Πάνω από 15 δισ. ευρώ έχασαν 12 κλάδοι της οικονομίας μέσα στην κρίση
«Τρύπα» πολλών δις. ευρώ έχουν προκαλέσει στην αγορά 12 κλάδοι της οικονομίας. Οι οποίοι αν και συνεχίζουν να πραγματοποιούν σημαντικές πωλήσεις αυτές υστερούν σημαντικά με τις αντίστοιχες που έκαναν προ μνημονίου εποχή.
Βιβλιοπωλεία
Πάνω από 450 βιβλιοπωλεία έχουν κατεβάσει ρολά μέσα στην εξαετία του μνημονίου. Την τραγικότητα της κατάστασης έχει επισημάνει με ανακοινώσεις της και η Ένωση Ελληνικού Βιβλίου τονίζοντας ότι “μετά την ουσιαστική κατάργηση του νόμου της ενιαίας τιμής, που είχε ως αποτέλεσμα τη μείωση του τζίρου κατά τουλάχιστον 15% το τελευταίο εξάμηνο, και τη μείωση κατά 50% της κερδοφορίας του κλάδου» η επιβίωση του βιβλίου κινδυνεύει. Είναι χαρακτηριστικό ότι το 2008 οι εκδοτικοί οίκοι της χώρας έγραφαν συνολικούς τζίρους 150 εκατ. Ευρώ, ενώ σήμερα δεν ξεπερνούν τα 130 εκατ. Ευρώ. Έχουν χαθεί δηλαδή 20 εκατ. Ευρώ.
Ιδιωτική Εκπαίδευση
Σε πτωτική τροχιά βρίσκεται τα τελευταία χρόνια ο κλάδος της ιδιωτικής εκπαίδευσης στην Ελλάδα, όπως επιβεβαιώνουν και στοιχεία της Ελληνικής Στατιστικής Aρχής. Κατά την τριετία 2010-2013, όπου οι οικονομικές συνθήκες ήταν ιδιαίτερα δυσμενείς, η αγορά των ιδιωτικών σχολείων ακολούθησε πτωτική πορεία κατά 4,3% ετησίως, ως αποτέλεσμα της μείωσης του αριθμού του μαθητών. Είναι ενδεικτικό ότι από 92.712 που ήταν οι μαθητές κατά το σχολικό έτος 2009-2010, «έπεσαν» στους 80.460 το σχολικό έτος 2012-2013.
Σύμφωνα με το Σύνδεσμο Ιδιοκτητών Ιδιωτικών Σχολείων, τη φετινή χρονιά οι εγγραφές εμφανίζουν σταθερότητα μετά τη μεγάλη υποχώρηση της προηγούμενης τριετίας. Οι εκτιμήσεις κάνουν λόγο για περιορισμένη κάμψη 2.000 μαθητών, προερχόμενη κυρίως από τον τομέα των ιδιωτικών λυκείων. Ο τζίρος της συγκεκριμένης αγορά εκτιμάται περί τα 300 εκατ. Ευρώ και με βάση κάποιους πρόχειρους υπολογισμούς εκτιμάται ότι έχουν χαθεί περί τα 100 εκατ. Ευρω.
Κοσμήματα
Τις αρνητικές επιπτώσεις της κρίσης χρέους έχει δεχτεί και ο κλάδος παρασκευής και εμπορίας κοσμημάτων και αξεσουάρ μόδας. Στοιχεία υποστηρίζουν ότι η μείωση της αγοράς κοσμήματος σε τιμές λιανικής από το 2009 έως σήμερα έχει κάνει βουτιά κατά 50%, ενώ τα εργαστήρια αργυροχρυσοχοϊας υφίστανται υποχώρηση των εσόδων τους που φτάνει έως και το 80%. Η φθίνουσα πορεία του κλάδου διαφαίνεται και στη διαχρονική μείωση του αριθμού των αργυροχρυσοχοείων, τα οποία πλέον αριθμούν περίπου 1.500, έναντι 6.500 πριν από μερικά χρόνια.
Αθλητική ένδυση
Περί τα 100 εκατ. Ευρώ εκτιμάται ότι έχασε ο κλάδος της αθλητικής ένδυσης στην Ελλάδα τα τελευταία χρόνια, φθάνοντας τα 450 εκατ. Ευρώ από περίπου 550 κατ. Ευρώ που ήταν το 2009. Το θετικό είναι σημειώνουν παράγοντες της αγοράς ότι κάπου εδώ αναμένεται να είναι ο πάτος για τον κλάδο, λόγω της αλλαγής της νοοτροπίας του Έλληνα να εντάξει την αθλητική ένδυση στη ζωή του και συγκεκριμένα σε καθημερινή βάση έχοντας έτσι δημιουργήσει νέα περιθώρια ανάπτυξης της συγκεκριμένης αγοράς. Ένα εξίσου σημαντικό γεγονός που ενισχύει τα περιθώρια είναι ότι από πλευράς τιμών τα είδη αθλητικής ένδυσης βρίσκονται σε διαρκή πτώση λόγω αφενός του οξύ ανταγωνισμού και αφετέρου των νέων προϊόντων που κάθε τόσο λανσάρονται.
Χρώματα
Το 45% της δύναμής του από πλευράς πωλήσεων έχασε ο κλάδος των χρωμάτων τα χρόνια του μνημονίου και συγκεκριμένα από το 2009 έως σήμερα, οδηγώντας με μαθηματική ακρίβεια σε μελλοντικές επιχειρηματικές αναταράξεις.
Μόνο το τελευταίο δίμηνο (Οκτώβριος -Νοέμβριος) η πτώση στις πωλήσεις άγγιξε το 20%. Αναλυτικότερα το 2009, το μέγεθος της αγοράς ήταν 310 εκατ. ευρώ σε τιμές χονδρικής και σήμερα μόλις και μετά βίας αγγίζει τα 140 εκατ. ευρώ. Σε επίπεδο λιανικής, από την άλλη, εκτιμάται ότι η αγορά κυμαίνεται μεταξύ 400-450 εκατ. ευρώ.
Την ίδια στιγμή, φυσική απόρροια της κρίσης είναι και η εντονότερη στροφή των καταναλωτών σε προϊόντα δεύτερης ποιότητας. Πράγμα που σημαίνει ότι φέτος αν και θα διακινηθούν περισσότεροι όγκοι οι τζίροι που θα γίνουν θα είναι ίδιας ισχύος με αυτούς του 2013 (δηλαδή συνολικά 140 εκατ. ευρώ).
Η κατάσταση αυτή έχει προβληματίσει τα 3.500 καταστήματα που εμπορεύονται χρώματα αλλά κυρίως τα 1500 παραδοσιακά χρωματοπωλεία που στηρίζουν την πορεία τους σχεδόν στο σύνολό της μόνο στα συγκεκριμένα προϊόντα.
Πρατήρια βενζίνης
Σε δυσμενή κατάσταση εμφανίζεται να βρίσκεται και ο κλάδος των πετρελαιοειδών –συμπεριλαμβανομένης και της εμπορίας, όπως αποτυπώνει η βροχή λουκέτων στα πρατήρια βενζίνης. Από τα 8.500 πρατήρια που μετρούσε ο κλάδος προ κρίσης, σήμερα δεν ξεπερνά τα 4.800 πρατήρια, ενώ τουλάχιστον 500 νέα λουκέτα έρχονται το 2015.
Αναλυτικότερα, οι συνολικές πωλήσεις καυσίμων για την πενταετία 2009-2013 μειώθηκαν κατά 36,49%. Οι πωλήσεις Εσωτερικής Αγοράς κινήθηκαν με πτώση 41,59% ενώ οι πωλήσεις Διεθνούς Αγοράς με πτώση 23,92%.
Ειδικότερα στην εσωτερική Αγορά, οι Βενζίνες μειώθηκαν κατά 34,44% και το Πετρέλαιο Θέρμανσης μειώθηκε κατά 67,24%. To Πετρέλαιο Κίνησης μειώθηκε κατά 33,13%. Στο πετρέλαιο βέβαια το άγνωστο στοιχείο είναι η ποσότητα θέρμανσης που χρησιμοποιήθηκε παράνομα ως πετρέλαιο κίνησης. Οι πωλήσεις Μαζούτ μειώθηκαν κατά 41,97% ενώ οι πωλήσεις Υγραερίου σημειώνουν αύξηση κατά 38,07% λόγω της ανάπτυξης της υγραεριοκίνησης.
Στη διεθνή αγορά από την άλλη, τα αεροπορικά καύσιμα (Jet Fuels), ενώ παρουσιάζουν μικρή αύξηση περίπου 2% σε σχέση με το 2012, συνολικά στην πενταετία μειώθηκαν κατά 15,97%. Τα Ναυτιλιακά καύσιμα παρουσίασαν συνολική πτώση 26,10%. Πιο συγκεκριμένα, το Πετρέλαιο Ναυτιλίας μειώθηκε κατά 20,74% ενώ το Μαζούτ Ναυτιλίας παρουσίασε μείωση κατά 27,19%. Η συνολική μείωση στις πωλήσεις της Διεθνούς Αγοράς ήταν 23,92%.
Περίπτερα
Σχεδόν δύο δις. Ευρώ υπολογίζεται ότι έχει χάσει ο κλάδος των περιπτέρων τα έξι χρόνια του μνημονίου, που το μέγεθος τους το 2009 εκτιμούνταν στα 6 δις. Ευρώ περίπου με μεικτά κέρδη στα 500-700 εκατομμύρια ευρώ. Πηγές λένε ότι η αύξηση της φορολογίας στο βασικό τους προϊόν, δηλαδή στα καπνικά είδη σε συνδυασμό με την μειωμένη καταναλωτική ζήτηση έβαλε λουκέτο σε 5.000 περίπτερα. Μία αγορά που τις καλές εποχές (2008) μετρούσε περί τα 16.000 περίπτερα πανελλαδικά.
Αυτοκίνητο
Το αυτοκίνητο αναμφίβολα ανήκει στους κλάδους –όπως η οικοδομή που έχασε το 80% της αξίας της- που τα χρόνια του μνημονίου έπαθε ολοκληρωτική καταστροφή. Από τα 209.000 αυτοκίνητα που πουλήθηκαν το 2009, το 2013 έπεσαν στα 58.694 οχήματα. Το θετικό παραγόντων της αγοράς είναι ότι φέτος η αγορά θα κλείσει πάνω πλησιάζοντας τα 72.000 αυτοκίνητα. Τα τεκμήρια και τα αυξημένα τέλη κυκλοφορίας ισοπέδωσαν το εμπόριο των αυτοκινήτων, επομένως και τις εισπράξεις του Δημοσίου από τα τέλη ταξινόμησης των αυτοκινήτων. Οι εισπράξεις από τα τέλη ταξινόμησης έκαναν θεαματική «βουτιά».
Τα 473.000.000 ευρώ, που είχαν εισπραχθεί το 2009, μειώθηκαν στα 249.000.000 ευρώ το 2010 και στα 100.000.000 ευρώ το 2011. Πέρυσι οι εισπράξεις από τα τέλη ταξινόμησης ήταν μόλις 53.000.000 ευρώ. Η αγορά του αυτοκινήτου έχει χτυπηθεί ανεπανόρθωτα από την κρίση, καθώς μέσα σε τρία χρόνια έχουν χαθεί 30.000 θέσεις εργασίας, ενώ οι εναπομείνασες επιχειρήσεις καταγράφουν πτώση του τζίρου που φτάνει ακόμη και το 80% σε σχέση με τρία χρόνια νωρίτερα.
Ίδιες συνέπειες, δηλαδή αρνητικού δημοσιονομικού ισοζυγίου, είχε ο φόρος πολυτελείας, ο οποίος επιβλήθηκε σε αυτοκίνητα, σκάφη αναψυχής, πολυτελή αντικείμενα. Προϋπολογίστηκε να αποφέρει έσοδα 70.000.000 ευρώ και κατέληξε να αποδίδει μόνο 2.200.000 ευρώ ετησίως.
Σούπερ μάρκετ
Τρία δις. Ευρώ έχασε τα χρόνια του μνημονίου ο κλάδος του οργανωμένου λιανεμπορίου, ο οποίος και το 2014 αναμένεται να κλείσει με αρνητικό πρόσημο. Αυτό σημαίνει ότι από τα 11,5 δις. Ευρώ μόλις και μετά βίας πιάνει τα 8,5 δις. Ευρώ. Παράγοντας μας είπε ότι πλέον το ρητό το τρόφιμο είναι ανθεκτικό στην κρίση δεν υφίσταται, ενώ η αγορά συνεχίζει να κινείται επειδή υπάρχουν οι προσφορές, τα εκπτωτικά κουπόνια και βεβαίως τα είδη ιδιωτικής ετικέτας που είναι τα μόνα που αυξάνουν τις πωλήσεις τους σε ποσοστό άνω του 30%.
Ένδυμα-Καλλυντικά
Στο 20% υπολογίζονται οι απώλειες στον όγκο των πωληθέντων για το ρούχο από το 2009 μέχρι και το 2014. Γεγονός που σε επίπεδο πωλήσεων σημαίνει ότι από τα 15 δισ. ευρώ έπεσε στα 12 δισ. ευρώ. Όπως όλα δείχνουν, η αγορά της ένδυσης θα κλείσει φέτος με μια οριακή αύξηση συγκριτικά με πέρυσι, της τάξεως του 2%.
Εντωμεταξύ από 1,2 δισ. ευρώ που ξόδευε για την περιποίησή του το 2009, ο Έλληνας και η Ελληνίδα σήμερα η αγορά στα 800 εκατ. ευρώ.
Έπιπλα
Πάνω από το 70% είναι οι απώλειες για τον κλάδο του επίπλου και των ειδών οικιακής χρήσης. Επιχειρηματίας του χώρου αναφέρει ότι, από 2,8 δισ. ευρώ το 2009, σήμερα η σχετική αγορά δεν υπερβαίνει τα 800.000 ευρώ.