Το σοκ για ενοίκια, ΕΝΦΙΑ, εισόδημα και οι… 28 φορο-αλλαγές
Του Σπύρου Δημητρέλη
Τα πάνω κάτω στη φορολογία των ακινήτων με παράλληλη αυστηροποίηση του πλαισίου για τη μεγάλη φοροδιαφυγή φέρνει το νέο πολυνομοσχέδιο που δόθηκε σε διαβούλευση το βράδυ του Σαββάτου και αναμένεται να ψηφιστεί εντός της εβδομάδας από τη Βουλή προκειμένου να ανοίξει ο δρόμος για την εκταμίευση της υποδόσης των 2 δισεκατομμυρίων ευρώ από τους δανειστές.
Όσα περιλαμβάνονται στο νομοσχέδιο είναι προαπαιτούμενα με βάση τη συμφωνία Ελλάδας -δανειστών του περασμένου Αυγούστου και στοχεύουν στο να αυξήσουν τα φορολογικά έσοδα αλλά και να αποθαρρύνουν όσους πραγματοποιούν μεγάλης έκτασης φοροδιαφυγή καθώς το νομικό πλαίσιο που εισάγεται είναι πλέον ένα από τα αυστηρότερα στον ανεπτυγμένο κόσμο.
Αναλυτικά οι αλλαγές που επέρχονται στη φορολογία είναι:
– αυξάνονται οι συντελεστές φορολόγησης στην κλίμακα του εισοδήματος από ενοίκια. Για εισόδημα έως 12.000 ευρώ ο συντελεστής αυξάνεται από το 11% στο 15% και για εισόδημα πάνω από 12.000 ευρώ αυξάνεται από το 33% στο 35%. Η αύξηση των συντελεστών ισχύει αναδρομικά από τα φετινά ενοίκια. Έτσι, για παράδειγμα ένας ιδιοκτήτης ακινήτων με ετήσιο εισόδημα από ενοίκια 12.000 ευρώ ενώ με τον αρχικό συντελεστή πλήρωνε φόρο εισοδήματος 1.320 ευρώ, πλέον θα κληθεί να πληρώσει 1.800 ευρώ, δηλαδή 480 ευρώ περισσότερα.
– καταργείται και μάλιστα από τα φετινά εισοδήματα το δικαίωμα των ιδιοκτητών ακινήτων να εκχωρούν στο δημόσιο ενοίκια που δεν έχουν εισπράξει και αποδεδειγμένα δεν πρόκειται να εισπράξουν. Στην πράξη οι ιδιοκτήτες θα φορολογούνται και για ενοίκια που δεν εισπράττουν από δύστροπους ενοικιαστές. Με την κατάργηση της δυνατότητας εκχώρησης ωθούνται στο να προχωρούν γρήγορα σε διαδικασίες έξωσης του ενοικιαστή προκειμένου να μην επιβαρυνθούν.
– καταργούνται από φέτος οι απαλλαγές από τον συμπληρωματικό ΕΝΦΙΑ για ιδιοχρησιμοποιούμενα ακίνητα των ξενοδοχειακών επιχειρήσεων καθώς και των ενοικιαζόμενων επιπλωμένων δωματίων και διαμερισμάτων, εφόσον διαθέτουν σχετικό Ειδικό Σήμα Λειτουργίας (Ε.Σ.Λ.) από την αρμόδια υπηρεσία του Υπουργείου Τουρισμού.
– χάνεται πιο εύκολα η ρύθμιση για όσους έχουν ρυθμίσει τις οφειλές τους με τις 100 δόσεις. Όποιος είναι στη ρύθμιση και δημιουργήσει νέα φορολογική οφειλή θα πρέπει για να μην χάσει τη ρύθμιση να εξοφλήσει ή να ρυθμίσει τη νέα οφειλή του εντός 30 ημερών από την ημέρα λήψης σχετικού ειδοποιητηρίου για ληξιπρόθεσμη οφειλή από τη εφορία.
– ανοίγει ο δρόμος για την θέσπιση κριτηρίων, εισοδηματικών και περιουσιακών, βάσει των οποίων θα εντοπισθούν όσοι έχουν ρυθμίσει τις οφειλές τους με τις 100 δόσεις αλλά διαθέτουν τα οικονομικά μέσα για να τις αποπληρώσουν νωρίτερα. Στην πράξη έρχεται μείωση του αριθμού των δόσεων για αρκετούς οφειλέτες, δηλαδή αύξηση της μηνιαίας δόσης.
– μειώνεται το ελάχιστο όριο του ΕΝΦΙΑ κάτω από το οποίο η συγκεκριμένη οφειλή παραγράεται. Ενώ μέχρι πέρυσι ποσό ΕΝΦΙΑ έως πέντε ευρώ δεν ήταν υποχρεωτικό να πληρωθεί, φέτος το όριο κατεβαίνει στο ένα ευρώ.
Εγκληματίας ο φοροφυγάς
Με μια σειρά παρεμβάσεων στο ποινολόγιο της εφορίας αυστηροποιούνται οι κυρώσεις για όσους “από πρόθεση” γλιτώνουν φόρους είτε μη υποβάλλοντας δηλώσεις, είτε υποβάλλοντας ανακριβείς δηλώσεις είτε κάνοντας οποιαδήποτε ενέργεια που έχει σαν αποτέλεσμα να αποκρύπτουν εισόδημα και να μην αποδίδουν στην εφορία φόρους που έχουν παρακρατήσει. Πιο συγκεκριμένα έγκλημα φοροδιαφυγής, όπως ορίζεται στο πολυνομοσχέδιο, διαπράττει όποιος από πρόθεση:
Α) προκειμένου να αποφύγει την πληρωμή φόρου εισοδήματος, ενιαίου φόρου ιδιοκτησίας ακινήτων (ΕΝΦΙΑ) ή ειδικού φόρου ακινήτων (ΕΦΑ), αποκρύπτει από τα όργανα της Φορολογικής Διοίκησης φορολογητέα εισοδήματα από οποιαδήποτε πηγή ή περιουσιακά στοιχεία, ιδίως παραλείποντας να υποβάλει δήλωση ή υποβάλλοντας ανακριβή δήλωση ή καταχωρίζοντας στα λογιστικά αρχεία εικονικές (ολικά ή μερικά) δαπάνες ή επικαλούμενος στη φορολογική δήλωση τέτοιες δαπάνες, ώστε να μην εμφανίζεται φορολογητέα ύλη ή να εμφανίζεται αυτή μειωμένη,
Β) προκειμένου να αποφύγει την πληρωμή του φόρου προστιθέμενης αξίας, του φόρου κύκλου εργασιών, του φόρου ασφαλίστρων και των παρακρατούμενων και επιρριπτόμενων φόρων, τελών ή εισφορών, δεν αποδίδει ή αποδίδει ανακριβώς ή συμψηφίζει ή εκπίπτει ανακριβώς αυτούς, καθώς και όποιος παραπλανά τη Φορολογική Διοίκηση με την παράσταση ψευδών γεγονότων ως αληθινών ή με την αθέμιτη παρασιώπηση ή απόκρυψη αληθινών γεγονότων και δεν αποδίδει ή αποδίδει ανακριβώς ή συμψηφίζει ή εκπίπτει ανακριβώς αυτούς ή λαμβάνει επιστροφή, καθώς και όποιος διακρατεί τέτοιους φόρους, τέλη ή εισφορές,
Γ) προκειμένου να αποφύγει την πληρωμή φόρου πλοίων δεν αποδίδει ή αποδίδει ανακριβώς στο Δημόσιο τον φόρο αυτό.
Ποινές φοροδιαφυγής
Όποιος διαπράττει έγκλημα φοροδιαφυγής:
1. Τιμωρείται με φυλάκιση τουλάχιστον δύο ετών:
α) αν ο φόρος που αναλογεί στα φορολογητέα εισοδήματα ή στα περιουσιακά στοιχεία που έχουν αποκρυβεί υπερβαίνει ανά φορολογικό ή διαχειριστικό έτος ή ανά φορολογική υπόθεση τις 100.000 ευρώ ανά είδος φόρου, ή
β) αν το προς απόδοση ποσό του κύριου φόρου, τέλους ή εισφοράς που δεν αποδόθηκε ή αποδόθηκε ανακριβώς ή επεστράφη ή συμψηφίστηκε ή εξέπεσε ή διακρατείται υπερβαίνει ανά φορολογικό ή διαχειριστικό έτος ή ανά φορολογική υπόθεση τις 50.000 ευρώ, εφόσον αφορά ΦΠΑ ή τις 100.000 ευρώ ανά είδος φόρου, τέλους ή εισφοράς σε κάθε άλλη περίπτωση.
Πλαστά ή εικονικά
Το νέο ποινολόγιο προβλέπει ότι όποιος εκδίδει πλαστά ή εικονικά φορολογικά στοιχεία, καθώς και όποιος αποδέχεται εικονικά φορολογικά στοιχεία ή νοθεύει τέτοια στοιχεία, ανεξάρτητα από το αν διαφεύγει ή μη την πληρωμή φόρου, τιμωρείται με ποινή φυλάκισης τουλάχιστον 3 μηνών.
Ειδικά, όποιος εκδίδει ή αποδέχεται εικονικά φορολογικά στοιχεία για ανύπαρκτη συναλλαγή στο σύνολό της ή για μέρος αυτής, τιμωρείται:
α) με φυλάκιση τουλάχιστον 1 έτους, εφόσον η συνολική αξία των εικονικών φορολογικών στοιχείων υπερβαίνει το ποσό των 30.000 ευρώ και
β) με κάθειρξη, εφόσον το ως άνω ποσό υπερβαίνει τις 150.000 ευρώ.
Με ποινή φυλάκισης τουλάχιστον 1 έτους τιμωρείται ο υπόχρεος που δεν εκδίδει ή εκδίδει ανακριβώς τα προβλεπόμενα από τις κείμενες διατάξεις στοιχεία ή παραστατικά πωλήσεων κατά την πώληση ή διακίνηση αγαθών ή την παροχή υπηρεσιών, εφόσον το συνολικό ύψος των συναλλαγών για τις οποίες δεν έχουν εκδοθεί τα οικεία στοιχεία ανέρχεται τουλάχιστον στο ποσό των 10.000 ευρώ, ανά φορολογικό ή διαχειριστικό έτος.]
Μείωση προστίμων
Μειώνονται ορισμένα πρόστιμα που επιβάλλονται σε περίπτωση διαπίστωσης από τη φορολογική διοίκηση ότι ο φόρος που προέκυψε από τη φορολογική δήλωση είναι μικρότερος από τον φόρο που έπρεπε κανονικά να προκύψει.
Ειδικότερα, αν το ποσό του φόρου που προκύπτει με βάση φορολογική δήλωση υπολείπεται του ποσού του φόρου που προκύπτει με βάση το διορθωτικό προσδιορισμό φόρου που πραγματοποιήθηκε από τη Φορολογική Διοίκηση, το πρόστιμο επί της διαφοράς στο οποίο υπόκειται ο φορολογούμενος διαμορφώνεται ως εξής:
α) παραμένει στο 10% του ποσού της διαφοράς, εάν το ποσό αυτής ανέρχεται σε ποσοστό από 5% έως είκοσι 20% του φόρου που προκύπτει με βάση τη φορολογική δήλωση,
β) μειώνεται από 30% σε 25% του ποσού της διαφοράς, αν το ποσό αυτής υπερβαίνει το 20% και φθάνει μέχρι το 50% του φόρου που προκύπτει βάσει της φορολογικής δήλωσης,
γ) μειώνεται από 100% σε 50% του ποσού της διαφοράς, αν το εν λόγω ποσό αυτής υπερβαίνει σε ποσοστό το 50% του φόρου που προκύπτει με βάση τη φορολογική δήλωση και αποδεικνύεται ότι η ανακρίβεια οφείλεται σε πρόθεση του φορολογουμένου.
Επίσης, μειώνεται από το 100% στο 50% το πρόστιμο της μη υποβολής δήλωσης παρακρατούμενων φόρων
Πρόστιμα για ΦΠΑ
Για παραβάσεις σχετικές με τον ΦΠΑ οι οποίες διαπιστώνονται κατόπιν ελέγχου, θα επιβάλλονται τα ακόλουθα πρόστιμα:
α) Σε περίπτωση μη έκδοσης φορολογικού στοιχείου ή έκδοσης ή λήψης ανακριβούς στοιχείου για πράξη που επιβαρύνεται με ΦΠΑ, επιβάλλεται πρόστιμο 50% επί του φόρου που θα προέκυπτε από το μη εκδοθέν στοιχείο, ή επί της διαφοράς, αντίστοιχα. Εξαιρείται της επιβολής κυρώσεων ο λήπτης που τελούσε σε καλή πίστη κατά την λήψη των στοιχείων.
β) Σε κάθε περίπτωση όπου διαπιστώνεται, κατόπιν ελέγχου, η υποβολή ανακριβών δηλώσεων ή η μη υποβολή δηλώσεων, υποβολή δηλώσεων, με συνέπεια τη μη απόδοση ή την μειωμένη απόδοση ή την επιπλέον έκπτωση ή επιστροφή ΦΠΑ, επιβάλλεται πρόστιμο ίσο με 50% επί του ποσού του φόρου που θα προέκυπτε από την μη υποβληθείσα δήλωση ή επί της διαφοράς, αντίστοιχα.
γ) Σε περίπτωση άσκησης οικονομικής δραστηριότητας χωρίς να έχει υποβληθεί δήλωση έναρξης εργασιών, παρά την ύπαρξη σχετικής υποχρέωσης, επιβάλλεται πρόστιμο ίσο με ποσοστό 50% επί του ποσού του ΦΠΑ που θα έπρεπε να είχε αποδοθεί για όλη τη διάρκεια λειτουργίας της οικονομικής δραστηριότητας.
δ) Σε κάθε πρόσωπο μη υπόχρεο σε υποβολή δηλώσεων ΦΠΑ που εκδίδει φορολογικά στοιχεία με ΦΠΑ, χωρίς να έχει τέτοια υποχρέωση, επιβάλλεται πρόστιμο ίσο με ποσοστό 50% επί του αναγραφόμενου φόρου που δεν αποδόθηκε.
Μηνύσεις- κατασχέσεις θυρίδων
Στις περιπτώσεις τέλεσης ή απόπειρας τέλεσης εγκλήματος φοροδιαφυγής υποβάλλεται αμέσως μηνυτήρια αναφορά από τον Γενικό Γραμματέα Δημοσίων Εσόδων ή από τα όργανα της Φορολογικής Διοίκησης ή από τη Διεύθυνση Οικονομικής Αστυνομίας της Ελληνικής Αστυνομίας. Η ποινική δίωξη ασκείται αυτεπαγγέλτως.
Επίσης:
-λαμβάνονται προληπτικά μέτρα διασφάλισης των εσόδων του δημοσίου σε βάρος όσων εντοπίζονται να έχουν φοροδιαφύγει πάνω από 150.000 ευρώ. Στα μέτρα περιλαμβάνεται η δέσμευση του 50% των καταθέσεων, του 50% του χρηματικού περιεχομένου θυρίδων και του 100% του μη χρηματικού περιεχομένου θυρίδων, όπως για παράδειγμα κοσμημάτων, ή άλλων πολύτιμων αντικειμένων.
– τα προληπτικά μέτρα διασφάλισης των εσόδων του δημοσίου λαμβάνονται και εναντίον όσων έχουν ασκήσει διοίκηση με κάθε τρόπο στην εταιρεία που εντοπίζεται να φοροδιαφεύγει ακόμη και αν έχουν αποβάλει την ιδιότητα του διαχειριστή ή υπεύθυνου της εταιρείας στο παρελθόν.
-η άσκηση ενδικοφανούς προσφυγής δεν αναστέλλει την ποινική διαδικασία για τα αδικήματα φοροδιαφυγής
-ο χρόνος για την παραγραφή αρχίζει να τρέχει μετά την οριστικοποίηση του αποτελέσματος της ενδικοφανούς προσφυγής.
πηγη