Αιφνίδιος φορολογικός θάνατος σε επιχειρήσεις
ου Σπύρου Δημητρέλη
Στο… κατέβασμα του διακόπτη για τις επιχειρήσεις που πραγματοποιούν ενδοκοινοτικές συναλλαγές και πιάνονται στη φάκα για φοροδιαφυγή ή παραμένουν αδρανείς για σημαντικό χρονικό διάστημα, θα προχωρά η Γενική Γραμματεία Δημοσίων Εσόδων. Με εγκύκλιο που εξέδωσε η ΓΓΔΕ προβλέπεται η απενεργοποίηση του Αριθμού Φορολογικού Μητρώου που ισοδυναμεί με οικονομικό θάνατο σε μια σειρά περιπτώσεων φοροδιαφυγής ή φορολογικής συμπεριφοράς. Στην πράξη, με την απενεργοποίηση του ΑΦΜ η επιχείρηση χάνει τη δυνατότητα να εκδίδει και να λαμβάνει φορολογικά στοιχεία (τιμολόγια, αποδείξεις) ενώ δεν θα μπορεί να υποβάλει οποιοδήποτε είδος φορολογικής δήλωσης καθώς θα κλείσει ουσιαστική και η πρόσβασή της στο taxisnet.
Η απενεργοποίηση του ΑΦΜ είναι το βασικό μέτρο για την απομόνωση των επιχειρήσεων που προχωρούν σε απάτες με τον ενδοκοινοτικό ΦΠΑ, όπως είναι η συμμετοχή τους σε κυκλώματα τριγωνικών συναλλαγών (π.χ. τύπου καρουζέλ). Ειδικότερα, σύμφωνα με την εγκύκλιο, η εφορία θα μπορεί να απενεργοποιεί τον ΑΦΜ μιας επιχείρησης που πραγματοποιεί ενδοκοινοτικές συναλλαγές στις περιπτώσεις που υφίστανται στοιχεία, τα οποία υποδηλώνουν ότι η επιχείρηση ή ο επαγγελματίας έχει παύσει να ασκεί οικονομική δραστηριότητα ή ότι διαπράττει φοροδιαφυγή.
Ως τέτοια στοιχεία θεωρούνται:
– η μη υποβολή δηλώσεων Φ.Π.Α. και ανακεφαλαιωτικών πινάκων, επί ένα έτος μετά την εκπνοή της προθεσμίας που ίσχυε για την πρώτη δήλωση ή ανακεφαλαιωτικό πίνακα που δεν υποβλήθηκε,
– η υποβολή μηδενικών δηλώσεων Φ.Π.Α. επί ένα έτος. Σημειώνεται ότι ως μηδενική δήλωση Φ.Π.Α. θεωρείται η δήλωση στην οποία δεν αναγράφεται οποιοδήποτε ποσό
– η διαπίστωση μετά από επιτόπιο έλεγχο και έρευνα αρμόδιας Φορολογικής Αρχής, ότι ο φορολογούμενος δε βρίσκεται στη διεύθυνση που έχει δηλώσει ως έδρα ή ότι έχει παύσει ή έχει αναστείλει την οικονομική του δραστηριότητα και δεν έχει ενημερώσει την αρμόδια εφορία, με την υποβολή των σχετικών δηλώσεων,
– η διαπίστωση φοροδιαφυγής όσον αφορά Φ.Π.Α.
– η διαπίστωση ότι ο Α.Φ.Μ./Φ.Π.Α. μη εγκατεστημένης κοινοτικής επιχείρησης ή επαγγελματία, στον οποίο έχει χορηγηθεί Α.Φ.Μ. για σκοπούς Φ.Π.Α. στη χώρα μας, έχει καταστεί μη έγκυρος, λόγω του ότι έχει κριθεί “εξαφανισμένος έμπορος” στο Κράτος Μέλος εγκατάστασής του. Οι πληροφορίες αυτές προέρχονται είτε μέσω της αμοιβαίας διοικητικής συνδρομής μεταξύ των Κρατών Μελών της Ε.Ε. είτε από κάθε άλλη πληροφορία που προέρχεται από τα κοινοτικά Δίκτυα Ανταλλαγής Δεδομένων, vi.
– η άρνηση του φορολογουμένου να επιδείξει ή να παράσχει πρόσβαση σε πρωτότυπα λογιστικά έγγραφα, τα οποία ζητούνται από την Φορολογική Διοίκηση. Της αναστολής Σημειώνεται ότι πριν την απενεργοποίηση του Α.Φ.Μ. ο φορολογούμενος ενημερώνεται με e-mail στη διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου που έχει δηλώσει. Επίσης σε ειδικές περιπτώσεις η εφορία κοινοποιεί εγγράφως, την πρόθεσή της, για αναστολή χρήσης του Α.Φ.Μ. για διενέργεια ενδοκοινοτικών συναλλαγών, γνωστοποιώντας ταυτόχρονα τους λόγους αναστολής και καλεί τον φορολογούμενο να υποβάλλει εγγράφως τις απόψεις του εντός δέκα (10) ημερών από την κοινοποίηση. Η Φορολογική Διοίκηση αξιολογεί τις απόψεις του φορολογουμένου και αποφασίζει για την αναστολή ή μη χρήσης του Α.Φ.Μ. εκδίδοντας άμεσα και πάντως όχι πέραν των πέντε (5) εργασίμων ημερών από την παραλαβή των απόψεων του φορολογουμένου σχετική απόφαση. Σε περίπτωση μη ανταπόκρισης του φορολογουμένου, με τη λήξη της προβλεπόμενης προθεσμίας η Φορολογική Διοίκηση εκδίδει απόφαση αναστολής χρήσης του Α.Φ.Μ. και ενημερώνεται άμεσα το Μητρώο Φορολογουμένων του Ολοκληρωμένου Πληροφοριακού Συστήματος TAXIS).
Επιπτώσεις
Στην περίπτωση απενεργοποίησης του ΑΦΜ, η επιχείρηση ή ο επαγγελματίας δεν έχει τη δυνατότητα να υποβάλλει δήλωση ΦΠΑ στο taxisnet ενώ στο σύστημα VIES δεν μπορεί να γίνει επαλήθευση του ΑΦΜ ως “έγκυρου”.