώτων δεν μπορεί να μειωθεί κάτω από τα 12 ευρώ ανά συσκευασία και η τιμή των δεύτερων δεν μπορεί να μειωθεί κάτω από 7,8 ευρώ ανά συσκευασία. Η διαπραγμάτευση κατέληξε στη σταδιακή απομείωση του εν λόγω μηχανισμού προστασίας (“κόφτη”) μέσα στην περίοδο των επόμενων δύο ετών, δηλαδή των επόμενων 4 δελτίων τιμών.
Το παρασκήνιο
Όλο το προηγούμενο διάστημα οι εκπρόσωποι των θεσμών εξέφραζαν ανοικτά τη δυσαρέσκειά τους για τις περικοπές που φέρνει το τελευταίο δελτίο τιμών, ζητώντας μεγαλύτερη συρρίκνωση, αλλά και την κατάργηση του πλαφόν στα φάρμακα, δηλαδή του προστατευτικού ορίου των 12 ευρώ για τα σκευάσματα εκτός πατέντας και των 7,8 ευρώ για τα γενόσημα φάρμακα, κάτω από τα οποία δεν επιτρέπεται να γίνονται μειώσεις. Οι θεσμοί ήταν, σύμφωνα με το ρεπορτάζ, πολύ σκληροί στις απαιτήσεις τους, θέτοντας στο τραπέζι μάλιστα την πρόταση να υπάρχει προστασία μόνο για σκευάσματα που κοστίζουν λιγότερο από ένα ευρώ.
Ήδη τα περιθώρια των δαπανών για το φάρμακο για την επόμενη τριετία είναι ασφυκτικά: από την επόμενη χρονιά μέχρι και το 2018 το κονδύλι του φαρμακευτικού προϋπολογισμού δεν θα μπορεί να ξεπερνά τα 1,94 δισ. ευρώ, συμπεριλαμβανομένου και του ΦΠΑ (υπολογίζεται σε 130 εκατ. ευρώ), δηλαδή ακόμη πιο χαμηλά από το όριο των δύο δισ. ευρώ που ισχύει για φέτος. Το γεγονός όμως πως οι δαπάνες για το φάρμακο να ξεφεύγουν μήνα με το μήνα έφεραν στο προσκήνιο το αίτημα για νέο περιορισμό του κόστους. Υπολογίζεται πως μέχρι το τέλος της χρονιές οι επιχειρήσεις του φαρμάκου θα κληθούν να επιστρέψουν συνολικά περίπου 550 εκατ. ευρώ ως διαφορά από τον κλειστό προϋπολογισμό του ΕΟΠΥΥ (claw back) και με τη μορφή επιστροφής επί του τζίρου (rebate).
Φορείς της αγοράς εξηγούν στο Capital.gr πως ακόμη και μετά τη μείωση των τιμών στα φάρμακα, οι επιπτώσεις για τους ασφαλισμένους θα είναι μεγάλες. Και αυτό γιατί, όπως επισημαίνουν, θα αυξηθεί η συμμετοχή των ασφαλισμένων, καθώς ενδέχεται να μεγαλώσει η διαφορά ανάμεσα στη λιανική τιμή των σκευασμάτων και στην τιμή που αποζημιώνει ο ΕΟΠΥΥ. Παράλληλα προειδοποιούν πως η κατανάλωση θα στηριχθεί σε εισαγόμενα σκευάσματα ή θα υπάρξει μετακίνηση από τα γενόσημα σε πιο ακριβά πρωτότυπα.
Τα περιθώρια στα δαπάνες του φαρμάκου γίνονται ακόμη στενότερα μετά και την απόφαση να μπει για πρώτη φορά πλαφόν και στα φάρμακα που δίνονται εντός των νοσοκομείων (μέχρι τώρα ίσχυε μόνο για τα σκευάσματα που παρέχονται από τα ιδιωτικά φαρμακεία), υπό τη μορφή claw back (αυτόματος μηχανισμός επιστροφής για την επιπλέον δαπάνη που τα τελευταία χρόνια έχει επιβληθεί σε φαρμακευτικές, διαγνωστικά κέντρα και ιδιωτικές κλινικές).
Το ύψος της δαπάνης πάνω από την οποία θα υπάρχει claw back θα είναι 570 εκατ. ευρώ για το έτος 2016, 550 εκατ. ευρώ για το έτος 2017 και 530 εκατ. ευρώ για το έτος 2018.
Βασιλική Κουρλιμπίνη
vicky.kourlibini@capital.gr