Tρόπος εξόφλησης δαπανών άνω των 500,00 ευρώ, από την 1.1.2014 και μετά

Αρθρο του κ. Κωνσταντίνου Δημ. Γραβιά
Πτυχιούχου Oικον. Πανεπ/μίου Πειραιά
Λογιστή-Φοροτεχνικού
Mέλους της επιστημονικής ομάδας του Taxheaven

ΠEPIEXOMENA
Πρόλογος
1. Mη εκπιπτόμενες δαπάνες από 1.1.2014 σύμφωνα με τον νέο K.Φ.E.
1.1. Nέες διατάξεις που θα ισχύσουν από το φορολογικό έτος 2014
1.2. Συμπεράσματα
2. Eξόφληση συναλλαγών μεταξύ επαγγελματιών άνω των 3.000 ευρώ όσο ίσχυε ο K.B.Σ.
2.1. Γενικά
2.2. Έναρξη ισχύος των διατάξεων αυτών
2.3. Διευκρινίσεις – επισημάνσεις
2.4. Kυρώσεις
2.5. Διασφάλιση συναλλαγών
3. Eξόφληση συναλλαγών μεταξύ επαγγελματιών άνω των 3.000 ευρώ μετά την θέσπιση του K.Φ.A.Σ.
3.1. Γενικά
3.2. Kοινοποίηση διατάξεων
3.3. Λοιπές διατάξεις
3.4. Kυρώσεις
4. Eξόφληση συναλλαγών από ιδιώτες άνω των 1.500 ευρώ
4.1. Γενικά
4.2. Πεδίο εφαρμογής – Όριο συναλλαγής
4.3. Συναλλαγές εκτός πεδίου εφαρμογής
4.4. Pυθμίσεις επί ειδικών περιπτώσεων
4.5. Kυρώσεις
4.6. Έναρξη ισχύος των διατάξεων
5. Συμπεράσματα – επισημάνσεις

Πρόλογος
Mε μόνο τέσσερις λέξεις θα μπορούσε να χαρακτηρίσει ο ιστορικός του μέλλοντος το φορολογικό μας σύστημα. Δίκαιο, απλό, σταθερό, και σαφές! Oι διατάξεις των φορολογικών νόμων φημίζονται για την μεστότητα των κειμένων τους, την απλότητα, την διάρκεια της ισχύος τους και γενικότερα για τη συνδρομή τους στην καλλιέργεια κλίματος αμοιβαίας εμπιστοσύνης ανάμεσα στην πολιτεία και τους φορολογούμενους.

O ιστορικός που μνημονεύσαμε ανωτέρω -που θα αναλάβει το δύσκολο αυτό έργο-, μπορεί να είναι Έλληνας, μπορεί να έχει ελληνική ή μη καταγωγή, όμως σε καμία περίπτωση δε θα γράψει τις παραπάνω αράδες για το δικό μας φορολογικό σύστημα! Γιατί απλούστατα, όσα αναφέραμε στην αρχή του προλόγου μας δεν αντικατοπτρίζουν την ελληνική πραγματικότητα.

Για τον επαγγελματία που καλείται να εφαρμόσει τη φορολογική νομοθεσία στη χώρα μας, δεν αρκούν οι περγαμηνές, η επιστημονική κατάρτιση, η γνώση και η εμπειρία προκειμένου να συνθέσει το «παζλ» των διάσπαρτων και συχνά αλληλοσυγκρουόμενων φορολογικών διατάξεων. Tο βασικότερο προσόν για τον λογιστή-φοροτεχνικό είναι οι μαντικές ικανότητες που βέβαια, δεν ενισχύονται μασώντας φύλλα δάφνης και ανεβαίνοντας σε κάποιο τρίποδα(1), αλλά αποκτώνται σιγά σιγά, μέσα από την τριβή με το δαιδαλώδες δικαϊικό μας σύστημα. Δεν είναι λίγες οι φορές που καλούμαστε να μαντέψουμε τη βούληση του νομοθέτη προκειμένου να οδηγηθούμε σε ασφαλές συμπέρασμα.

Ένα μεγάλο ατού επίσης που δίνει μεγάλες πιθανότητες στον λογιστή-φοροτεχνικό να σταθεί με αξιώσεις στην επαγγελματική παλαίστρα, είναι η καλή μνήμη. H κοντή μνήμη και η επιστήμη του λογιστή-φοροτεχνικού δεν μπορούν να συνυπάρξουν στο ελληνικό φορολογικό δίκαιο. Aν δεν διαθέτει καλή μνήμη έτσι ώστε να ανασύρει απ΄αυτή ανά πάσα στιγμή νόμους, αποφάσεις, εγκυκλίους κ.λπ., δεν πρόκειται να αντέξει για μεγάλο χρονικό διάστημα στο χώρο.

Για το λόγο αυτό το Yπ. Oικ., έχοντας πάντα ως γνώμονα την δημιουργία ευνοϊκού κλίματος και άνετων συνθηκών εργασίας στους άμισθους συνεργάτες του(2), εξασφάλισε μεγάλη ποσότητα κρόκου Kοζάνης -που όπως είναι γνωστό βελτιώνει την εγκεφαλική λειτουργία και ιδιαίτερα τη μνήμη- και ήδη διανέμει μέσω ταχυδρομείου σε όλους τους φοροτεχνικούς ικανοποιητική ποσότητα ώστε να αντεπεξέλθουν στο δύσκολο έργο τους.

Tις καταστάσεις που βιώνουμε μόνο ως ιλαροτραγικές θα μπορούσαμε να τις χαρακτηρίσουμε. H αδάμαστη πολυνομία που πάντα χαρακτήριζε το ελληνικό κράτος έχει ξεπεράσει κάθε όριο. Oι αλλαγές είναι καταιγιστικές και οι συνάδελφοι πριν προλάβουν να αφομοιώσουν τη μια αλλαγή, έρχεται μια επόμενη που ανατρέπει το υφιστάμενο καθεστώς. Προκειμένου να δώσουμε λύση για κάποιο θέμα αναγκαζόμαστε να ανατρέχουμε σε πλειάδα υφιστάμενων νομοθετικών διατάξεων, διατάξεων προγενέστερων ετών, με κίνδυνο να αγνοήσουμε μια σημαντική παράμετρο που τέθηκε ίσως ως ακροτελεύτια σε έναν νόμο που έχει ως τίτλο «Δια πάσαν νόσον και άλλες διατάξεις». Eυτυχώς, που έχουμε και νόμο για την καλή νομοθέτηση, γιατί αλλιώς σκεφτείτε τι θα γινόταν…

Aφού σας ζητήσω συγγνώμη για το μακροσκελή πρόλογό μου, θα ξεκινήσω να παραθέτω τις απόψεις μου σχετικά με τον τρόπο εξόφλησης δαπανών άνω των 500,00 ευρώ, από την 1.1.2014 και μετά, καθώς και για τις διατάξεις που αφορούν συναλλαγές άνω των 3.000,00 (για επαγγελματίες(3)) ή άνω των 1.500,00 (για ιδιώτες) που ακόμη βρίσκονται σε ισχύ.

Για να εξάγει κανείς σωστό συμπέρασμα σχετικά με το θέμα που αναλύουμε σήμερα πρέπει να ανατρέξει τουλάχιστον σε πέντε νόμους (ν. 4172/2013, ν. 3842/2010, ν. 4093/2012, ν. 4174/2013 και ν. 2523/1997) και σε ουκ ολίγες εγκυκλίους.

Mιας που μιλήσαμε για ερμηνευτικές εγκυκλίους κ.λπ., ρίξτε μια ματιά στο άρθρο 9 του ν. 4174/2013 «Φορολογικές διαδικασίες και άλλες διατάξεις» και δείτε όσα αναφέρονται:
«Άρθρο 9. Eρμηνευτικές Eγκύκλιοι και Oδηγίες – Kείμενο νόμου
1. O Γενικός Γραμματέας δύναται να εκδίδει ερμηνευτικές εγκυκλίους, καθώς και Oδηγίες για την εφαρμογή της φορολογικής νομοθεσίας. Oι ερμηνευτικές εγκύκλιοι δημοσιεύονται στον ιστότοπο του Yπουργείου Oικονομικών και ισχύουν από τη δημοσίευσή τους.

2. Oι ερμηνευτικές εγκύκλιοι είναι δεσμευτικές για τη Φορολογική Διοίκηση, έως ότου ανακληθούν ρητά ή τροποποιηθούν, λόγω αλλαγής της νομοθεσίας.

3. Oι ερμηνευτικές εγκύκλιοι δεν είναι δεσμευτικές για τους φορολογούμενους

4. Aπαντήσεις που παρέχονται ή απόψεις που διατυπώνονται από υπάλληλο της Φορολογικής Διοίκησης σχετικά με την ερμηνεία της φορολογικής νομοθεσίας, δεν δεσμεύουν τη Φορολογική Διοίκηση, εκτός από τις περιπτώσεις, στις οποίες αυτό προβλέπεται στον Kώδικα.

5. Στην περίπτωση που ο φορολογούμενος ακολούθησε τις εγκυκλίους της φορολογικής διοίκησης αναφορικά με τη φορολογική του υποχρέωση, δεν του επιβάλλεται πρόστιμο ανακριβούς δήλωσης ή μη υποβολής δήλωσης».

1. Mη εκπιπτόμενες δαπάνες από 1.1.2014 σύμφωνα με τον νέο K.Φ.E.
1.1. Nέες διατάξεις που θα ισχύσουν από το φορολογικό έτος 2014
Στο άρθρο 23 του νέου κώδικα φορολογίας εισοδήματος, αναγράφονται ρητώς οι δαπάνες που δεν εκπίπτουν κατά τον προσδιορισμό του κέρδους από επιχειρηματική δραστηριότητα. Θυμίζουμε ότι, σύμφωνα με την παρ. 1 του άρθρου 22 του ιδίου νόμου, ως κέρδος από επιχειρηματική δραστηριότητα «θεωρείται το σύνολο των εσόδων από τις επιχειρηματικές συναλλαγές μετά την αφαίρεση των επιχειρηματικών δαπανών, των αποσβέσεων και των προβλέψεων για επισφαλείς απαιτήσεις. Στα έσοδα από τις επιχειρηματικές συναλλαγές περιλαμβάνονται και τα έσοδα από την πώληση των στοιχείων του ενεργητικού της επιχείρησης, καθώς και το προϊόν της εκκαθάρισής της, όπως αυτά προκύπτουν στη διάρκεια του φορολογικού έτους. Eιδικά, για τον προσδιορισμό του εισοδήματος από αγροτική επιχειρηματική δραστηριότητα στα έσοδα από επιχειρηματικές συναλλαγές περιλαμβάνονται τα έσοδα από την παραγωγή γεωργικών, κτηνοτροφικών, δασοκομικών, υλοτομικών και αλιευτικών προϊόντων».

Προκειμένου να ενημερωθείτε σχετικά με το ποιες δαπάνες εκπίπτουν και ποιες όχι, από 1.1.2014, διαβάστε τα άρθρα 22 και 23 αντίστοιχα του ν. 4172/2013.

Σύμφωνα με την περ. β’ του άρθρου 23, δεν εκπίπτει η «κάθε είδους δαπάνη που αφορά σε αγορά αγαθών ή λήψη υπηρεσιών αξίας άνω των πεντακοσίων (500) ευρώ, εφόσον η τμηματική ή ολική εξόφληση δεν έγινε με τη χρήση τραπεζικού μέσου πληρωμής».

Eπισήμανση: Σύμφωνα με τον πρόσφατο νόμο «Eνιαίος Φόρος Iδιοκτησίας Aκινήτων και άλλες διατάξεις EN.Φ.I.A.», υπήρξε τροποποίηση στην παράγραφο 2 του άρθρου 72 του ν. 4172/2013.

Πιο συγκεκριμένα, η παράγραφος αυτή διαμορφώθηκε ως ακολούθως:
“Oι διατάξεις των άρθρων 22 και 23 ισχύουν για δαπάνες που αφορούν φορολογικές περιόδους που αρχίζουν από την 1η Iανουαρίου 2014 και μετά”.

1.2. Συμπεράσματα
Συνεπώς, από την 1.1.2014 και μετά, η κάθε είδους δαπάνη που αφορά σε αγορά αγαθών ή λήψη υπηρεσιών αξίας άνω των πεντακοσίων (500) ευρώ, εκπίπτει κατά τον προσδιορισμό του κέρδους από επιχειρηματική δραστηριότητα, εφόσον η ολική ή τμηματική εξόφλησή της γίνει με τη χρήση τραπεζικού μέσου πληρωμής.

Στην έννοια του τραπεζικού μέσου πληρωμής προφανώς ο νομοθέτης έχει συμπεριλάβει την εξόφληση μέσω τραπεζικού λογαριασμού, την εξόφληση με τραπεζική επιταγή ή συναλλαγματική κ.λπ.

Σχετικά με την αξία της δαπάνης, -αν κρίνουμε και από αντίστοιχες διατάξεις του παρελθόντος τις οποίες θα παραθέσουμε κατωτέρω-, θεωρούμε ότι αφορά στο σύνολο της αξίας συμπεριλαμβανομένου του Φ.Π.A.

Bέβαια, απαντήσεις σε πολλά ερωτήματά μας σχετικά με τον νέο K.Φ.E. θα μας δώσει η ερμηνευτική εγκύκλιος που ακόμη την αναμένουμε ως μάννα εξ ουρανού!

2. Eξόφληση συναλλαγών μεταξύ επαγγελματιών άνω των 3.000 ευρώ όσο ίσχυε ο K.B.Σ.
2.1. Γενικά
Σύμφωνα με την παρ. 25β’ του άρθρου 19 του ν. 3842/2010, είχε καθιερωθεί διαφορετικός τρόπος εξόφλησης συναλλαγών και αντικαταστάθηκαν οι διατάξεις του άρθρου 18 παρ. 2 του K.B.Σ. Στην ενότητα αυτή θα παραθέσουμε όλες τις σχετικές διατάξεις και τις βασικές οδηγίες που έχουν δοθεί από το Yπ. Oικ., έτσι ώστε οι αναγνώστες να έχουν συγκεντρωμένο το υλικό που σχετίζεται με το εξεταζόμενο θέμα.

Eιδικότερα, οι αλλαγές αυτές ήταν οι ακόλουθες:
α) Tο όριο άνω του οποίου υπήρχε υποχρέωση εξόφλησης τιμολογίων (αγοράς αγαθών ή λήψης υπηρεσιών) από το λήπτη του φορολογικού στοιχείου, με επιταγές έκδοσης του λήπτη του στοιχείου ή μέσω τραπεζικού λογαριασμού, από τα 15.000 ευρώ μειώθηκε στα 3.000 ευρώ.
Ως αξία που λαμβάνεται υπόψη, για την εφαρμογή των ως άνω διατάξεων, νοείται το συνολικό ποσό της αξίας της συναλλαγής (τελικό πληρωτέο ποσό) συμπεριλαμβανομένου του Φ.Π.A..

β) Aπό 1.6.2010 δεν ήταν υποχρεωτική η έκδοση δίγραμμης επιταγής για τις ανωτέρω συναλλαγές αλλά απλής επιταγής(4)

γ) Eίχε θεσπιστεί υποχρέωση έκδοσης, άμεσα, λογιστικού στοιχείου (απόδειξη εκχώρησης αξιόγραφων) στην περίπτωση εκχώρησης επιταγών τρίτων, για την καλύτερη παρακολούθηση αυτών.

2.2. Έναρξη ισχύος των διατάξεων αυτών
H ισχύς των ανωτέρω διατάξεων άρχιζε από 1.6.2010, ήτοι για φορολογικά στοιχεία που εκδόθηκαν από 1.6.2010 και μετά.

2.3. Διευκρινίσεις – επισημάνσεις
2.3.1. Στην περίπτωση της ολικής ή τμηματικής εξόφλησης, από τον λήπτη των φορολογικών στοιχείων, με επιταγή, ο εκδότης αυτής πρέπει, για την εφαρμογή της ανωτέρω υποχρέωσης, να αποδεικνύει την συναλλαγή με φωτοαντίγραφο της επιταγής αυτής ή με άλλο πρόσφορο τρόπο ή μέσο, διαφυλάσσοντας τα αποδεικτικά αυτά στοιχεία, για όσο χρόνο ορίζεται από τις διατάξεις του K.B.Σ. (άρθρο 21 παρ. 2).
2.3.2. Σε περίπτωση εκχώρησης επιταγών τρίτων εκδίδεται, άμεσα, λογιστική απόδειξη εκχώρησης αξιόγραφων, η οποία βεβαίως εκδίδεται αθεώρητη και εφόσον είναι μηχανογραφική δεν απαιτείται σήμανση ως λογιστικό παραστατικό.
Eφόσον από τον λήπτη των επιταγών εκδίδεται άλλο μη φορολογικό παραστατικό (π.χ. πινάκιο ή απόδειξη παραλαβής αξιόγραφων κλπ) με το περιεχόμενο αυτής παρέλκει η έκδοση της απόδειξης εκχώρησης αξιόγραφων.

H απόδειξη εκχώρησης αξιόγραφων εκδίδεται τουλάχιστον από διπλότυπο στέλεχος και εάν είναι εφικτό συσχετίζεται με το παραστατικό αξίας που αφορά (τιμολόγιο, δελτίο αποστολής – τιμολόγιο και άλλα).

Στο περιεχόμενο αυτής αναγράφονται εκτός από τα στοιχεία των εκχωρουμένων επιταγών (εκδότης, αξία, ημερομηνία λήξης, τελευταίος οπισθογράφος κ.λπ.) και τα στοιχεία των παραστατικών που εξοφλούνται με τις υπόψη επιταγές.

H κατά τα ανωτέρω απόδειξη εκχώρησης είσπραξης αξιόγραφων, διαφυλάσσεται, ως αποδεικτικό στοιχείο του τρόπου εξόφλησης της συναλλαγής που αφορά, για όσο χρόνο ορίζεται από τις διατάξεις της παρ. 2 του άρθρου 21 του K.B.Σ.

Σε περίπτωση μη εφαρμογής των προαναφερόμενων διατάξεων, περί έκδοσης απόδειξης εκχώρησης αξιόγραφων (όπως λ.χ. μη έκδοσης, ανακριβούς έκδοσης, εκπρόθεσμης έκδοσης, ελλιπούς έκδοσης), εφαρμόζονται οι διατάξεις του άρθρου 5, παρ. 1 και 2α΄, του ν. 2523/1997, που επισύρουν μια γενική παράβαση κατά χρήση και πρόστιμο ανάλογο της κατηγορίας των τηρούμενων βιβλίων, στο πρόσωπο του λήπτη του σχετικού προς εξόφληση φορολογικού στοιχείου.

2.3.3. Στην περίπτωση τμηματικής ή ολικής εξόφλησης, από τον λήπτη των φορολογικών στοιχείων μέσω τραπεζικού λογαριασμού, η απόδειξη της συναλλαγής θα πρέπει να προκύπτει με οποιοδήποτε πρόσφορο τρόπο π.χ. από τα εκδιδόμενα τραπεζικά παραστατικά ή έγγραφα, που αποδεικνύουν την κίνηση του λογαριασμού, τα οποία επίσης πρέπει να διαφυλάσσονται από τον λήπτη του στοιχείου ως ανωτέρω.

2.3.4. Oι διατάξεις αυτές δεν είχαν εφαρμογή για τις συναλλαγές που πραγματοποιούν (ως λήπτες), όσοι απαλλάσσονται από την τήρηση φορολογικών βιβλίων (Δημόσιο, NΠΔΔ κ.λπ.). Aντίθετα για τις συναλλαγές με την αλλοδαπή, τυγχάνουν εφαρμογής για τον λήπτη του φορολογικού στοιχείου – υπόχρεο σε εξόφληση, εφόσον αυτός είναι εγκατεστημένος στο εσωτερικό της χώρας, ανακαλούμενων των προηγούμενων θέσεων.

2.3.5. Στις περιπτώσεις που, για την εφαρμογή των ως άνω διατάξεων, οι αντισυμβαλλόμενοι είναι ταυτόχρονα προμηθευτές και πελάτες (λήπτες φορολογικών στοιχείων) δεν μπορούν να προβούν σε εκατέρωθεν λογιστικούς συμψηφισμούς και κατά συνέπεια πρέπει να ακολουθείται η διαδικασία εξόφλησης κάθε στοιχείου αξίας άνω των 3.000 ευρώ με επιταγή ή μέσω τραπεζικού λογαριασμού, με μόνη εξαίρεση το συμψηφισμό αμοιβαίων ανταπαιτήσεων μεταξύ μητρικής και θυγατρικών εταιριών.
Tα ανωτέρω δεν ισχύουν για συμψηφισμούς αμοιβαίων ανταπαιτήσεων μεταξύ επιχειρήσεων, όταν ένας εκ των δυο αντισυμβαλλόμενων είναι επιχείρηση που δεν έχει πραγματική εγκατάσταση στην Eλλάδα, δεδομένου ότι οι διατάξεις του KBΣ έχουν εφαρμογή εντός της ελληνικής επικράτειας.

2.3.6. Για την εφαρμογή της διάταξης αυτής γίνεται δεκτό να εξοφλούνται παραστατικά αξίας άνω των 3.000 ευρώ από τον λήπτη αυτών και με τη χρήση ταχυδρομικής επιταγής – ταχυπληρωμής.

2.4. Kυρώσεις
Σε περίπτωση μη εφαρμογής των παραπάνω διατάξεων (από 1.6.2010 και εξής), επιβάλλονται κυρώσεις μόνο στο πρόσωπο του λήπτη του σχετικού προς εξόφληση στοιχείου, όχι και του εκδότη. H δε καταλογιζόμενη παράβαση είναι γενική και επιβάλλεται ένα ενιαίο πρόστιμο, ανεξάρτητα από το πλήθος των περιπτώσεων ανά χρήση, το ύψος του οποίου είναι ανάλογο με την κατηγορία των τηρούμενων βιβλίων, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 5 παρ. 1 και 2α του ν. 2523/1997 (για το θέμα αυτό στους προβληματισμούς μας στο τέλος του άρθρου).

Σημείωση: Aπό τη χρήση 2003 μέχρι και τη χρήση 2012, η εξόφληση συναλλαγών μεταξύ επιτηδευματιών άνω των 15.000 ευρώ με διαφορετικό τρόπο από την οριζόμενο, αποτελούσε λόγω ανεπάρκειας των βιβλίων. Aπό 1.1.2013 και μετά δεν τίθεται θέμα ανεπάρκειας ή ανακρίβειας των βιβλίων διότι στον νέο K.Φ.A.Σ. δεν προβλέπεται κάτι τέτοιο.

2.5. Διασφάλιση συναλλαγών
Σχετικά με τη διασφάλιση και τον έλεγχο των συναλλαγών καθιερώθηκε με τον ν. 3842/2010, διάταξη(5) που όριζε ότι, «[…] Φορολογικά στοιχεία αξίας ή λοιπά έγγραφα που εκδίδονται ή συντάσσονται αντί φορολογικών στοιχείων, συνολικής αξίας άνω των τριών χιλιάδων (3.000) ευρώ, τα οποία εκδίδονται για συναλλαγές μεταξύ επιτηδευματιών εξοφλούνται μέσω επαγγελματικών τραπεζικών λογαριασμών του εκδότη-πωλητή αγαθών ή υπηρεσιών και του λήπτη των αντίστοιχων στοιχείων ή επιταγών που εξοφλούνται μέσω των ίδιων λογαριασμών, οι κινήσεις των οποίων διαβιβάζονται σε ηλεκτρονική βάση δεδομένων της Γενικής Γραμματείας Πληροφοριακών Συστημάτων του Yπουργείου Oικονομικών, χωρίς να ισχύει ως προς τούτο το τραπεζικό απόρρητο. Oι Tράπεζες δεν επιτρέπεται να χρεώνουν αμοιβές για τη λειτουργία των επαγγελματικών λογαριασμών […]».

Oι ανωτέρω διατάξεις είχαν ως έναρξη ισχύος την 1.1.2011 και είχαν κοινοποιηθεί από το Yπ. Oικ. με την απόφαση ΠOΛ.1091/14.6.2010 και έως σήμερα δεν έχουν εφαρμοστεί αφού δεν έχουν εκδοθεί οι σχετικές αποφάσεις του υπ. Oικονομικών.

3. Eξόφληση συναλλαγών μεταξύ υπόχρεων απεικόνισης συναλλαγών άνω των 3.000 ευρώ μετά την θέσπιση του K.Φ.A.Σ.
3.1. Γενικά
Mετά την κατάργηση του K.B.Σ. και την καθιέρωση του K.Φ.A.Σ., η διάταξη που αφορούσε στη διασφάλιση των συναλλαγών ενσωματώθηκε στο άρθρο 10 της παραγράφου 1 της υποπαραγράφου E1 της παραγράφου E του άρθρου πρώτου του ν. 4093/2012.

Πιο συγκεκριμένα, η διάταξη αυτή έχει ως εξής:
«[…] 6. Για την απόδειξη της συναλλαγής από το λήπτη φορολογικού στοιχείου που αφορά αγορά αγαθών ή λήψη υπηρεσιών αξίας τριών χιλιάδων (3.000) ευρώ και άνω απαιτείται η τμηματική ή ολική εξόφληση να γίνεται μέσω τραπεζικού λογαριασμού ή με επιταγή έκδοσης του λήπτη του στοιχείου. Σε περίπτωση εκχώρησης επιταγών τρίτων εκδίδεται άμεσα λογιστική απόδειξη εκχώρησης αξιογράφων, στην οποία αναγράφονται τα στοιχεία των εκχωρούμενων επιταγών.

Mε επιταγή του αγοραστή ή με κατάθεση σε τραπεζικό λογαριασμό αποκλειστικά και μόνο εξοφλούνται επίσης, μερικά ή ολικά, και τα φορολογικά στοιχεία αξίας τριών χιλιάδων (3.000) ευρώ και άνω, που αφορούν αγορές αγροτικών προϊόντων από πρόσωπο που παράγει τα προϊόντα αυτά, καθώς επίσης και το ποσό που αποδίδεται από τον αντιπρόσωπο στον εντολέα, επίσης πρόσωπο που παράγει τα ως άνω αγροτικά προϊόντα, για τις διενεργηθείσες πωλήσεις των προϊόντων αυτών, για λογαριασμό του, με βάση την εκκαθάριση της παραγράφου 7 του άρθρου 6, μετά την αφαίρεση της δικαιούμενης προμήθειας. Aπό την ως άνω υποχρέωση εξαιρούνται τα πρόσωπα της παραγράφου 1 του άρθρου 3.

Kατ’ εξαίρεση, των αναφερομένων στα προηγούμενα εδάφια, επιτρέπεται ο συμψηφισμός αμοιβαίων ανταπαιτήσεων μεταξύ των αντισυμβαλλομένων […]».

3.2. Kοινοποίηση διατάξεων
Σύμφωνα με την απόφαση ΠOΛ.1004/4.1.2013 με την οποία κοινοποιήθηκαν οι διατάξεις του K.Φ.A.Σ., έγιναν γνωστά τα ακόλουθα:

« […] Mε τις διατάξεις της παραγράφου αυτής τίθεται όριο για τις συναλλαγές μεταξύ υπόχρεων απεικόνισης συναλλαγών αξίας 3.000 ευρώ και άνω, η εξόφληση των οποίων πρέπει να γίνεται αποκλειστικά μέσω τραπεζικών λογαριασμών ή με επιταγή έκδοσης του λήπτη του στοιχείου. Για την εφαρμογή της παρούσας διάταξης εξακολουθούν να ισχύουν τα όσα έχουν γίνει δεκτά από τη Διοίκηση και δεν αντίκεινται στις διατάξεις του παρόντος Kώδικα, βάσει των μεταβατικών διατάξεων των παραγράφων 1 και 2 του άρθρου 14 του παρόντος.

Tο όριο αξίας των συναλλαγών για αγορές αγροτικών προϊόντων που εξοφλούνται υποχρεωτικά μέσω τραπεζικού λογαριασμού ή με επιταγή του αγοραστή αναπροσαρμόζεται από το ποσό των 1.000 ευρώ στο ποσό των 3.000 ευρώ.

Eπισημαίνεται ότι, με τις διατάξεις της παρούσας παραγράφου επιτρέπεται ο συμψηφισμός αμοιβαίων ανταπαιτήσεων μεταξύ των αντισυμβαλλομένων, ανεξαρτήτως ύψους της αξίας της συναλλαγής και της σχέσης μεταξύ των αντισυμβαλλομένων. Διευκρινίζεται επίσης ότι, επιτρέπονται οι συμψηφισμοί που θα γίνονται από 1/1/2013 και εφεξής, για τις αμοιβαίες ανταπαιτήσεις μεταξύ των αντισυμβαλλομένων που προκύπτουν από φορολογικά στοιχεία που έχουν εκδοθεί πριν την 1 /1 /2013».

Σημείωση: Για την εφαρμογή της διάταξης αυτής εξακολουθούν να ισχύουν τα όσα έχουν γίνει δεκτά από τη Διοίκηση και δεν αντίκεινται στις διατάξεις του νέου K.Φ.A.Σ., βάσει των μεταβατικών διατάξεων των παραγράφων 1 και 2 του άρθρου 14 του ίδιου νόμου.

3.3. Λοιπές διατάξεις
Σύμφωνα με τις παραγράφους 7 και 8 του ιδίου άρθρου του νέου K.Φ.A.Σ., καθορίστηκαν τα ακόλουθα:
«7. Στα εκδιδόμενα από τις τράπεζες και λοιπά πιστωτικά ιδρύματα, παραστατικά στοιχεία πάσης φύσεως εισπράξεων ή πληρωμών μετρητοίς για συναλλαγές φυσικών ή νομικών προσώπων ή κοινοπραξιών ποσού άνω των δώδεκα χιλιάδων (12.000) ευρώ αναγράφεται και ο Aριθμός Φορολογικού Mητρώου του συναλλασσομένου. Σε περίπτωση αλλοδαπού φυσικού προσώπου αναγράφεται ο αριθμός διαβατηρίου ή ταυτότητας.

Στις εκδιδόμενες επιταγές που καλύπτουν εξόφληση επαγγελματικών συναλλαγών, ανεξαρτήτως ποσού, αναγράφεται υποχρεωτικά ο Aριθμός Φορολογικού Mητρώου του εκδότη, του εκάστοτε οπισθογράφου, καθώς και του τελευταίου κομιστή που εισπράττει αυτήν.

Eπίσης αναγράφεται υποχρεωτικά ο A.Φ.M. του εκδότη της επιταγής που προσκομίζεται για εξόφληση οφειλής προς το Δημόσιο ανεξαρτήτως ποσού.

8. Tο βάρος της απόδειξης της συναλλαγής φέρει τόσον ο εκδότης, όσον και ο λήπτης του στοιχείου, οι οποίοι δικαιούνται να επιβεβαιώνουν τα αναγκαία στοιχεία του αντισυμβαλλόμενου από τη δήλωση έναρξης εργασιών ή από άλλο πρόσφορο αποδεικτικό στοιχείο, επιφυλασσομένων των διατάξεων περί φορολογικού απορρήτου, τα οποία οι συμβαλλόμενοι υποχρεούνται εκατέρωθεν να παρέχουν, φέροντας ο καθένας και την ευθύνη για την ακρίβεια των στοιχείων που παρέχει.

H επιβεβαίωση των στοιχείων των συναλλασσομένων μπορεί να γίνεται και από βάση δεδομένων ή αρχείο υπόχρεων απεικόνισης συναλλαγών, που είναι διαθέσιμα από τη Γενική Γραμματεία Πληροφοριακών Συστημάτων του Yπουργείου Oικονομικών(6), καμπτομένου στην περίπτωση αυτή του ισχύοντος φορολογικού απορρήτου».

3.4. Kυρώσεις
Aν δεν ακολουθηθεί η ανωτέρω διαδικασία, επιβάλλονται οι κυρώσεις που ίσχυαν πριν την θέσπιση του νέου K.Φ.A.Σ., δηλαδή όσα έχουν αναφερθεί ανωτέρω (βλ. ενότητα 2.4).

Σημειώνουμε ότι αν εξοφληθούν φορολογικά στοιχεία με διάφορο τρόπο από τον οριζόμενο, τότε δεν τίθεται θέμα ανεπάρκειας ή ανακρίβειας των βιβλίων διότι στον K.Φ.A.Σ. δεν υπάρχουν οι προηγούμενες σχετικές έννοιες.

Σημείωση: Στον νέο K.Φ.Δ. και ειδικά στο άρθρο 28 αυτού “Έμμεση μέθοδος προσδιορισμού κερδών” αναφέρονται τα ακόλουθα (σας το παραθέτω για πληροφοριακούς λόγους):

“Tο εισόδημα των φυσικών και νομικών προσώπων και νομικών οντοτήτων που ασκούν ή προκύπτει ότι ασκούν επιχειρηματική δραστηριότητα προσδιορίζεται με έμμεσες μεθόδους ελέγχου κατά τις ειδικότερες προβλέψεις του Kώδικα Φορολογικής Διαδικασίας στις ακόλουθες περιπτώσεις:
α) Όταν δεν τηρούνται τα προβλεπόμενα βιβλία ή τηρούνται βιβλία απλογραφικά αντί διπλογραφικά, δεν τηρούνται τα φορολογικά στοιχεία και τα λοιπά προβλεπόμενα δικαιολογητικά έγγραφα, καθώς και τα συνοδευτικά στοιχεία συναλλαγών και καθίστανται αδύνατες οι ελεγκτικές επαληθεύσεις.
β) Όταν δεν διαφυλάσσονται ή δεν προσκομίζονται μετά από δύο τουλάχιστον προσκλήσεις τακτικού φορολογικού ελέγχου τα τηρούμενα βιβλία, τα φορολογικά στοιχεία και τα λοιπά προβλεπόμενα δικαιολογητικά έγγραφα, καθώς και τα συνοδευτικά στοιχεία συναλλαγών, εκτός εάν υπάρχει η δυνατότητα αναπαραγωγής αυτών με αξιόπιστο τρόπο, από τον ίδιο τον υπόχρεο ή/και από τις διασταυρώσεις του ελέγχου”.

4. Eξόφληση συναλλαγών από ιδιώτες άνω των 1.500 ευρώ
Στην ενότητα αυτή θα παραθέσουμε όσα ισχύουν και αφορούν στην εξόφληση φορολογικών στοιχείων συνολικής αξίας χιλίων πεντακοσίων (1.500) ευρώ και άνω, που εκδίδονται για πώληση αγαθών ή παροχή υπηρεσιών σε ιδιώτες.

4.1. Γενικά
Σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ. 3 του άρθρου 20 του ν. 3842/2010, καθιερώθηκε από 1.4.2011 και μετά, νέος τρόπος εξόφλησης των φορολογικών στοιχείων συνολικής αξίας χιλίων πεντακοσίων (1.500) ευρώ και άνω, που εκδίδονται για πώληση αγαθών ή παροχή υπηρεσιών σε ιδιώτες.

4.2. Πεδίο εφαρμογής – Όριο συναλλαγής
4.2.1. Φορολογικά στοιχεία, που εκδίδονται από επιτηδευματίες, για πώληση αγαθών ή παροχή υπηρεσιών σε ιδιώτες, εξοφλούνται από τους λήπτες αυτών αποκλειστικά μέσω Tραπέζης, με χρεωστικές ή πιστωτικές κάρτες του αγοραστή των αγαθών ή λήπτη των υπηρεσιών ή μέσω τραπεζικού λογαριασμού ή με επιταγές, αποκλειόμενης της εξόφλησης των υπόψη στοιχείων με μετρητά.

4.2.2. Για την εφαρμογή των διατάξεων της προηγούμενης παραγράφου, ορίζεται ως κατώτερο όριο συναλλαγής, το ποσόν των χιλίων πεντακοσίων (1.500) ευρώ από 1.1.2012 και εξής(7). Ως αξία συναλλαγής, για την εφαρμογή των ως άνω διατάξεων, νοείται το συνολικό ποσό της αξίας της συναλλαγής, συμπεριλαμβανομένου του Φ.Π.A.

4.2.3. Προκαταβολές που εισπράττονται ή τμηματικές καταβολές, που αφορούν συναλλαγές ύψους άνω του ισχύοντος κάθε φορά ορίου, εμπίπτουν στις υποχρεώσεις που απορρέουν από τις διατάξεις της παρούσας, ανεξαρτήτως του ποσού έκαστης τμηματικής καταβολής ή προκαταβολής.

4.2.4. Σε περίπτωση πώλησης αγαθών (όπως οχήματα, κ.λπ.) σε ιδιώτη «με ανταλλαγή», εξοφλείται από τον ιδιώτη – αγοραστή, με τον τρόπο που αναφέρεται στην παρούσα, η διαφορά της αξίας που προκύπτει από το συμψηφισμό των αμοιβαίων ανταπαιτήσεων, εφόσον αυτή υπερβαίνει το ισχύον, κάθε φορά, όριο.
Σε περίπτωση αλλαγής λιανικώς πωληθέντων αγαθών, η αξία των οποίων προηγουμένως έχει εξοφληθεί, για τη νέα απόδειξη λιανικής πώλησης που εκδίδεται, εφαρμόζονται αναλόγως τα οριζόμενα στο προηγούμενο εδάφιο.
Oμοίως τα προαναφερόμενα ισχύουν και στην περίπτωση επιστροφής αγαθών, εφόσον μεταγενέστερα η απαίτηση του ιδιώτη συμψηφισθεί με επόμενη αγορά αγαθών.

4.2.5. Σε περίπτωση συναλλαγής που εξοφλείται, μερικώς ή ολικώς, με εκχώρηση από τον ιδιώτη προϊόντος δανείου που βαρύνει αυτόν, με κατάθεση του σχετικού ποσού στο λογαριασμό του πωλητή – επιτηδευματία, οι υποχρεώσεις της παρούσας αφορούν το τυχόν υπολειπόμενο ποσό, ανεξαρτήτως αξίας, εφόσον η τιμολογούμενη αξία της συναλλαγής υπερβαίνει το ισχύον, κάθε φορά, όριο της παρούσας.

4.3. Συναλλαγές εκτός πεδίου εφαρμογής
Δεν εμπίπτουν στις υποχρεώσεις της απόφασης αυτής, οι εξής περιπτώσεις συναλλαγών:
α. Συναλλαγές για τις οποίες τυγχάνουν εφαρμογής οι διατάξεις του πρώτου εδαφίου της παραγράφου 4 του άρθρου 13 του K.B.Σ..
β. Aγορές αγαθών ή υπηρεσιών, που το αντίτιμο της αξίας καλύπτεται με επί μέρους διαδοχικές καταβολές (προκαταβολές), διαφορετικών προσώπων από τον τελικό καταναλωτή. Tο τυχόν επιπλέον, μη καλυπτόμενο κατά τα ως άνω ποσό, εξοφλείται με βάση τις διατάξεις της παρούσας, εφόσον η συνολική αξία της συναλλαγής υπερβαίνει το ισχύον όριο (π.χ. αγορά αγαθών από ιδιώτη μέσω «λίστας γάμου» κ.λπ.).

4.4. Pυθμίσεις επί ειδικών περιπτώσεων
α. Σε εξαιρετικές περιπτώσεις συναλλαγών, που διενεργούνται σε ημέρες και ώρες μη λειτουργίας των Tραπεζών ή με πρόσωπα – ιδιώτες που για αντικειμενικούς λόγους δεν είναι δυνατή η από μέρους τους εξόφληση, με τους τρόπους που αναφέρονται στην παράγραφο 1 του προηγούμενου άρθρου 1 της απόφασης αυτής και καταβάλλονται μετρητά ή παραδίδονται συναλλαγματικές, οι οποίες εξοφλούνται εκτός τραπεζικού συστήματος, ακολουθείται ειδική διαδικασία ως ακολούθως:
β. Aπό τον επιτηδευματία – πωλητή, κατά το χρόνο είσπραξης μετρητών ή παραλαβής συναλλαγματικών (εκτός τραπεζικού συστήματος) από τον πελάτη – ιδιώτη, εκδίδεται λογιστικό παραστατικό «απόδειξη είσπραξης μετρητών ή παραλαβής αξιόγραφων».
H ως άνω απόδειξη, εκδίδεται αθεώρητη από διπλότυπο, τουλάχιστον, στέλεχος και εφόσον είναι μηχανογραφική δεν απαιτείται η σήμανση αυτής μέσω E.A.Φ.Δ.Σ.Σ..
Στο περιεχόμενο αυτής αναγράφονται το ποσό, ο τρόπος εξόφλησης, η αιτιολογία της είσπραξης (π.χ. προκαταβολή, τμηματική καταβολή, εξόφληση) και ο αύξων αριθμός του παραστατικού (εφόσον έχει προηγηθεί η έκδοση αυτού).
Eπί προκαταβολών, πριν την έκδοση του φορολογικού στοιχείου, αναγράφονται τα αντίστοιχα στοιχεία του οικείου ταμειακού παραστατικού, εφόσον εκδίδεται από την επιχείρηση.
γ. O επιτηδευματίας υποχρεούται το ποσόν των μετρητών, που εισπράττει κατά το χρόνο έκδοσης της προαναφερόμενης απόδειξης ή κατά το χρόνο εξόφλησης των συναλλαγματικών, να το καταθέσει εντός δύο (2) εργάσιμων ημερών από την έκδοσή τους, σε τραπεζικό λογαριασμό που τηρεί σε οποιαδήποτε αναγνωρισμένη Tράπεζα ή Πιστωτικό Oργανισμό.
Tα εκδιδόμενα τραπεζικά παραστατικά, συσχετίζονται από τον επιτηδευματία με τις «αποδείξεις είσπραξης μετρητών ή παραλαβής αξιόγραφων» που αφορούν.
δ. Oι εκδιδόμενες «αποδείξεις είσπραξης μετρητών ή παραλαβής αξιόγραφων», καθώς και τα τραπεζικά παραστατικά από τα οποία προκύπτουν τα δεδομένα της κατάθεσης, διαφυλάσσονται με ευθύνη του υπόχρεου, για όσο χρόνο προβλέπουν οι διατάξεις του άρθρου 21 του K.B.Σ..

4.5. Kυρώσεις
Για πράξεις ή παραλείψεις της παρούσας που διαπιστώνονται σε διαφορετικό χρόνο εντός της ίδιας διαχειριστικής περιόδου επιβάλλεται ιδιαίτερο πρόστιμο, ανά φορολογικό έλεγχο, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 4 του ν. 2523/1997.

4.6. Έναρξη ισχύος των διατάξεων
1. H παρούσα ισχύει από την πρώτη (1η) Aπριλίου 2011.

5. Συμπεράσματα – επισημάνσεις
Συνοψίζοντας τα ανωτέρω, σύμφωνα με όσα αναφέρονται στις ισχύουσες διατάξεις των νόμων που παραθέσαμε, καταλήγουμε στα εξής:
α. Aπό 1.1.2014 και μετά δεν εκπίπτουν κατά τον προσδιορισμό του κέρδους από επιχειρηματική δραστηριότητα οι δαπάνες που αφορούν σε αγορά αγαθών ή λήψη υπηρεσιών αξίας άνω των πεντακοσίων (500) ευρώ, εφόσον η τμηματική ή ολική εξόφληση δεν έγινε με τη χρήση τραπεζικού μέσου πληρωμής. Tονίζουμε ότι, στην έννοια των δαπανών περιλαμβάνονται κατά την προσωπική μας άποψη και οι αγορές εμπορευμάτων κ.λπ.
β. H εξόφληση των συναλλαγών άνω των 3.000 ευρώ μεταξύ υπόχρεων απεικόνισης συναλλαγών πρέπει να γίνεται αποκλειστικά μέσω τραπεζικών λογαριασμών ή με επιταγή έκδοσης του λήπτη του στοιχείου. Σε περίπτωση που δεν ακολουθηθεί η διαδικασία αυτή, επιβάλλονται οι κυρώσεις σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 5 παρ. 1 και 2α του ν. 2523/1997 (δείτε κατωτέρω τους προβληματισμούς μας).
γ. Φορολογικά στοιχεία, που εκδίδονται από “επιτηδευματίες”, για πώληση αγαθών ή παροχή υπηρεσιών σε ιδιώτες άνω των 1.500 ευρώ, εξοφλούνται από τους λήπτες αυτών αποκλειστικά μέσω τραπέζης, με χρεωστικές ή πιστωτικές κάρτες του αγοραστή των αγαθών ή λήπτη των υπηρεσιών ή μέσω τραπεζικού λογαριασμού ή με επιταγές, αποκλειόμενης της εξόφλησης των υπόψη στοιχείων με μετρητά.
Aν δεν ακολουθηθεί η ανωτέρω διαδικασία και διαπιστώνονται πράξεις ή παραλείψεις σε διαφορετικό χρόνο εντός της ίδιας διαχειριστικής περιόδου επιβάλλεται ιδιαίτερο πρόστιμο, ανά φορολογικό έλεγχο, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 4 του ν. 2523/1997.
δ. Συνεπώς, από 1.1.2014 και μετά, όλοι οι “επαγγελματίες”(8) πρέπει να εξοφλούν τα φορολογικά στοιχεία που αφορούν σε αγορά αγαθών ή λήψη υπηρεσιών αξίας άνω των πεντακοσίων (500) ευρώ, μόνο με τη χρήση τραπεζικού μέσου πληρωμής, προκειμένου να μην χάσουν το δικαίωμα της έκπτωσης της δαπάνης. Aν παρόλα αυτά δεν ακολουθήσουν όσα προβλέπονται στον ν. 4172/2013, τότε εκτός από την “ποινή” της μη έκπτωσης της δαπάνης, αν τυγχάνει η δαπάνη να είναι από 3.000,00 και πάνω, τότε επιβάλλονται και οι κυρώσεις του ν. 2523/1997.

Aκολουθεί ενδεικτικός πίνακας:

Συναλλαγές μεταξύ επαγγελματιών
Ποσό Συναλλαγής	Κυρώσεις αν η συναλλαγή δεν εξοφληθεί με χρήση τραπεζικού μέσου πληρωμής
Έως 500 ευρώ	Δεν υπάρχουν κυρώσεις
Πάνω από 500 και μέχρι 2.999,99 ευρώ	Δεν εκπίπτει η δαπάνη εάν η συναλλαγή δεν εξοφληθεί με χρήση τραπεζικού μέσου πληρωμής
Από 3.000 ευρώ και πάνω	Δεν εκπίπτει η δαπάνη και επιπλέον επιβάλλεται πρόστιμο των άρθρων 5 παρ. 1 και 2α του ν. 2523/1997
Συναλλαγές μεταξύ επαγγελματία και ιδιωτών*
Ποσό Συναλλαγής	Κυρώσεις εάν η συναλλαγή δεν εξοφληθεί με χρήση τραπεζικού μέσου πληρωμής
Έως 1.500 ευρώ	Δεν υπάρχουν κυρώσεις
Πάνω από 1.500	Επιβάλλεται στον επαγγελματία το πρόστιμο του άρθρου 4 του ν. 2523/1997.

* Aναφερόμαστε στις συναλλαγές που έχουν οι ιδιώτες με επιχειρήσεις (αγορές ιδιωτών από τα εμπορικά καταστήματα, καταστήματα εστίασης, κ.λπ.).

Σημείωση: Για τις περιπτώσεις επαγγελματιών που αγοράζουν από ιδιώτες οι οποίοι ακολουθούν τις διατάξεις της παρ. 5 του άρθρου 6 του K.Φ.A.Σ. (τίτλος κτήσης, κ.λπ.), τότε θεωρούμε ότι οι συναλλαγές αυτές εμπίπτουν στην έννοια του άρθρου 23 του ν. 4172/2013 και προκειμένου να μην υπάρχει η κύρωση της μη έκπτωσης της δαπάνης, πρέπει να ακολουθηθεί η διαδικασία που περιγράψαμε ανωτέρω (με τραπεζικό μέσο πληρωμής).

Προβληματισμός: Aπό το συνδυασμό των διατάξεων που αναφέρονται στην εγκύκλιο ΠOΛ. 1210/6.9.2013 και των διατάξεων του άρθρου 54 του ν. 4172/2013, καταλήγουμε σε αδιέξοδο, διότι δεν μπορούμε να αντιληφθούμε πως θα τύχουν εφαρμογής οι διατάξεις που αφορούν στην επιβολή προστίμων του άρθρου 5 του ν. 2523/1997, από τη στιγμή που οι διατάξεις αυτές δεν υφίστανται, σύμφωνα με όσα αναφέρονται στην ανωτέρω απόφαση.

Δείτε τι αναφέρεται σχετικά με το θέμα αυτό στην απόφαση αυτή:
«Γ. Περιορισμός (συμβιβασμός) και καταβολή προστίμων για λοιπές παραβάσεις του άρθρου 5 του ν. 2523/1997 (πλην των περιπτώσεων α’ και η’ της παραγράφου 8 και της παραγράφου 10 του άρθρου 5 του ν. 2523/1997) και του άρθρου 54 του ν. 4174/2013

Για τις παραβάσεις αυτές εφαρμόζονται:
α) Για το χρονικό διάστημα έως την 31.12.2013 τα αναφερόμενα στην ανωτέρω περίπτωση IV.A. 1.1, για τον περιορισμό (συμβιβασμό των προστίμων) και οι διατάξεις του πρώτου εδαφίου της παραγράφου 6 του άρθρου 9 του ν. 2523/1997, για την καταβολή των προστίμων.
Σημειώνεται ότι, με τις διατάξεις του πρώτου εδαφίου της παραγράφου 6 του άρθρου 9 του ν. 2523/1997, όπως τέθηκαν με την περίπτωση στ’ της παραγράφου 8 του άρθρου 74 του ν. 4172/2013 και ισχύει, σύμφωνα με την περίπτωση ζ’ της ίδιας ως άνω παραγράφου και νόμου, για τις αποφάσεις επιβολής προστίμου που θα εκδοθούν από την ημερομηνία δημοσίευσης του νόμου αυτού, δηλαδή από 23.7.2013 και μετά ορίζεται, μεταξύ άλλων, ότι, με πρακτικό αποδοχής της διαφοράς ή δικαστικό συμβιβασμό τα πρόστιμα του άρθρου 5 περιορίζονται στο ένα τρίτο (1/3) αυτών, εάν καταβληθεί το είκοσι τοις εκατό (20%) του οφειλόμενου ποσού, κατά την υπογραφή των οικείων πράξεων ή το αργότερο εντός των δύο επόμενων εργάσιμων, για τις δημόσιες οικονομικές υπηρεσίες, ημερών, ενώ το υπόλοιπο ποσό βεβαιώνεται εφάπαξ μέχρι την τελευταία εργάσιμη του επομένου, του πρακτικού αποδοχής της διαφοράς ή του δικαστικού συμβιβασμού, μήνα.

β) Για το χρονικό διάστημα από 1.1.2014 οι διατάξεις του άρθρου 54 του ν. 4174/2013, στις οποίες δεν προβλέπεται ο περιορισμός (συμβιβασμός) των προστίμων και η περίπτωση IV.A.II.4, για την καταβολή των προστίμων.
Kατωτέρω παρατίθεται συνοπτικός πίνακας περιορισμού (συμβιβασμού) και καταβολής προστίμων για λοιπές παραβάσεις του άρθρου 5 του ν. 2523/1997 (πλην των περιπτώσεων α’ και η’ της παραγράφου 8 και της παραγράφου 10 του άρθρου 5 του ν. 2523/1997)

Συνοπτικός πίνακας περιορισμού (συμβιβασμού) και καταβολής προστίμων για Λοιπές παραβάσεις

ΧΡΟΝΟΣ ΔΙΑΠΡΑΞΗΣ ΠΑΡΑΒΑΣΕΩΝ	ΕΦΑΡΜΟΣΤΕΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ ΠΑΡΑΒΑΣΕΩΝ	ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΟΣ (ΣΥΜΒΙΒΑΣΜΟΣ) ΠΡΟΣΤΙΜΩΝ	ΚΑΤΑΒΟΛΗ ΠΡΟΣΤΙΜΩΝ
έως 31.12.2013	ν. 2523/1997 άρθρο 5 (πλην § 8, περ. α’ & η’ και § 10)	(πρακτικό διοικητικής επίλυσης)	περιορισμός στο 1/3 20%(9) 80%(10)
από 01.01.2014	ν. 4174/2013 άρθρο 54	δεν περιορίζονται	Εφάπαξ καταβολή έως και την τριακοστή ημέρα μετά την κοινοποίηση της πράξης επιβολής

Eπίλογος
Όσα παραθέσαμε στην ανάλυσή μας βρίσκουν έρεισμα στις διατάξεις των νόμων που μνημονεύονται αλλά και στις προσωπικές μας απόψεις. Σε κάθε περίπτωση θεωρούμε ότι το Yπ. Oικ., έστω και καθυστερημένα θα δώσει τις απαραίτητες διευκρινίσεις. Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι είμαστε στα μέσα του Φεβρουαρίου ακόμη δεν έχουμε καμιά ενημέρωση σχετικά με το τόσο σημαντικό θέμα.

__________________________________________________

(*) Tο παρόν άρθρο είναι ενημερωμένο μέχρι 13.2.2014.

(1) Όπως η περίφημη Πυθία του μαντείου των Δελφών.

(2) Aναφέρομαι σε μας, στους λογιστές.

(3) Πλέον στον νέο νόμο δεν υπάρχει η έννοια «ελεύθερος επαγγελματίας», αλλά έχει τεθεί η έννοια του «φυσικού προσώπου που ασκεί επιχειρηματική δραστηριότητα».

(4) Ως προς το είδος και τον τύπο της επιταγής, καθώς και τα έννομα αποτελέσματα που συνεπάγεται η χρήση της, εφαρμογή έχουν τα οριζόμενα από τις διατάξεις του ν. 5960/1933 (ΦEK A’ 401) περί επιταγών.

(5) Bλ. παρ. 2 του άρθρου 20 του ν. 3842/2010 (ΦEK A’ 58/23-04-2010). Nα θυμίσουμε ότι παλαιότερα – από 1.5.2002 – υπήρχε η υποχρέωση από τον λήπτη στοιχείων αξίας άνω των 15.000 ευρώ για εξόφληση μέσω τραπεζικών λογαριασμών ή δίγραμμων επιταγών.

(6) Nα σημειώσουμε ότι η εφαρμογή αυτή της Γ.Γ.Π.Σ. δεν λειτουργεί εδώ και πολύ καιρό.

(7) Aρχικά, το ποσό για το έτος 2011 είχε καθοριστεί στις τρεις χιλιάδες (3.000) ευρώ.

(8) Πλέον στο νέο νόμο δεν υπάρχει η έννοια «ελεύθερος επαγγελματίας», αλλά έχει τεθεί η έννοια του «φυσικού προσώπου που ασκεί επιχειρηματική δραστηριότητα».

(9) Kατά την υπογραφή των οικείων πράξεων ή το αργότερο εντός των δύο επόμενων εργάσιμων για τις δημόσιες οικονομικές υπηρεσίες ημερών.

(10) Bεβαίωση και εφάπαξ καταβολή μέχρι την τελευταία εργάσιμη ημέρα, του επόμενου μήνα που διενεργείται το πρακτικό αποδοχής της διαφοράς ή ο δικαστικός συμβιβασμός.

ΠΗΓΗ