Χωριστές δηλώσεις συζύγων – Διαδικασία και επισημάνσεις

Διανύουμε τις πρώτες εβδομάδες του 2025 και ήδη ξεκίνησε να μετράει αντίστροφα ο χρόνος για την έναρξη υποβολής των δηλώσεων φορολογίας εισοδήματος του 2024. Για πρώτη φορά φέτος, οι δηλώσεις θα ξεκινήσουν πιο νωρίς από ποτέ με τους φορολογούμενους να έχουν την δυνατότητα να υποβάλλουν τη δήλωσή τους από τη 15η Μαρτίου έως και τη 15η Ιουλίου (παρ.3, άρθρο 67, Ν.4172/2013).  

Οι σύζυγοι, κατά τη διάρκεια του γάμου, υποβάλλουν κοινή δήλωση, ξεκινώντας από το φορολογικό έτος σύναψης του γάμου και για τα εισοδήματα του έτους αυτού.  Ωστόσο τα τελευταία χρόνια δίνεται η δυνατότητα οι σύζυγοι να υποβάλλουν χωριστά δήλωση, εφόσον ένας τουλάχιστον εκ των συζύγων το επιλέξει με ειδική δήλωσή του στην ΑΑΔΕ μέχρι την 28η Φεβρουαρίου του έτους υποβολής της δήλωσης (παρ.4, άρθρο 67, Ν.4172/2013). 

Ας δούμε όμως τη διαδικασία και τα σημαντικά σημεία που πρέπει να έχει υπόψιν του κανείς για την υποβολή χωριστής δήλωσης για τα εισοδήματα του 2024. 

Διαδικασία

Αρχικά ένας τουλάχιστον εκ των συζύγων πρέπει να γνωστοποιήσει την επιλογή του αυτή, μέσω της ειδικής ηλεκτρονικής εφαρμογής της Α.Α.Δ.Ε. (www.aade.gr), ακολουθώντας τη διαδρομή Ψηφιακές Υπηρεσίες → Φορολογικές Υπηρεσίες → Εισόδημα → Γνωστοποίηση Χωριστής Δήλωσης, μέχρι την 28η Φεβρουαρίου 2025. Αυτό μπορεί να γίνει είτε με τους δικούς του κωδικούς πρόσβασης, είτε μέσω εξουσιοδοτημένου λογιστή φοροτεχνικού, αφού λάβει από τον φορολογούμενο ειδική εξουσιοδότηση μέσω της ΓΓΠΣ (Απόφαση Α.1017/2019).  

Η επιλογή υποβολής χωριστής δήλωσης από τον έναν σύζυγο είναι δεσμευτική και για τον άλλο σύζυγο και είναι ανέκκλητη για το πρώτο έτος που αφορά. Ισχύει για κάθε επόμενο φορολογικό έτος, αν δεν ανακληθεί μέχρι την 28η Φεβρουαρίου του αντίστοιχου (επόμενου) έτους (παρ.4, άρθρο 67, Ν.4172/2013). Σε περίπτωση ανάκλησης, και εφόσον υπάρχει εκ νέου επιθυμία για υποβολή χωριστής δήλωσης σε κάποιο έτος, πρέπει να γνωστοποιηθεί ξανά για το έτος αυτό, από τουλάχιστον έναν εκ των συζύγων, μέχρι την προθεσμία της 28ης Φεβρουαρίου.

Επισημάνσεις

Κατοικία. Στις περιπτώσεις που δεν υπάρχει κοινή συμβίωση, ο κάθε σύζυγος δηλώνει την κατοικία που διαμένει, είτε αυτή είναι ιδιόκτητη, είτε μισθωμένη. Στις περιπτώσεις όμως που υπάρχει κοινή συμβίωση και ο ένας σύζυγος δεν διαθέτει καθόλου ποσοστό συνιδιοκτησίας ή χρήσης, συμπληρώνει στον πίνακα 6 την ένδειξη “συνοίκηση με σύζυγο”. Ο άλλος σύζυγος δεν συμπληρώνει καμία ένδειξη. 

Τεκμήρια: Μετά την ενεργοποίηση της επιλογής χωριστών δηλώσεων δεν υφίσταται η έννοια του οικογενειακού εισοδήματος για την κάλυψη τεκμηρίων. Αυτό σημαίνει πως τα τεκμήρια διαβίωσης και απόκτησης περιουσιακών στοιχείων βαρύνουν τον κάθε σύζυγο ατομικά, ενώ για την κάλυψη τεκμηρίων με ανάλωση κεφαλαίου δεν μπορεί να γίνει επίκληση εισοδημάτων από τη χωριστή δήλωση του άλλου συζύγου. Σημειώνεται ότι το τεκμήριο ελάχιστης αντικειμενικής δαπάνης διαβίωσης για ένα άτομο είναι τα 3.000 ευρώ, αντί για 5.000 ευρώ που αφορά το ζευγάρι στην περίπτωση κοινής δήλωσης (άρθρο 34, Ν.4172/2013). Προσοχή λοιπόν στις χωριστές δηλώσεις, ώστε τα τεκμήρια του κάθε συζύγου να καλύπτονται από τα ατομικά εισοδήματά του, για να μην υπάρξει κίνδυνος να καταλογιστεί επιπλέον φόρος λόγω μη κάλυψης των τεκμηρίων. 

Αποδείξεις. Και οι αποδείξεις δηλώνονται χωριστά, χωρίς να υπάρχει πλέον η δυνατότητα μεταφοράς ποσού αποδείξεων από τον ένα σύζυγο στον άλλο. Αυτό σημαίνει πως αν κάποιος έχει έλλειμμα αποδείξεων θα του επιβληθεί πρόσθετος φόρος 22% επί του ποσού που θα υπολείπεται από το ελάχιστο ποσό αποδείξεων (30% του πραγματικού εισοδήματος και μέχρι 20.000 ευρώ δαπανών). 

Τέκνα. Τα τέκνα που προέρχονται από κοινό γάμο καθώς και τα αναγνωρισμένα τέκνα δηλώνονται ως εξαρτώμενα μέλη και από τους δύο συζύγους. Το εισόδημα του ανήλικου τέκνου, που δεν φορολογείται στο όνομα του τέκνου,  προστίθεται στα εισοδήματα του γονέα που έχει το μεγαλύτερο συνολικό εισόδημα και φορολογείται στο όνομά του. Αν οι γονείς έχουν ίσο ποσό συνολικού εισοδήματος, το εισόδημα του ανήλικου τέκνου προστίθεται στο εισόδημα του πατέρα και φορολογείται στο όνομά του. Σε περίπτωση που ένας εκ των γονέων έχει τη γονική μέριμνα, το εισόδημα του ανήλικου τέκνου προστίθεται στα εισοδήματα του γονέα αυτού (άρθρο 11, Ν.4172/2013).

*Προϊστάμενος Λογιστηρίου FLEXOPACK AEBE ΠΛΑΣΤΙΚΩΝ

πηγη:www.newmoney.gr