ΔΕΗ: Eνας όμιλος στο χείλος του γκρεμού
Πώς κατέληξε ένας από τους μεγαλύτερους ομίλους της χώρας να βρίσκεται μια… ανάσα από τη στάση πληρωμών. Γιατί αυξάνεται ο κίνδυνος για black out. Μια κριτική εκ των έσω στην εταιρία και στις κυβερνητικές επιλογές για τη νέα διοίκηση. Τι έδειξαν τα αποτελέσματα 2014.
Πρόσφατα δημοσιεύθηκαν τα οικονομικά αποτελέσματα της ΔΕΗ ΔΕΗ -0,74% για το προηγούμενο έτος. Η κατάσταση είναι τραγική και έχει χειροτερέψει ακόμη περισσότερο από το τέλος του 2014 μέχρι σήμερα. Τα χρέη των πελατών έχουν ξεπεράσει τα €2 δισ. με τον κίνδυνο ένα μεγάλο μέρος από αυτά να θεωρηθούν δανεικά κι αγύριστα.
Η εμπορική αξία των ιδίων κεφαλαίων (η αποτίμησή τους δηλαδή στο Χρηματιστήριο) μετά βίας φθάνει τα €1,3 δισ. Τα οποία αν τα συγκρίνουμε με τις συνολικές υποχρεώσεις του ομίλου, περί τα €11,2 δισ, όπως αυτές αποτυπώνονται στα αποτελέσματα του 2014, καταλαβαίνουμε το μέγεθος του κινδύνου πιθανής στάσης πληρωμών, δηλαδή χρεοκοπίας.
Επιπροσθέτως έφθασε ο καιρός να ξεκινήσει η κατασκευή της μονάδας «ΑΗΣ Πτολεμαΐδα 5», επένδυση που θα κοστίσει περί το 1,5 δισ., την οποία υποσχέθηκε ο κ. Λαφαζάνης στην πρόσφατη επίσκεψή του στην Κοζάνη. Και από πάνω, έχουμε την υπόσχεση για τις μειώσεις στις τιμές ρεύματος για τις ευπαθείς ομάδες, αλλά και για τις ενεργοβόρες βιομηχανίες, τις πληρωμές των ΑΠΕ κ.τ.λ.
Γενικά ο όμιλος μπάζει από παντού, αφού εδώ και χρόνια το κόστος κεφαλαίου ήταν και εξακολουθεί να είναι πολύ υψηλότερο της απόδοσης επί των επενδεδυμένων κεφαλαίων που επιτυγχάνει.
Σε αρκετά πάγια ο ωφέλιμος χρόνος λειτουργίας έχει τελειώσει
Αρκετά από τα πάγια του ομίλου έχουν προ πολλού ξεπεράσει τον ωφέλιμο χρόνο ζωής τους και αν υποθέσουμε ότι η οικονομική δυσπραγία αναγκάζει πολλές εταιρείες να κόψουν αρκετές φορές και από το κρέας, δηλαδή να μην κάνουν τις αναγκαίες συντηρήσεις που απαιτούν οι κανόνες ασφάλειας και καλής λειτουργίας, καταλαβαίνουμε ότι ο κίνδυνος ατυχήματος που πιθανώς θα οδηγούσε σε γενικό black out δεν μπορεί να αποκλεισθεί.
Το ηθικό των εργαζόμενων δεν είναι και το καλύτερο…
Τα στελέχη και οι εργαζόμενοι στον όμιλο της ΔΕH, έχοντας χάσει περί τα €3 δισ. από το τέλος του 2009 μέχρι σήμερα από τις αποδοχές τους, δεν βρίσκονται και στην καλύτερη ψυχολογική κατάσταση. Φυσικά ούτε συζήτηση για υπερωρίες ή υπογραφές σε «δύσκολες» αποφάσεις. Σε τέτοιες καταστάσεις ο καθένας κάνει το ελάχιστο και περιμένει.
Ο μέσος όρος ηλικίας έχει φτάσει τα 50, μπορεί και να τα ξεπέρασε. Ο όμιλος έχει άμεση ανάγκη ανανέωσης του προσωπικού. Αλλά, λειτουργώντας σαν ΔΕΚΟ, πρέπει να προσλαμβάνει μέσω ΑΣΕΠ. Κι αν κρίνουμε από αυτούς που επέλεξε και διόρισε ο κ. Λαφαζάνης στο Δ.Σ. της ΔΕH, ίσως χρειάζονται πλέον και πιστοποιητικά (νομιμοφροσύνης) ΣΥΡΙΖΑ οι νεοπροσλαμβανόμενοι. Άλλωστε κάτι θα ξέρει ο νέος Πρόεδρος και Δ.Σ. αφού επί των ημερών του στην Προεδρία της ΓΕΝΟΠ είχαν προσληφθεί στη ΔΕH μερικές… χιλιάδες, επί κυβέρνησης Μητσοτάκη.
Η ΓΕΝΟΠ τρέχει να καλύψει τα οπίσθιά της έχοντας προ πολλού χάσει το ηθικό πλεονέκτημα που ισχυριζόταν ότι είχε
Η ηγεσία της ΓΕΝΟΠ τρέχει στα δικαστήρια ούσα υπόδικη ενός αμαρτωλού παρελθόντος. Μάλιστα ο κ. Ρίζος, ο οποίος είχε ως κύριο υποστηρικτή του όλα τα χρόνια της ενασχόλησής του με τη ΓΕΝΟΠ τον νέο Πρόεδρο και Δ.Σ. της ΔΕH, είναι υπόδικος για μια σειρά ποινικά αδικήματα. Από την άλλη με τις παράλογες απαιτήσεις της και την αλόγιστη συμπεριφορά της έχει αποξενώσει την εταιρεία από κάθε κοινωνική αποδοχή και υποστήριξη.
Επιπλέον έχει χάσει την επαφή της και με τους εργαζόμενους, τους οποίους ουδόλως υποστήριξε, ουσιαστικά, τα τελευταία 5 χρόνια που έχασαν τα €3 δισ. από τις αποδοχές τους. Αντίθετα αναλώθηκε σε δημόσιες σχέσεις, σε βερμπαλισμούς και δονκιχωτισμούς, στο γλείψιμο των πολιτικών και της εκάστοτε διοίκησης της εταιρείας με στόχο το προσωπικό συμφέρον των συνδικαλιστών και όχι φυσικά των εργαζόμενων ή του ομίλου ή των λαϊκών συμφερόντων, που αυτοί ισχυρίζονται με περισσή αμετροέπεια.
Επιτακτική ανάγκη για επαγγελματίες μάνατζερ
Θα περίμενε κανείς ότι, με δεδομένη μια κατάσταση, που μπορεί να είναι ακόμη χειρότερη από αυτή που περιγράψαμε, η κυβέρνηση θα διόριζε επαγγελματίες μάνατζερ να τρέξουν την εταιρεία, να εμπνεύσουν το προσωπικό, να προχωρήσουν σε άμεσες και δύσκολες ενέργειες, να σώσουν ό,τι μπορεί να σωθεί πριν από την επερχόμενη καταστροφή και κυρίως να αποκαταστήσουν τις σχέσεις εμπιστοσύνης της εταιρείας με όλα τα ενδιαφερόμενα μέλη (πελάτες, εργαζόμενους, μετόχους, προμηθευτές κ.ά.).
Μιλάμε για τα απλά και τα αυτονόητα. Δεν μιλάμε για ξεπούλημα τεμαχίων του ομίλου σε ιδιώτες. Το δημόσιο μπορούσε να έχει την πλειοψηφία των μετοχών, όμως η εταιρεία να λειτουργεί και να έχει την ελευθερία να ανταγωνιστεί στο ανταγωνιστικό περιβάλλον όπου λειτουργεί.
Και όχι επαγγελματίες συνδικαλιστές με κριμένα ή αόριστα επιτεύγματα στα βιογραφικά
Η νέα κυβέρνηση, δυστυχώς, προτίμησε να διορίσει επαγγελματίες συνδικαλιστές. Όλοι τους είναι μέλη ή υποστηρικτές του ΣΥΡΙΖΑ, όπως π.χ. ο κ. Παναγιωτάκης, που ουδεμία σχέση έχουν με τη σύγχρονη διοίκηση μιας τεράστιας εταιρείας που ασθενεί βαρέως, ή καθηγητές (πάλι!) ή στελέχη βαθμίδας τομεάρχη!
Για παράδειγμα, διαβάζουμε από τις ανακοινώσεις ότι ο κ. Παναγιωτάκης είναι διευθυντικό στέλεχος της ΔΕH και του ΔΕΔΔΗΕ από το 2001. Τι ακριβώς σημαίνει αυτή η ανακοίνωση; Είχε ποτέ την ευθύνη μιας Γενικής Διεύθυνσης; Είχε ποτέ του συμμετάσχει στο σχεδιασμό ή στην παρακολούθηση της εκτέλεσης κάποιου μεγάλου έργου (π.χ. ενός ΑΗΣ, ή ενός ΥΗΣ, ή κάποιου σοβαρού έργου); Είχε βάλει την υπογραφή του σε κάτι το σοβαρό; Εάν έδιναν λεπτομέρειες της 40χρονης καριέρας του στη ΔΕH ή της εξελικτικής του πορείας στην επιχείρηση θα μπορούσαν να διαπιστωθούν από τους πολίτες οι ικανότητες και η πραγματική εμπειρία του;
Αντίθετα, από τις ανακοινώσεις προκύπτει ότι και ο κ. Ανδριώτης και ο κ. Παπαγεωργίου, δύο από τα νέα μέλη του Δ.Σ., έκαναν πολλά και σπουδαία στη ΔΕH και φαίνεται να είναι καλές επιλογές και να αξίζουν τη θέση τους στο Δ.Σ. Κάτι που δεν μπορούμε να δούμε στην επιλογή του επίδοξου πολιτικού και νυν επίκουρου καθηγητή κ. Γούτσου, ο οποίος προτάθηκε για Αναπληρωτής Δ.Σ. και φυσικά είναι άπειρος και άσχετος από διοίκηση.
Όμως και για τον άλλο Αναπληρωτή Δ.Σ., τον κ. Κορωνιωτάκη, ποια ήταν η θέση του στην ιεραρχία του ΑΔΜΗΕ; Αληθεύει ότι ήταν Τομεάρχης, ένας από τις χιλιάδες που εργάζονται στον όμιλο; Επίσης από το 1987 που ξεκίνησε στη ΔΕΗ ΔΕΗ -0,74% μέχρι σήμερα, μια πορεία περίπου 30 ετών, ποια ήταν η εξέλιξή του σε διοικητικές θέσεις ευθύνης;
Να ελπίσουμε ότι το έλλειμμα στο μάνατζμεντ θα το καλύψει η τοπική πολιτική ηγεσία του κυβερνώντος κόμματος του νομού Κοζάνης (κ. Μακρή, Ουζουνίδου), συνεπικουρούμενη από τον βοηθό του κ. Λαφαζάνη, και ομοϊδεάτη, τον κ. Πετράκο; Ποιος μπορεί να ξέρει. Αυτή θα ήταν μια ακόμη πιο σουρεαλιστική προσέγγιση του προβλήματος.
Σκεφτόμαστε ότι εάν αυτοί που έκαναν τις επιλογές είχαν ένα συγγενή τους που ασθενούσε βαρέως και χρειάζονταν άμεση επέμβαση θα πήγαιναν σε κάποια νοσοκόμα με 40 χρόνια εμπειρία, σε… φύλακα νοσοκομείου ή θα έψαχναν να βρουν τον καλύτερο γιατρό για τη συγκεκριμένη εγχείρηση; Ρητορική η ερώτηση, αλλά δίνει το νόημα της υπόθεσης.
Κάποιος θα μπορούσε να πει γιατί αυτές οι επικρίσεις σε ανθρώπους που δεν έχουν αναλάβει. Είναι αλήθεια ότι, στην πραγματική ζωή υπάρχουν εξαιρέσεις που έχουν πετύχει σε θέσεις για τις οποίες δεν είχαν το σωστό βιογραφικό – κι άλλοι που το είχαν απέτυχαν παταγωδώς.
Ωστόσο σε τόσο κρίσιμες περιόδους, η τοποθέτηση ανθρώπων που φαίνεται να μη διαθέτουν την απαραίτητη γνώση και εμπειρία δεν αποτελεί τον καλύτερο οιωνό. Κι εν πάση περιπτώσει, αυτά συνέβαιναν και στο παρελθόν. Αν λοιπόν πρόκειται να διαιωνίζεται η τοποθέτηση «ημετέρων», ποια η διαφορά; Η αλλαγή στις «πολιτικές ταυτότητες»;
Το βέβαιο είναι ότι με τις επιλογές που έκανε η πολιτική ηγεσία του ομίλου, δηλαδή ο κ. Λαφαζάνης, αλλά και ο εκπρόσωπος του 51% των μετοχών που ανήκει στο Δημόσιο, δηλαδή ο κ. Βαρουφάκης, θα έχει την απόλυτη ευθύνη εάν συμβεί ένα σοβαρό ατύχημα στον όμιλο, κάτι που μπορεί ίσως να μοιάσει με μια τεράστια οικονομική καταστροφή, που θα την πληρώσει όπως πάντα ο λαός, που πάνε δήθεν να βοηθήσουν…
Αλλά και ο πολιτικός προϊστάμενος των υπουργών, δηλαδή ο πρωθυπουργός, θα έχει και αυτός την ευθύνη που του αναλογεί, αφού επιτρέπει στους υπουργούς του να κάνουν τέτοιες επιλογές.
*Στέλεχος με μακρά εμπειρία που γνωρίζει «από μέσα» τα τεκταινόμενα στη Δημόσια Επιχείρηση Hλεκτρισμού κι επιθυμεί για ευνόητους λόγους να διατηρήσει την ανωνυμία του.